Yenidoğan Bebeğin İlk Haftası: Gelişimi ve Kilometretaşları

Bebeğin ilk haftası bir yanda sevinci ve neşeyi, diğer yanda endişeyi ve bilinmezliği barındırır. Genelde bu böyledir. Elbette bu tanımlamaların dışında yaşananlar da olabilir. Örneğin kaygı sevinci gölgeleyebilir. Çeşitli sağlık sorunları yaşanabilir. Hayat bu. Pek çok olasılık ve durumdan birini yaşıyor olabiliriz. Her ne olursa olsun yalnız olmadığınızı ve bir sorun varsa çözümün de olduğunu hep hatırlamaya çalışın olur mu?

Yaklaşık 9 ay beklediğiniz bebeğiniz dünyaya geldi. İlk kez ebeveyn oluyor ve elinizi kolunuzu nereye koyacağınızı bilmiyorsunuz. Sevinciniz büyük, kaygı durumunuz ondan geri kalır değil. Kendinizi bir parça kaybolmuş gibi de hissediyor olabilrsiniz. Hepsi normal.

Unutmayın daha önce ebeveyn olmadınız, bebeğinizi tanımak ve anlamak için zamana ihtiyacınız var. Bu hem anne hem de baba için geçerli.

Diğer yandan anne için ciddi bir hormonal değişim söz konusu. Hormonlar doğum sonrası duruma adapte olmaya çalışıyor. Beden bir nevi iyileşmek için zamana ihtiyaç duyuyor.

Bu aşamada bebeğin beslenmesinden ve iyilik halinden emin olmaya çalışın. Ama bunu kendiniz için de yapın. Acıkınca yemek yiyin, bedeninizi asla susuz bırakmayın.

Peki ben ne zaman uyuyacağım, bebekle uyum içine ne zaman gireceğim diye sorabilirsiniz. Bunun bir zamanı olduğunu unutmayın ve dikkatinizi buradan çekmeye çalışın. Fırsat bulunca uyuyun, mükemmellik arayışı eski tatlı bir hatıra olarak kalsın. Ev dağınık, mutfak kirli bulaşıklarla dolu olsun.

Bu arada bebeğin işinin de az olmadığını unutmayın. Bebek anne rahmindeki ayların ardından büyük bir geçiş yaşadı. Artık emerek, uyuyarak ve ten temasıyla yeni ortamına alışmaya çalışıyor.

Şimdilerde 10.5 yaşında olan kızımız doğduktan ve hastaneden çıktıktan sonraki hallerimizi hatırlıyorum. O günlere dair pek çok şey net olmasa da göğüslerimin acısı ile bebeğimizin memeyi doğru kavrayıp kavrayamadığına dair endişelerimi hiç unutmuyorum.

İyi besleniyor mu? Göbek bağı mikrop kapar mı? Kakası normal mi? Sarılık olur mu? Kaçırdığımız birşeyler olabilir mi ve daha pek soru zihinlerimizde gidip geliyordu. Eşimle çok mutluyduk, ama aynı zamanda yorgun ve ne yapacağını bilmez bir halin içindeydik.

Bize kaygı halinde iyi gelenler neydi biliyor musunuz? Sakin ve her şeyin ama her şeyin geçeceğini söyleyen dostlar ile aile büyükleri…

Bu yazıda bebeğin ilk bir haftasını anlatıyoruz size. Umarız bilmek rahatlatır ve dikkatiniz işin zevkli kısmında daha çok kalır.

1 Haftalık Bebek Nasıl Görünür?

Yenidoğan bebeğin görünümünde 1 hafta içinde bazı değişimler olur.

• Bebeğin, doğum kanalından geçerken ya da vakum nedeniyle hafif konik biçim alan kafası 1 hafta içinde daha normal bir görünüme kavuşur.
• Bebeğin yüz ve göz çevresindeki şişler birkaç gün içinde iner.
• Bebeğin yüzü ya da kafasında doğum nedeniyle çürük, ezilme olduysa (örneğin forseps ile doğumda) birkaç gün içinde bu etkiler kaybolur. (Etkilerin bir hafta içinde kaybolmaması durumunda doktorunuza mutlaka bilgi vermelisiniz.)
• Bebeğin göbek bağı giderek kurur, kararır ve sonunda düşer. Göbek bağının düşmesi genellikle ilk 10 günde gerçekleşir. Göbek bağının temiz ve kuru kalmasına dikkat edin. Göbek bağının çevresi kızarırsa, yapış yapış bir hal alırsa ya da herhangi bir başka değişiklik olursa mutlaka bir doktora başvurun. Yenidoğan göbek bağı bakımını buradan okuyabilirsiniz.
• Bebeğinizde doğum lekesi olabilir. Doğum lekesi daha sonradan da çıkabilir. Doğum lekesi yaygın karşılaşılan bir durumdur ve çoğunlukla tıbbi bakım gerektirmez. Ancak bebeğinizin doğum lekesiyle ilgili endişeleriniz varsa mutlaka bir doktora danışın.

 

1 Haftalık Bebeğin Gelişimi Nasıldır?

İlk 1 haftada bebeğinizin işi,

• Anne rahmi dışındaki hayata alışmak,
• Annenin ya da biberonun memesini emmeyi öğrenmek,
• Uyumak ve
• Ebeveynlerinin sıcacık kucağında zaman geçirmektir.

Yenidoğan Bebeğin Hareketleri

Bu 1 haftada bebeğin hareketleri ve tepkileri daha çok doğuştan gelen reflekslere dayanır, istemsizdir.

Sağlıklı doğan her bebekte olması gereken motor hareketler, yani refleksler şunlardır:

• Arama refleksi
• Emme refleksi
• Moro refleksi
• Tonik boyun refleksi
• Kavrama refleksi
• Adımlama refleksi
• Babinski refleksi

Bu reflekslerin bazılarının çalışıp çalışmadığını kolay bir şekilde test edebilirsiniz.

Örneğin,

• Bebeğin çenesine ya da dudaklarına dokunun. Bebeğin biberonun memesini ya da annesinin memesini aradığını göreceksiniz: Arama refleksi
• Biberon memesini ya da parmağınızı bebeğinizin ağzına sokun. Bebeğin emmeye başladığını göreceksiniz: Emme refleksi

 

Yenidoğan Bebeğim Görüyor mu?

Yenidoğan bebeğin görüşü hala biraz bulanıktır ve sadece yakın mesafedeki nesneleri görebilir.

Bebeğin koku alma ve dokunma duyuları çok daha keskindir. Hatta her şeyden keskindir.

Bu dönemde bebekle ten tene temas
içinde olmak her şeyden önemlidir.

Yenidoğan Bebeğin Uykusu

Genellikle bebek ilk 1 hafta bol bol uyur. Bebeğin uyku süresi günde yaklaşık 17 saati bulur.

Aslında ilk 1 haftada bebeğin yaşamı;

• Beslenmek ve
• Uyumak üzerinedir.

O yüzden endişelenmeyin. Bebek uyusun. Siz de her fırsatta dinlenmeye bakın.

Sadece şu ikiliye çok dikkat edin:

• Bebek uyurken mutlaka beşik ya da karyola gibi güvenli bir alanda olsun.
• Bebeği mutlaka sırtüstü yatırın.

Uyku sırasında bebeğin nefes alışverişinde bazı düzensizlikler fark edebilirsiniz. Hızlı hızlı nefes alıp, nefesi tutma gibi. Bunlar genellikle normaldir. Ancak ilk kez karşılaştığınız bu durum sizin için kaygı verici olabilir. Bu nedenle çocuk doktorunuza bu konuda danışmayı ve tüm sorularınızı sormayı ihmal etmeyin.

 

1 Haftalık Bebek Kilosu

Bebek yaşamının ilk haftasında beslenmeyi ve emmeyi öğrenmeye çalışır. Bu nedenle bebekten kilo almasını beklemek doğru olmaz. Hatta bebek doğumdan sonraki ilk birkaç günde doğum kilosunun yaklaşık yüzde 10’unu kaybeder.

Bebek kısa bir süre sonra kilo almaya başlar ve 10-14 gün içinde doğum kilosuna ulaşmış olur.

1 Haftalık Bebeğin Gelişiminde Kilometre Taşları

Elbette ilk 1 haftada bebeğin yaşamında belirgin bir kilometre taşından söz etmek zor.

Bebek bu 1 hafta bol bol uyuyup beslenecek ve hareketlerini yenidoğan refleksleri oluşturacak.

Bebeğin Görme Yeteneği

Bebeğin uyanık olduğu kısa sürelerde birkaç şey dikkatinizi çekebilir.

Örneğin, bebeği yüzünüzün önüne doğru tuttuğunuzda doğrudan yüzünüze baktığınızı göreceksiniz.

Bu dönemde, yani ilk 1 haftada bebekler ışığı ve karanlığı, özellikle siyah, beyaz ve gri renkleri görebilir. Bebeğin görüş mesafesi 20-30 cm ile sınırlıdır.

Ayrıca uzmanlar bu dönemdeki bir bebeğin hafif şaşı bakmasının normal olduğunu söylüyor. Sebebine gelince…

Bebeğin göz pınarlarında, gözlerin şaşı görünmesine yol açan ekstra deri olabilir. Bir de göz kasları doğumda yeterince güçlü değildir. Bu kaslar gelişinceye ve gözler olması gerektiği gibi hareket edinceye kadar şaşı görünüm olabilir.

1 Haftalık Bebek Kahkaha Atar mı?

Bebeğin gerçek anlamda gülmesi biraz zaman alacak. Ancak bu dönemde refleksif gülmelere tanık olabilirsiniz, özellikle de bebek uyurken.

 

Bebek sosyal anlamda 1-2 aydan önce gülmez.

Bebeklerde Gülme yazımızı okuyarak bebek gelişiminin bu yönüyle ilgili detaylı bilgi edinebilirsiniz.

1 Haftalık Bebeğin Beslenmesi

Beslenme 1 haftalık bebeğin bakımındaki en kaygı verici konulardan biridir.

Pek çok soru zihinlerde yerini bulur: Bebek yeterince emiyor mu? Bebeğimi günde kaç kere beslemeliyim? 1 haftalık bebeğin fazla yemesi mümkün mü?

Burada kilit nokta şu: 1 haftalık bebekten beklentiniz çok yüksek olmasın. Unutmayın daha birkaç gün önce anne rahmindeki bebeğin anne ya da biberon memesi emmek gibi bir durumu yoktu.

Bebek bu yeni hale alışmaya, yani beslenmeyi öğrenmeye çalışıyor. Tıpkı ebeveynlerinin bebeği beslemeyi öğrenmeye çalışması gibi..

Bu dönemde bebek çok sık ve azar azar beslenir. Beslenme konusunda belli bir düzeni takip etmek
için henüz çok erkendir.

Bebeğin beslenme sıklığı formül mama ya da anne sütü ile beslenmesine göre değişir.

Bebek Emzirme Kılavuzu yenidoğandan itibaren bebeğini kendi sütüyle besleyen anneler için detaylı bir kaynak, okumanızı tavsiye ederim

Anne Sütü yazımızda da anne sütüyle ilgili pek çok bilgiye ulaşabilirsiniz.

Formül mamayla beslenen bebeklerin günlük alması gereken mama miktarı, bebeğin doktoru tarafından aileye bildirilir. Bu miktar başlangıçta her 3-4 saatte bir yaklaşık 55-85 gr’dır.

Bebeğim Doymuyor yazımızda bebek beslenmesiyle ilgili pek çok sorunun yanıtını bulabilirsiniz.

Anne sütüyle beslenen bebeklerse tek seferde daha az süt içer ancak daha sık beslenme ihtiyacı duyar. Yani annesini emen bir bebek 24 saat içinde 8-12 kez beslenme ihtiyacı içinde olabilir.

Bebeğinizi nasıl besleyeceğiniz sizin seçiminize kalmış. İster emzirirsiniz ister formül mamayla beslersiniz ya da her ikisini birlikte verirsiniz. Hep hatırlayın, her koşulda iyi bir ebeveynsiniz.

 

1 Haftalık Bebek Ne Kadar Emer?

Emzirmeye engeli olmayan bir anne, yenidoğan bebeği kollarına verilir verilmez bebeğini emzirmeye başlayabilir.

Pek çok ebeveyn başlangıçta emzirmeyi zorlu bulur. Çünkü bebeğin memeyi doğru şekilde kavramasına yardımcı olmak, uygun emzirme pozisyonunu bulmak zaman alabilir. Yaralı göğüs uçları canınızı yakabilir.

Bu oldukça yaygın karşılaşılan bir durum. Bir araştırmaya göre yeni doğum yapan annelerin yüzde 90’ı, emzirmenin başlarında bebeğin memeyi kavrayışı ve göğüs yaralarıyla ilgili sıkıntı yaşıyor.

Ben yaşadım. 2 kez göğüs yaralarımın yarattığı zorluk nedeniyle acil serviste soluğu aldık. Göğüs uçlarım o kadar perişan bir haldeydi ki kızım acıktığında kalbim hızlı hızlı çarpıyordu. Çünkü emme seansı sırasında canım hem çok yanıyordu hem de göğüs uçlarım kanıyordu. Bebeğin dudağının kenarında kan görmek canımı çok sıkıyordu.

Bir keresinde epey ateşlendim. Yine bir hastane ziyaretinden sonra antibiyotik almak durumunda kaldım. Süreyi tam hatırlamıyorum ama bu durum sanırım 2 ay kadar devam etti.

Bebeğimizin rutin kontrolü sırasında hastanenin emzirme odasına girmiştim. Bizimki yaklaşık 1 aylıktı. Odada bir başka anne 4 aylık bebeğini emziriyordu. Yüzümdeki acılı ifadeyi görünce “Göğüs uçlarınız yara mı” diye sordu. “Evet, canım çok yanıyor, pes etmek üzereyim” dedim. O da “Pek çok kişi bu nedenle emzirmeyi bırakıyor, kısa süre sonra geçecek, inan buna” dedi ve emzirmek isteyip istemediğimi sordu. “İstiyorum” dedim. Gerçekten istiyordum ama canımın acısına da dayanmam zordu. “O zaman yaparsın, ben yaptım, sen de yaparsın” dedi.

Beklenmedik şekilde motive oldum. Ve kızımızı 25 ay emzirdim.

Size bir sır vereyim, beni destekleyen anne de bebeğinin kakalı bezini değiştiremiyordu. “Elimde değil, yapamıyorum, kızım doğduğundan beri annem ve eşim yapıyor bunu” dedi bana. Okuduğunuz gibi insan sayısı kadar farklı durum ve çözüm var. Ve asla yalnız değiliz.

Konumuza dönersek… Göğüs ucu yarası dışındaki emzirme sorunlarından biri de bebeğin yeterince beslenip beslenmediği kaygısıdır. Bebeklerde Doyma yazımız bu konudaki kaygılardan kaynaklanan soruları cevaplıyor. Okumanızı tavsiye ederiz.

Annenin sütü ilk bir iki gün tam anlamıyla gelmez. Özellikle de ilk kez anne olan kadınlarda durum böyledir. Ancak bebek, kolostrum sayesinde iyi beslenir. Peki kolostrum nedir?

Emzirmenin ilk günlerinde annenin memesinden gelen süte kolostrum (ağız sütü) denir. Kolostrum, yağ oranı düşük ancak protein, vitamin, mineral ve antikorlar açısından zengin, sarımsı renkte bir süttür. Bazı kadınlarda yapısı ince ve su gibidir. Bazılarında ise kalın bir yapıdadır.

Kolostrum bebek için doğal aşı görevi görerek onu hastalıklardan korur. Enerjisi yüksektir. Bebeğin bağırsağının olgunlaşmasını sağlayan büyüme faktörleri içerir. Bebeğin ilk kakasını kolay yapmasını sağlayarak yenidoğanlarda görülen sarılığın hafif seyretmesini sağlar.

 

Bebek emdikçe hormonlar süt üretmek üzere tetiklenir.

Doğumun üstünden 3-5 gün geçtikten sonra anneden olgun süt gelir. İşte bu noktada anne memelerindeki doluluğu daha fazla hisseder.

Bebeğin doyduğuna dair en belirgin gösterge ıslattığı bez sayısıdır. Sütünüz tam anlamıyla gelmeye başladığında bebeğinizin ıslattığı bez sayısı da artar.

Yenidoğan bir bebek

• 1. gün: Yenidoğan bebek ilk 12-24 saatinde sadece 1 kere çiş yapabilir.
• 2. gün: Annenin göğüsleri süt dolmaya başlar. Bebeğin 2. gününde en az 2 adet bez ıslatması beklenir. Annenin sütü arttıkça, kullanılan bez sayısı da artar.
• 3-5 gün: Yenidoğan bebeğin 3-5 gün arasında en az 3-5 bez ıslatması beklenir.
• 6. gün ve sonrası: Bebeğin 6. gün itibariyle günde en az 6-8 bez ıslatması gerekir. Sayı daha fazla da olabilir. Bazı bebekler her beslenmeden sonra bezlerini ıslatır.

Bebek Bezi Seçimi yazımızda yenidoğan bebeğin bez seçiminden bezin ne sıklıkla değiştirilmesi gerektiğine kadar pek çok bilgi bulacaksınız.

Unutmayın ilk 1 hafta bebek de siz de her şeyi yeni öğreniyorsunuz. O yüzden sabırlı olun. Emzirme konusunda yaşadığınız herhangi bir sorun varsa mutlaka doktorunuza ya da bir emzirme danışmanına başvurun.

Bebek Emzirme yazımızda da pek çok temel bilgiyi bulabileceğinizi unutmayın.

 

1 Haftalık Bebek Ne Kadar Mama Yer?

Bebeğinizi formül mamayla besleyecekseniz doktorunuzla bebeğiniz için en uygun formül mama ve günlük mama miktarıyla ilgili mutlaka konuşun.

Yaşamının ilk günlerinde bebek her 3-4 saatte bir yaklaşık 28-56 gr civarı mama yer. Birinci haftanın sonuna doğru miktar 55-85 gr’a yükselir.

1 Haftalık Bebek Ne Saat Uyur?

Bu dönemdeki bebek uyur, hem de çok uyur.

1 haftalık bir bebeğin normal günlük rutini şunlardan oluşur:

• Beslenmek
• Uyumak
• Çiş/kaka yapmak
• Ağlamak

1 haftalık bebek günde 14-17 saat uyuyabilir. Bu durum bir süre sonra değişir. Uzmanlar bebeğin günde 14-17 saat uyuyabileceği bu zaman diliminin ebeveynler tarafından iyi değerlendirilmesi gerektiği görüşünde.

Özellikle doğum yapan anne için eşsiz bir fırsat olabilir. Çünkü hamilelik ve doğumdan sonra bedenin kendini toplamaya ihtiyacı vardır.

Yenidoğan için güvenli uyku ortamını oluşturmak çok ama çok önemli. Amerikan Pediatristler Birliği yayınladığı bildiride bir yenidoğan bebek için aşağıdaki uyku güvenlik kurallarının uygulanması gerektiğini anlatıyor:

• Bebeği beşik ya da bebek karyolası gibi bir alanda sert bir yatak üzerinde yatırmak gerekir.
• Beşik ya da karyolanın içinde yastık, battaniye, oyuncak ya da gevşek çarşaf, yatak takımı gibi eşyalar olmamalı.
• Beşik ya da karyola kenarı koruyucuları artık önerilmiyor.
• Birlik, bebekle aynı yatağı paylaşmayı önermese de bebeğin ilk 6 ay ebeveynleriyle kendi karyola ya da beşiğinde aynı odayı paylaşmasını öneriyor. Böylece ebeveynler bebeğin ihtiyaçlarını anında fark edebilir, gece beslenmeleri daha rahat olabilir.
• Bebek nerede uyursa uyusun mutlaka sırtüstü yatırılmalı.

 

1 Haftalık Bebek Gece Gündüz Ayrımı
Yapabilir mi?

1 haftalık bebek günün büyük bölümünü uyuyarak geçirir. Bebeğin gündüz ve gece ayrımı yoktur.

Çünkü bu dönemde bebeğin sirkadiyen ritmi henüz gelişmemiştir. Bebeğe, hava karardığında uyku zamanının geldiğini anlatan melatonin hormonunun salgılanması henüz başlamamıştır.

Bu durum yenidoğan ailelerinin zorlanmasına yol açar. İşte tam da bu nedenle bu dönemde yardıma ihtiyaç duyulur.

Babanın anneye yardımcı olması ya da
evde ebeveynlere destek verebilecek
bir yetişkinin daha bulunması çok kıymetlidir.

Ayrıca anne ve baba yorulduğunda bebeği yatırabilecekleri güvenli bir beşik ya da karyolanın, bir ana kucağının bulunması çok yardımcı olabilir. Ve tabii ki güvenli bir bebek kamerası desteği önemlidir.

Dünyanın en iyi bebek monitörü İnvidyo
bebeğinizin gününü ve uykusunuz takip edebileceğiniz, güvenliği açısından size son derece yardımcı bir ürün.

1 Haftalık Bebeğin Doktor Ziyareti

Doğumdan sonraki 1 hafta içinde çocuk doktorunu mutlaka ziyaret etmeniz gerekir. Bu ziyarette bebeğin kilosu tartılır, boyu ölçülür ve bebek genel bir muayeneden geçer.

Bu ziyaret bebeğinizin beslenmesi, uykusu ya da gelişimiyle ilgili merak ettiklerinizi sormak için iyi bir fırsattır. Ayrıca bu ziyarette bebeğin aşı takvimiyle ilgili de doktorunuza öğrenmek istediklerinizi sorabilirsiniz.

1 Haftalık Bebeğin Güvenliği

Bebek 1 haftalık olsa da otomobil yolculuğunda kısa mesafelerde dahi oto koltuğu ile güvenliğini sağlamanız önemli.

Genellikle emniyet kemeri ile güvenli konuma getirilen ana kucağı, bebeğin yüzü arabanın arkasına bakacak şekilde arabanın arka koltuğuna yerleştirilir.

Lütfen bebeğin rahat bir konumda ana kucağına yerleştiğinden, üzerinde yüzünü kapatacak bir örtü olmadığından emin olun.

Henüz bu dönemde evinizde bebek için özel güvenlik önlemleri almanıza gereke yok. Peki bebek için evde ne yapabilirsiniz?

Evi mümkün olan en konforlu hale getirebilirsiniz.

• Isı ayarını bebeğe göre yapmak,
• kolay temizlik için evdeki fazla eşyalardan kurtulmak,
• ortalıktaki kabloları düzenli bir hale getirmek,
• bir hava temizleyici almak evinizde şimdiden yapabileceğiniz olumlu değişiklikler.

Ve tabii ki bebeğin karyola ya da beşiğinin güvenli, odasının temiz ve düzenli, oda ısısının uygun, oda havasının temiz olması çok önemli.

• Bebeğin karyola ya da beşiğinin içinde oyuncak bulundurmayın.
• Yastık, battaniye gibi ürünler bebek için güvenli değildir.
• Beşik ya da karyolanın içinde kamera kablosu gibi ürünler bulunmamalıdır.
• Bebeğin yanında, yakınında, bulunduğu ortamda, odasında asla sigara içmeyin. Sigara içtikten sonra bebeği kucağınıza almayın. Uzmanlar, ani bebek ölümü sendromunun  tetikleyicilerinden birinin sigara dumanı olabileceğini söylüyor.

 

1 Haftalık Bebeğin Bakımı

Biliyoruz yenidoğan bebeğinizin bakımıyla ilgili zihninizde pek çok soru dönüyor.
Burada karşılaşabileceğiniz zorluklara yer verdik, dilerseniz okuyun.

Şunu unutmayın bu dönemin zorluğu en çok alışma sürecinde olmanızdan kaynaklanıyor. Özellikle ilk kez ebeveyn olanlar için geçerli bu. Yoksa bebeğin bu yazıda da sözünü ettiğimiz günlük düzeni beslenmek, uyku ve bez değişiminden öteye pek gitmez.

Yine de bebeğinizle ilgili göz önünde bulundurmanız gereken birkaç nokta var. Aşağıda okuyacaksınız.

Göbek Bağı Bakımı

Anne karnındaki bebeğin yaşam destek hattı olarak tanımlanan göbek bağından kalan küçük parça, doğumdan sonra 7-20 gün arasında düşer.

Yani 1 haftalık bebeğin göbeği üzerinde göbek bağının küçük bir parçası bulunur ve buranın enfeksiyon kapmaması için dikkatli olmak gerekir.

Bunun için neler yapabilirsiniz?

• Bebeğin göbek bölgesinin kuru ve temiz olmasına dikkat edin.
• Göbek bağı düşene kadar bebeğe küvet banyosu yaptırmayın.
• Bu bölgenin hava alması göbek bağının daha hızlı iyileşmesini ve düşmesini sağlar.
• Göbek bağının kendi kendine düşmesine izin verin.

Buradan konuyla ilgili detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Bebek Banyosu

1 haftalık bebeğin göbek bağı henüz düşmediği için küvet banyosu mümkün olmaz.

Onun yerine bebeğe sünger banyosu yaptırabilir ya da bölgesel temizlik deneyebilirsiniz.

Bebek banyosu ile ilgili detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

1 Haftalık Bebekle Nasıl İletişim Kurulur?

Henüz 1 haftalık olan bebeğinizle birbirinizi tanıma aşamasındasınız. O sizin sesinizi, kokunuzu zaten biliyor. Siz de onun beden dilini ve verdiği işaretleri gün geçtikçe daha iyi anlamaya başlayacaksınız.

Bu süreçte,

• Sesinizi ve dokunuşlarınızı kullanarak onunla iletişim halinde olun.
• Kucağınıza aldığınızda onun gözlerine bakın.
• Ona şefkatle sarılın.
• Gözlerinin içine bakarak ona gülümseyin.
• Onunla ten teması kurun ki kokunuzu alsın ve kendini güvende hissetsin.
• Onu göğsünüze şefkatle yaslayın, kalp atışlarınızı duysun.

Doğal ebeveynlik ve güvenli bağlanma bebeğin ihtiyaçlarını zamanında sevgi, şefkat ve ilgiyle karşılamaya dayanır.

Ve bunlar beyin gelişimi de dahil olmak üzere bebeğin tüm gelişim alanlarında yaşamsal öneme sahiptir.

İlk Hafta Bebekle İlgili Sorunlar

İlk haftalarda bebeklerde kilo kaybı, gözlerde akıntı,, gözyaşı kanalı tıkanıklığı, ciltte kızarıklık gibi sorunlara sık rastlanır.

Kilo kaybı

Yenidoğan bebekler için yaşamlarının ilk günlerinde kilo kaybı normal bir durumdur. Bu durum genellikle fazla sıvının vücuttan atılması nedeniyle oluşur. Bebek doğum kilosuna bir-iki hafta içinde kavuşur.

Ancak kilo kaybı bebeğin doğum kilosunun yüzde 10’undan fazla olmamalıdır. Böyle bir durumda bir hemen çocuk doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin.

Göz sorunları

Yenidoğan bebeklerde gözlerde akıntı ya da gözyaşı kanalı tıkanıklığı gibi göz sorunlarına sık rastlanır. Özellikle gözyaşı kanalı tıkanıklığı çok yaygındır ve genellikle kendi kendine geçer. Ancak doktor gözetiminde yapılacak nazik bir göz temizliği ve masaj ile iyileşme sürecini hızlandırmanız mümkün.

Doğumdan sonraki ilk haftalarda bebeğin bir çocuk doktoru tarafından göz kontrolünün yapıldığından lütfen emin olun.

Deride kızarıklıklar

Yenidoğan bebeklerin ciltlerinde kızarıklıklara, döküntülere yaygın rastlanır. Bunların çoğunluğu ciddi bir tablo oluşturmaz. Ancak yine de bunu netleştirmek için bir kontrol kontrolü yaptırmak gerekir.

En sık rastlanan yenidoğan döküntüleri konak, pişik, isilik, egzama ve ciltte kuruluktur.

Yenidoğan Bebeğimi Hangi Durumlarda Doktora Götürmeliyim?

Bebeğin yaşamının ilk 1 yılında doktor ziyaretleri sık gerçekleşir. Aylık kontroller sırasında bebeğin aşıları belli bir düzende takip edilir; kilosu ve boyu ölçülür ve bebek genel bir sağlık kontrolünden geçer.

Ne var ki rutin doktor ziyaretlerinin dışında da birtakım sağlık sorunları gelişebilir. Hangi durumlarda doktora gidileceği, ne zaman yardım isteneceği sıklıkla ebeveynleri zorlayan bir konudur.

Bir yenidoğan söz konusu olduğunda aşağıdaki durumlarda özellikle doktora başvurmanız gerektiğini aklınızda tutun.

• Bebek beslenme sorunu yaşıyorsa (örneğin 24 saat içinde normal alması gereken besin miktarının yarısını aldıysa, üst üste üç beslenmeden sonra yediklerinin yarısını kustuysa),
• Günde 6-8 bezden az sayıda bez ıslatıyorsa,
• Huzursuz ve hırçınsa ya da uyuşuk ve çok yorgun görünüyorsa,
• Bebeği beslemek için uyandırmakta güçlük çekiyorsanız,
• Bebeğin cildi solgun ya da sarı renkteyse, zaman geçirmeden bir doktora ya da bir sağlık kuruluşuna başvurmanızı tavsiye ederiz.

1 Haftalık Bebek Çok Ağlar mı?

Bebekler ağlayarak ihtiyaçlarını ve rahatsızlıklarını ifade eder.

Bebek Ağlama Kılavuzu’nda konunun tüm detaylarına ulaşabilirsiniz.

Yenidoğan bebek ağlar çünkü,

• Açtır.
• Uykusu vardır.
• Bezi ıslanmıştır ya da kaka yapmıştır.
• Üşüyordur ya da sıcak basmıştır.
• Kendisini güvende hissetmek için size ihtiyacı vardır.
• Aşırı uyarılmıştır.

İlk bir hafta bebeğin ağlama nedenini hemen anlamanız kolay olmayabilir. Ancak inanın birkaç hafta içinde konunun tüm şifrelerini çözeceksiniz.

Şimdilik yapmanız gereken en önemli şey, bebeği ağlamaya bırakmaktan kesinlikle kaçınmaktır. Yani ağlayan bebeği kendi haline asla bırakmayın.

Bakın bakalım,

• Bebeğin karnı mı aç?
• Uykusu mu var?
• Bezi mi dolu?
• Sizinle ten teması ihtiyacı mı var?

Bebeğe,

• Kucaklanmak
• Kucakta sallanmak
• Bakım veren yetişkinlerin sakin sesi
• Ilık bir banyo iyi gelebilir.

Ancak siz yine de bebeğiniz ağlarken onu gözlemlemeye devam edin. Ve aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora başvurun.

• Bebek tiz bir tonda çığlık atar gibi mi ağlıyor?
• Bebeğin ağlarken sesi mi çıkmıyor?
• Bebek ağlamak yerine inliyor mu?
• Bebek çok uzun süreyle mi ağlıyor?

 

Yenidoğan Bebek Nasıl Davranır?

Ebeveynleri ve aile büyükleri yenidoğan bebeğin aktif halini görünce şaşırır.

• Doğumun hemen ardından bebeğin gözleri epey açılır.
• Bebek insanların yüzlerini inceler, özellikle de ebeveynlerinin.
• Bebek sesin geldiği yöne bakar ya da seslere tepki verir.
• Bebek koku ve dokunma da dahil olmak üzere bütün duyularını kullanır. Böylece ebeveynini ayırt eder ve bağlanma bu şekilde gerçekleşir.
• Yenidoğan bebek ağlar, uyur ve ara sıra doğrudan gözlerinizin içine bakar. Bebeğin görüşü bulanık olsa da yaklaşık 20-30 cm arasını iyi görür, özellikle sizin yüzünüzü. Bebeklerde Görme yazımızda detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
• Avucuna koyduğunuz parmağınızı yakalar.
• Bebek beslenmek ister. Buna ihtiyacı vardır.
• Sık sık uykuya dalan yenidoğan bebeğinizi yaklaşık her 2-3 saatte bir uyandırıp beslemeniz gerekir. Bu şekilde emziren annenin süt üretimi artar, bebek de rahim dışı hayatta beslenme sürecine alışır.

 

Yenidoğan Bebeğin Ebeveyni Nasıl Hisseder?

Bebek sahibi olmak yaşamı dönüştüren ciddi bir deneyim.

Yeni anne babanın bir duygular yelpazesinde savrulmasına şaşırmamak gerekir.

Rahatlama, endişe, sıkıntı, neşe, mutluluk, hüzün… Bu yelpazede ne ararsanız vardır ve hepsini zaman zaman hissetmek, kısa aralıklarla olumlu duygulardan olumsuzlara geçiş yapmak  ya da tam tersini yaşamak normaldir. Yalnız değilsiniz.

Baba Olma Rehberi’nde yeni babanın halini epey anlattık. Okumanızı tavsiye ederim.

Yeni anneye gelince… Yeni doğum yapan kadın her şeyden öte ciddi bir fiziksel sürecin içinden geçer. Kimi zaman bunalır. Uykusuzluğun ya da uyku eksikliğinin etkileri er ya da geç ortaya çıkar.

Hamilelik, doğum süreci derken bir an gelir bebeğin tek bir bakışı dünyaya bedel olur. Bazı kadınlar bebeği dünyaya getirmiş olmanın verdiği coşkuyla yüksek enerjidedir. Bazıları hüzünlüdür. Doğum sonrası depresyon sık rastlanan bir gerçektir.

Özetle, değişken duygu durumları yenidoğan bebeklerin ailelerinde sıradan bir durumdur. Ve önemli olan her şeyi tek başına ya da çekirdek aile içinde göğüslemeye çalışmaktansa yardım isteğinde bulunmaktır.

Doğumdan Sonra Aile ve Arkadaşlara
Nasıl Davranmak Gerekir?

Bebek doğdu ve herkesle bu haberi paylaşmak istiyorsunuz. Bazılarını telefonla aramak ve kendi sesinizle bu bilgiyi vermek düşüncesindesiniz.

Öncelikle doğumdan sonraki ilk günü olabildiğince basitleştirmeye çalışın. Sosyal medya ne güne duruyor? Ayrıca yakın aile bireyleriniz ve arkadaşlarınız birbirine bu güzel haberi verebilir değil mi?

Telefonu acil durumlar için kullanın ve bu ilk gün kendinize izin verin.

Elbette büyükanne ve büyükbabalar ile kardeşler ailenin bu en yeni üyesi ile ilk günden tanışabilir. Ancak hastane odasının ziyaretçi akınına uğramaması önemli. Özellikle bebeğin sakinliğe ve dinginliğe ihtiyacı olduğunu unutmayın. Ebeveynler olarak sizin de bir arada olmaya, bebeğinizle iletişim kurmaya ve de dinlenmeye ihtiyacınız var.

Hatta ilk haftayı biraz sade geçirin. Bu; bebeği ve yeni doğum yapmış anneyi enfeksiyonlardan korumak açısından da gerekli.

Ziyaretçi sayısını kısıtlayın ya da hiç ziyaretçi kabul etmeyin. Yardım isteklerine de ihtiyaçlarınıza göre yanıt verin, net olun.

Yenidoğan Bebek Görür mü?

Bir haftalık bebeğin görüşü bulanıktır. Ancak 20-30 cm uzaklığa kadar görebilir. Bebeğe bu kadar yakın olan kişiler de ebeveynleridir.

Bebek daha çok siyah, beyaz ve gri renkleri görür.

Yenidoğan Bebek Geceleri
Beslenmese Olur mu?

Olmaz. Bu dönemdeki bebekler gündüz ve geceleri sık beslenme ihtiyacı içindedir. Bu, düzenli kilo alımı ve beslenmenin oturması açısından önemlidir.

Anne sütüyle beslenen bir bebek her 2-3 saatte bir emzirilmelidir.

Formül mamayla beslenen bir bebek ise her 3-4 saatte bir beslenmelidir.

Yenidoğan Bebeğe Banyo Yaptırılır mı?

Yenidoğan bir bebeğe küvet banyosu yaptırmamalısınız. Bunun nedeni bebeğin göbek bağının henüz düşmemiş olmasıdır.

Bebek Banyosu yazımız bu konuda iyi bir kaynak. Okumanızı tavsiye ederim.

İlk hafta bebeği bölgesel olarak temizleyebilirsiniz. Ya da sünger banyosu seçeneğini deneyebilirsiniz.

Kısa Kısa İlk 1 Hafta

Gelişim: Bebek doğumun ardından ilk haftada yeni dünyasına alışmaya çalışır. Tüm konsantrasyonu başarılı bir şekilde beslenmek üzerinedir.

Uyku: Bebek ilk hafta günün büyük bölümünü uykuda geçirir. Bu durumun tadını çıkarmaya ve siz de uyuyup dinlenmeye çalışın.

Beslenme: Bebek ilk 1 hafta sık sık beslenir. Döngü şu şekildedir: Bebek uyur, uyanır ve beslenip tekrar uykuya dalar.

Davranış Gelişimi: Ani bir ses olduğunda bebek sıçrar. Bu normaldir ve sebebi Moro yani sıçrama refleksidir.

Bebeğiniz başını kaldırabilir ama bu dönemde genel olarak bebeklerde baş kontrolü zayıftır.

Bebek dokunmaya olumlu tepki verir. Çünkü dokunulmak bebeğe anne rahminin sıcaklığını ve güven duygusunu hatırlatır. Bebeğinizle bol bol ten teması içinde olun.

---

Umarım size fayda sağlayan bir içerik okuduğunuzu düşünüyorsunuzdur ve yorumlarınızla katkıda bulunursunuz. Deneyimlerinizden faydalanmak bizi mutlu edecek ve kendimizi geliştirmemizi sağlayacaktır. Teşekkürler.

 

Kaynaklar: raisingchildren.net.au,  verywellfamily.com, healthychildren.org, whattoexpect.com