Banyo bebeğinizle ilişkinizdeki en zevkli deneyimlerden biri olabilir.
Suyun rahatlatıcı etkisi, bebeğinizin neşeli tepkileri ve onunla kurduğunuz yakın temas banyoyu bebekle aranızda hoş, rahatlatıcı bir ritüele dönüştürebilir.
Tabii ki inceliklerini bilince…
Genellikle yeni ebeveynler için banyo bir zevk unsuru olmadan önce endişe ve telaş demektir.
Bebeği banyo sırasında kim, nasıl tutacak? Suyun ısısı ne olmalı? Ortam sıcaklığı uygun mu? Bebek üşür mü gibi sorular zihinleri meşgul eder durur.
Bu telaş halinde haklılık payı tabii ki var.
Çünkü bebek banyosu suyun sıcaklığından ortam ısısına, güvenlik önlemlerinden kullanılan malzemelere kadar önemli ve detaylı bir konu.
Yeni doğan bir bebek söz konusu olduğundaysa dikkat edilmesi gerekenler çok daha fazla.
Bu içeriğimizde bebek banyosu ile ilgili tüm merak edilenleri ve öncelikli bilinmesi gerekenleri bulacaksınız.
Banyo yapmanın çocuğunuz için başlangıçtan itibaren zevkli ve şifa veren bir deneyim olmasını diliyorum.
Bebeğin İlk Banyosu Ne Zaman Olmalıdır?
Yakın bir zamana kadar bebekleri doğar doğmaz yıkamak hastanelerde adeta bir normdu. Ama artık değil.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bebeklerin doğduktan 24 saat sonra yıkanmasını öneriyor.
Bunun en önemli nedeni bebeğin ve annenin doğumdan sonra hiçbir koşulda ayrı tutulmaması, mümkünse 24 saat aynı mekanda bulunması gerekliliğidir.
WHO, 24 saat beklemenin kültürel nedenlerden dolayı uygun olmadığı durumlarda ise banyo için en azından 6 saat beklenmesini destekliyor.
Bebek Doğar Doğmaz Neden Yıkanmamalıdır?
Bebeğin doğar doğmaz yıkanmamasının stresi engellemekten enfeksiyon riskini düşürmeye kadar pek çok yararı var.
• Enfeksiyon riski azalır
Bebek bedenini kaplayan kremsi bir tabaka olan verniks ile doğar.
Anne karnındaki son 3 aylık dönemde oluşan verniks,
- bebek için bir savunma kalkanıdır ve
- bebeği enfeksiyonlardan koruyan proteinleri içerir.
Yeni doğan bebek henüz ortama alışmaya ve bağışıklık sistemini geliştirmeye çalışırken ne kadar uzun süre verniks ile korunursa, o kadar iyi olur.
• Bebeğin kan şekerinin düşme riski ortadan kalkar
Bebek ilk saatlerinde anne rahminin dışındaki yaşama uyum sağlama çabası içindedir.
Banyo yaptırmak bebeğin ağlamasına ve stres hormonları salgılamasına yol açar.
Stres hormonları bebeğin kan şekerinin düşmesine neden olur.
Bebek sürekli uyuklar ve annesini emecek enerjiyi bulamaz. Böylece kan şekeri daha da düşer.
• Bebek beden ısısını daha rahat kontrol eder
Doğumdan sonraki ilk saatlerde bebek ısınmak için çok büyük enerji harcar.
Banyo yaptırmak bebeğin hipotermi yaşamasına yol açabilir.
Bebek çok üşürse yine kan şekeri düşebilir ve başka komplikasyonlar yaşayabilir.
Bu nedenle beden ısısı belli bir seviyeye gelinceye ve bebek rahatlayıncaya kadar banyo yaptırmamak en iyisi.
Dünya Sağlık Örgütü, herhangi bir tıbbi müdahaleye ihtiyaç duymayan bebeklerin doğumdan sonraki ilk 1 saat içinde -hipotermi ve emme sorunlarını önlemek amacıyla- anneleriyle ten tene temasa girmelerini tavsiye ediyor.
• Anne ve bebek arasındaki bağ daha hızlı kurulur
Bebeğin en büyük ihtiyacı annesiyle ten teması kurmaktır.
Bebeğin veya annenin tıbbi müdahale gerektirecek bir durumu yoksa, yapılması gereken bebeği annesinin kucağına vermektir.
Banyo çok daha sonra gelir.
• Annenin memesini emmek daha kolay olabilir
Bebek doğar doğmaz anneye verildiğinde annenin sesi, sıcaklığı, kokusu onu rahatlatır, güvende hissettirir.
Böylece bebek kendi kendine annesinin memesini bulur, meme ucunu ağzına alır ve emmeye başlar.
Dünyanın önde gelen sağlık kuruluşlarından biri olan Cleveland Clinic yenidoğan bebeğin hastanedeki ilk banyosunun olabildiğince geç yaptırılmasının anneden süt emme oranını artırdığını araştırmalarla ispatlamış.
Önemli uyarı:
• Doğum yapacağınız hastanenin personeli ve doktorunuzla görüşüp doğum sırasında ve sonrasında standart uygulamalarının neler olduğunu mutlaka öğrenin.
• “Bebeğin doğar doğmaz yıkanmaması” henüz tüm hastanelerde uygulanan bir protokol değil.
• Bebeğinizin doğar doğmaz yıkanmamasını istiyorsanız, bunu hastaneye mutlaka belirtin. Ayrıca doğum sırasında size eşlik edecek yakınınızdan (eşiniz, arkadaşınız vs.) süreci kontrol etmesini rica edin.
Yenidoğan Bebek Hastane Sonrası İlk Ne Zaman Yıkanmalıdır?
Hastaneden eve geldiğinizde bebeğin yıkanması göbek bağı ile sünnet yarasının durumuna bağlıdır.
Amerikan Pediatri Akademisi göbek bağı düşene ve sünnet yarası geçene kadar (yaklaşık ilk 2 hafta) bebeğin “sünger banyosu” yapmasının uygun olduğunu belirtir.
Sünger banyosunun sıklığını ise ihtiyaca göre ayarlamanız mümkün.
Uzmanlar haftada 1-3 kez sünger banyosunu uygun buluyor.
Yenidoğan bebekler,
• bez değişimleri sırasında genital bölgeleri temizlenip kurulandıkça,
• elleri ve yüzleri temiz tutuldukça,
• takip eden doktor aksini söylemedikçe
her gün banyo yapmaya ihtiyaç duymazlar.
Ancak bebek büyüdükçe, ebeveynler özellikle uyku rutininin bir parçası olarak bebeğe her gün banyo yaptırmayı tercih ederler.
Su, bebeğin rahatlamasına yardımcıdır. Böylece banyo sağlıklı uyku alışkanlığı kazandırmada bir araç olarak kullanılabilir.
Yenidoğan Bebekler Göbek Bağı Düşmeden Önce Nasıl Yıkanmalıdır?
Yenidoğan bebeklerin göbek bağı düşmeden önceki banyo sürecine genel olarak sünger banyosu denir.
Stanford Üniversitesi göbek bağı düşene kadar bebeğe sünger banyosu yaptırılmasını önerir. Nedeni enfeksiyonu önlemektir.
Üniversite’nin yönergelerine göre sünger banyosu şu şekilde olmalıdır:
• Oda sıcaklığının yaklaşık 24 derece olduğundan emin olun.
• Önceden banyo için gerekli tüm malzemeleri yanınıza alın.
• Temiz bir kabın içine sıcak suyu koyun. Dirseğinizle suyun sıcaklığını ölçün.
• Bebeği beliniz yüksekliğinde bir zeminde, banyo yastığı ya da kalın havlular üzerine yerleştirin.
• Bebeğin üstünü havlu ya da başka bir örtü ile örtün.
• Elleriniz hep bebeğin üstünde olsun. Bir an bile bebeği yalnız bırakmayın.
Birşey unuttuysanız ve almanız gerekiyorsa, bebeği havluya sarın ve yanınızda götürün.
• Bebeğin önce yüzünü temizlemeye başlayın.
Su ile nemlendirdiğiniz temiz iki pamuk parçasıyla önce her bir gözünü temizleyin (her göz için ayrı pamuk).
Gözleri iç kısımdan (burun dibinden) başlayarak dışa doğru silin.
• Bebeğin yüzünün geri kalanını sabun kullanmadan, nemli ve yumuşak bir bezle silin.
• Kulaklarının dış kıvrımlarını yumuşak bir bezle temizleyin.
Kesinlikle kulak içi temizliğine kalkışmayın. Bebeğin kulak kanalına pamuklu çubuk asla sokmayın.
• Suyun içine ya da bebeği temizlediğiniz yıkama bezine küçük miktarda bebek sabunu sürün.
Sabun miktarının çok az olduğundan emin olun.
Bebeğin boynundan aşağısını nazik bir şekilde silin.
Her defasında bebeğin tek bir bölgesini açın, diğer yerleri örtülü olsun.
Sabunsuz, temiz bir bezle ya da az miktarda suyla bebeği durulayın.
Bebeğin göbek bağına su gelmediğinden, o bölgenin ıslak kalmadığından emin olun.
• Son olarak sıra bebeğin başını yıkamaya geldi. Burada ek bir kaba ihtiyacınız olabilir.
Kullandığınız banyo bezinin üstüne küçük bir miktar bebek şampuanı dökün ve bebeğin başını temizlemeye başlayın.
Bebeğin yüzüne su gelmeyecek şekilde başını yavaş yavaş suyla durulayın.
Uygun bir maşrapa bu noktada işinize yarayabilir.
Başını yıkadığınız sırada bebeği kolunuzun üstüne yatırırken, boynuna ve başına destek olmanız çok önemli.
Önemli not:
Tutuş güvenliği sağlarken bebeğin baş ve boynuna destek vermek önemli.
İmkanınız varsa deneyim kazanana kadar bebeği iki kişi yıkayın.
• Banyo sırasında temizlemek üzere bebeği ovuşturmanıza gerek yok.
Ancak kollarına ve bacaklarına yapacağınız nazik masaj hareketleri bebeği mutlu edebilir.
• Başlıklı bir havluya bebeğinizi sarın ve onu sıkıca kucaklayın.
• Doktorunuzun önerdiği şekilde göbek bağı bakımını yapın.
• Yumuşak bir bebek fırçasıyla bebeğinizin saçını tarayın.
Bebeğinizin saçını kesinlikle saç kurutma makinesiyle kurutmayın.
Önemli not:
Bebek ilk zamanlar banyo sırasında ağlayabilir, huzursuzlanabilir. Çünkü banyo bebek için çok yeni bir deneyim.
Sakin olun ve bu durumunuzu koruyun. Bebeğe zaman tanıyın.
Aynı zamanda suyun ısısından, bebeğin gözüne sabun ya da şampuan kaçmadığından emin olun.
Zamanla banyo bebek ile aranızda özel bir zaman dilimi haline gelecek, emin olun.
Bebeklerde Sünnet Sonrası Banyo Nasıl Olmalıdır?
Bebeklerde sünnet sonrası banyo süreci tıpkı göbek bağı düşmeden önceki süreç gibidir.
Sünnet yarası geçinceye kadar herhangi bir enfeksiyona neden olmamak amacıyla bebeğe “sünger banyosu” yaptırmak gerekir.
Sünger banyosunu detaylarıyla “Yenidoğan bebekler göbek bağı düşmeden önce nasıl yıkanmalıdır?” bölümünde yazdım.
Kısaca özetlemek gerekirse: Sünger banyosu uygun bir ortamda giysilerini çıkardığınız bebeği, uygun ısıda suya batırılmış yumuşak bir bezle silmek ve temizlemektir.
Burada en çok dikkat edilmesi gereken nokta, bebeğin genital bölgesinin (yaranın olduğu bölge) ve göbek bağı (muhtemelen bebeğin göbek bağı da düşmemiştir) ile çevresinin ıslatılmamasıdır. Su gelmesi durumunda bu bölgeler ıslak bırakılmamalıdır.
Sünnet yarasının iyileşme süresi bebekten bebeğe değişse de yaklaşık 10 günü bulur.
Uzmanlar yara iyileşinceye kadar penis bakımının doktorun önerdiği şekilde yapılmasının ve normal banyo sürecine geçmeden önce doktora danışılmasının önemini vurgular.
Bebek Banyosu Nasıl Olmalıdır? (Göbek bağı düştükten, sünnet yarası iyileştikten sonraki süreç)
Bebeğin göbek bağı düştü. Sünnet yarası da iyileşti. Sağlığıyla ilgili herşey yolunda.
Sıra bundan böyle banyosunu nasıl yaptıracağınızı öğrenmeye geldi. İşte artık bebek banyosu daha da eğlenceli olmaya başlıyor.
Konunun uzmanlarına göre bütün iş iyi bir planlamada bitiyor.
Bir bebeği banyoda, küvetinin içinde herhangi bir şekilde asla yalnız bırakmamalısınız. Eliniz daima bebeğinizin üzerinde olmalı.
Bu önemli nokta anlaşıldıysa gelelim diğer adımlara.
• Gerekli gördüğünüz tüm malzemeleri bebeğe banyo yaptıracağınız mekana getirin.
İhtiyaçlarınız şunlar olabilir:
1) Bebek küveti (ya da küvet yerine kullanabileceğiniz büyük leğen gibi herhangi bir ürün)
2) Banyo suyunu hazırlamak için kova ve maşrapa
3) Bebek şampuanı ya da sabunu
4) 2 adet sabun bezi
5) Banyo sonrası bebeği saracağınız bir havlu
6) Yedek 2 adet havlu
7) Bebeği banyo yaptırdığınız mekanda giydirecekseniz bez ve giysi
• Küveti uygun sıcaklıktaki suyla doldurun (yaklaşık 38 derece).
Küvetin içindeki suyun yüksekliğinin 5-6 cm olması yeterlidir.
• Bebeğinizi, başını bir eliniz ve kolunuzla mutlaka destekleyecek şekilde küvete yerleştirin.
Banyo bir deneyim meselesi. Başlarda bu deneyimi paylaşmak elbette kolaylık sağlar. Birkaç kez denedikten sonra bebeği tek başınıza yıkayabilir hale geleceksiniz.
En başından itibaren iki kişi yıkama olanağınız yoksa, tek yapmanız gereken derin bir nefes alıp, sakin olmak ve güvenliği sağladıktan sonra (bebeğin başını mutlaka el ve kolunuzla desteklemek) küçük hareketlerle bebeği temizlemek. Mükemmelin peşinde değiliz, hep hatırlayın.
• Bebek başlarda birden bire suya bırakılmaktan hoşlanmayabilir.
Bu durumda önce bebeği havluya sarın ve küvetin içine o şekilde koyun. Birkaç dakika bekledikten sonra, yavaşça havluyu alın.
• Öncelikle bebeğinizin yüzünü yıkayın.
Sabun bezini ıslatın (bezi şu an için sabunlamanıza ya da şampuanlamanıza gerek yok).
Fazla suyunu sıktıktan sonra burnunun kenarlarından başlayarak bebeğin yanaklarını, alnını, kulaklarının arkasını çok yumuşak hareketlerle temizleyin.
• Sonra yine yumuşak hareketlerle, masaj yapar gibi bebeğin bedenini yıkayın.
Boğumların, bez bölgesinin, boynunun kıvrımlarının, ayak ve el parmak aralarının, koltuk altlarının temizlendiğinden emin olun. Bu bölgelerde pamukçuklar birikebilir.
Şampuanı az miktarda kullanmaya özen gösterin, duru bez ile bebeğin bedeninin iyice durulandığından emin olun.
• Bebeğin saçını en son yıkayın.
Böylece bebek üşümez.
Önce saçını ıslatın, küçük miktarda şampuan ile çok hafif masaj yaparak saçını temizleyin.
Yüzüne su gelmeyecek şekilde saçını durulayın.
Hareketleriniz yumuşak ve bilinçli olduğu sürece bıngıldağa hiçbir zarar gelmeyecektir, rahat olun.
• Bebeği sudan çıkarıp bir havluya sarın.
Yavaş yavaş kurulayın.
Ardından uygun bir losyon ile bebeğe masaj yapabilirsiniz.
Bu işlemleri yaparken bebeğin güvenliğinden emin olun.
Bebek huzursuzlanacak ya da üşüyecek olursa onu kuru bir havlu ya da battaniye ile sarıp kucaklayın, sizinle temas etmesini sağlayın. Bu onu sakinleştirecektir.
• Bebeği bezleyin ve uygun giysileri giydirin.
Rahatlatıcı bir banyo seansı olduğunu umuyoruz.
Mevsimine uygun incelik ya da kalınlıkta giydirdiğiniz bebeğiniz günün geri kalanı için hazır.
Banyo Suyunun Sıcaklığı Kaç Derece Olmalıdır ve Nasıl Ölçülmelidir?
Uzmanlar bebekler için uygun banyo suyu sıcaklığının ortalama 38 derece olmasını tavsiye ediyor.
Bu bebek için yeterince konforlu bir ısıdır.
Banyo suyu sıcaklığını ölçmek üzere bebek banyoları için üretilmiş banyo termometresi kullanabilirsiniz.
Ya da suyun sıcaklığını eski ama her zaman geçerli bir yöntem olan dirseğinizle ölçebilirsiniz.
Su ne çok sıcak ne de soğuk olmalı. Suya batırdığınızda dirseğiniz yanmamalı ya da üşümemeli.
Banyo Suyunun Isısını Nasıl Korurum?
Banyo suyunun ısısını ayarlamak gerçekten emek istiyor.
Öncelikle bebeği yıkarken ara ara suyun sıcaklığının düşüp düşmediğini dirseğinizle kontrol edin.
İmkanınız varsa banyo musluğunu sıcaklığı ayarlayabildiğiniz bir modelle değiştirin. Bu işinizi çok kolaylaştıracaktır.
Suyun soğumaya başladığını fark ettiğinizde aslında banyonun bitme zamanı gelmiş demektir.
Ancak biraz daha devam etmeniz gerekirse bir kaba aldığınız uygun sıcaklıktaki suyu bebeğin küvetine koyabilir ya da yavaşça bebeğin üstüne dökebilirsiniz.
Bebeği Yıkadığınız Odanın Sıcaklığı
Ne Olmalıdır?
Uzmanlar bebeğin banyo yaptığı odanın sıcaklığının 22-26 derece arasında olması gerektiğini söylüyor.
Bebek sudan çıktığında üşümemesi için bu sıcaklıklar normaldir.
Bebeğin yıkandığı odada/banyoda hava akımı olmamasına, özellikle kışın ısı kaybı oluşmaması için bebeğin bulunduğu alana giriş çıkış yapılmamasına dikkat edin.
Banyo Suyunun Derinliği Ne Kadar Olmalıdır?
Oturmaya henüz başlamamış bebek için, küvetteki suyun derinliği bebeğin omuzlarını aşmayacak, burun ve ağzına kesinlikle gelmeyecek seviyede olmalıdır.
Yaklaşık 5-6 cm derinlik normaldir.
Bebeğinizi asla küvette yalnız bırakmayın, suyun içinde dönebileceği olasılığını aklınızda tutun.
Oturmaya başlamış bebek için, küvetteki suyun derinliği bebek oturur pozisyondayken en fazla beline gelecek kadar olmalıdır.
Yine tekrarlıyoruz, bebeğinizi oturur haldeyken de asla küvette yalnız bırakmayın.
Bebeği Ne Sıklıkta Yıkamak Gerekir?
Bu soruya kesin bir cevap vermek zor. Çünkü banyo sıklığını belirleyen pek çok faktör olabilir.
Uzmanlar haftada üç kez banyo yapmanın bebek için yeterli olduğu; daha fazlasının bebeğin cildini kurutabileceği görüşünde.
- Bebeğinizin bezini gereken sıklıkta değiştiriyor,
- Bez bölgesini temizliyor,
- Gün içinde yüzünün ve ellerinin temizliğinden emin oluyorsanız temizlik konusunda endişelenecek herhangi bir durumunuz yok demektir.
Diğer yandan suyun rahatlatıcı etkisi, bazı bebeklerin uykuya daha rahat geçmelerini sağlar.
Bazı aileler için bebeğin uyku öncesi ritüelinde banyo önemli bir paylaşımdır. Bu durumda bebeğe her gün kısa banyolar yaptırabilirler.
Durum böyleyse haftada iki ya da üç kereden fazla sabun ya da şampuan kullanmayın.
Banyonun Süresi Ne Olmalıdır?
Yenidoğan bir bebek için banyo süresinin 5-10 dakika olması yeterlidir.
Küvetin içindeki su hızla soğur. Bu bebeğin üşümesine yol açabilir.
Bu nedenle daha büyük bebekleri yıkarken de suyun sıcaklığının, soğumaya yüz tutup tutmadığının farkında olun.
Banyo süresini 10 dakikadan fazla tutmayın.
Bebek Nasıl Yıkanır?
Bebeği yıkamak hassas bir süreç.
Hem bebeğin temiz olduğundan hem de bunu sağlarken bebeğinizin rahatlığından ve ona nazik davrandığınızdan emin olmak istersiniz.
Bebeğinizi daha rahat ve kolay yıkamanın ipuçlarını aşağıda bulabilirsiniz:
• Küvete soktuğunuz bebeğin başını mutlaka el ve kolunuzla destekleyin.
• Bebeğin önce yüzünü temizleyin.
Yumuşak ve duru bir bezle burnunun kenarlarını, alnını, ağız çevresini, kulaklarının arkasını silin.
• Sonra vücudunu bebeğin tenine uygun bir sabun ya da şampuan sürdüğünüz bezle temizleyin.
• En son bebeğin başını ve saçını yıkayın.
• Bebeğin boğumlarına odaklanın.
Çoğu bebeğin boynunda, kollarında, göbek bölgesinde ve bacaklarında boğumlar olur. Çok tatlıdırlar ama aralarına giysilerin pamukçukları, toz vs dolar.
Bebeği yıkarken boğumların aralarının temizlendiğinden emin olun.
• El ve ayak temizliğine özen gösterin.
Bildiğiniz üzere bebekler el ve ayak parmaklarını emer. Bu bölgelerin temiz olması önemlidir.
• Bebeği yere eğilerek yıkamak sırtınızın ağrımasına, fazladan yorulmanıza yol açabilir.
Bebek için aldığınız banyo küvetinin ayaklı olması çok işinize yarar.
Ya da bebeği ilk haftalarında banyo lavabosunun içine yerleştirdiğiniz bir havlubun, banyo yastığının üzerinde de yıkayabilirsiniz.
• Bebeğinizi yıkamanın tadına varın.
Herhalde küçük bir bebekle rahatlatıcı bir banyo ritüelini yaşamaktan daha keyifli birşey yoktur.
• Kardeşlere dikkat.
Bebeğinizin büyük kardeşi varsa, banyo seansı sırasında evde bir yetişkinin daha olmasına özen gösterin.
Küçük bir bebekle, yaşı kaç olursa olsun büyük kardeşi güvenlik nedeniyle aynı anda yıkamaya kalkmayın.
• Bebeği yıkamak için şampuan, sabun gibi ürünler seçerken parabensiz, alkolsüz, boyasız, kokusuz, bebeğinizin hassas cildine uygun organik sertifikalı ürünler seçmeye dikkat edin.
Aldığınız ürün ne kadar yüksek kalitede ve cilt dostu da olsa her banyoda yüksek miktarlarda kullanmamaya ya da daha seyrek kullanmaya özen gösterin.
• ÖNEMLİ NOT: Bebeğinizi hiçbir koşul altında banyo küvetinin içinde bir an dahi olsa yalnız bırakmayın.
Banyoda Bebek İçin Sünger Kullanmak
Doğru mudur?
Uzmanlar yenidoğan bebeklerin göbek bağı düşmeden ya da eğer olduysa sünnet yarası iyileşmeden önce sünger banyosu yapmasını öneriyor.
Bebek küvete suyun içine bırakılmaz, lavabonun ya da banyo küvetinin içine yerleştirilen bir havlu üzerinde ıslak sünger veya bez ile bedeni silinip temizlenir.
Yani banyoda bebek için sünger kullanabilirsiniz. Ama bu süngerin bebekler için üretilen, onun hassas cildine zarar vermeyecek ürünlerden olduğuna emin olun.
Sünger yerine yumuşak, pamuklu kumaştan yapılmış bir sabun bezi de kullanabilirsiniz.
Bebek Banyosu İçin Günün Hangi Saati
En Uygundur?
Bebek banyosu için en uygun saat, size ve bebeğinize göre değişir.
İki konu bebek açısından çok önemli: Açlık ve yorgunluk.
Bebek çok yorgunsa ya da çok açsa banyo için uygun bir zaman olmadığından emin olabilirsiniz.
Bebek banyosu için uygun zamanı bebeğinizin günlük çizelgesine bakarak ve banyonun rahatlatıcı etkisinden faydalanmaya öncelik vererek belirleyebilirsiniz.
Bebek keyifli, dinlenmiş ve tok ise, banyo seansı da keyifli olacaktır.
Diğer yandan uyku öncesi yapılan sıcak bir banyo ritüeli, bebeğin rahatlaması ve gece uykusuna rahat geçmesi için iyi bir yol olabilir.
Akşam öğününden 1-1.5 saat sonra bebeğinize banyo yaptırabilirsiniz.
Bebeğin banyo sonrası masaj, anneyle ten tene temas aşamalarından sonra güvenli ve huzurlu bir şekilde uykuya geçişini sağlayabilirsiniz.
Bebek Beslendikten Sonra Ne Zaman Yıkanmalı?
Bebeğinizi besledikten yaklaşık 1-1.5 saat sonra yıkayabilirsiniz.
Beslenmeden hemen sonra yıkarsanız bebeğinizin midesinde baskı olabileceği için kusabilir.
Bebeği açken yıkarsanız banyo zor bir deneyime dönüşebilir çünkü bebek açlık nedeniyle sabırsız olacaktır.
En iyisi bebeğin midesinin bir önceki beslenmeyi hazmettiği ve acıkması için yaklaşık 1-2 saatin olduğu bir zaman dilimidir.
Bebek Banyosu İçin Gerekli Araç ve Gereçler Nelerdir?
Bebek banyosu için farklı niteliklerde pek çok araç ve gereç satılıyor.
Tavsiyemiz öncelikle temel birkaç ürünü satın almanız ve ihtiyaca göre farklı ürünlere yönelmeniz.
Aşağıda başlangıçta en çok ihtiyaç duyacağınız ürünleri sıraladık.
• Bebek küveti: Uzmanlar bebeğinizi göbek bağı düşene ve varsa sünnet yarası iyileşene kadar küvette yıkamamanızı öneriyor.
Ne var ki bu süre çok uzun olmayacağı için doğum öncesi alışverişinize bebek küvetini ekleyebilirsiniz.
Ayaklı, büyük bir bebek küveti uzun süre işinize yarayacaktır.
Ayaklı olmasına özellikle dikkat edin çünkü yere eğilip kalkmak sizi çok yorabilir.
• Temiz bir su kovası ve maşrapa: Elinizin altında, içinde uygun sıcaklıkta su bulunan bir kova ve maşrapa yardımcı olacaktır.
Banyoyu bitirme aşamasında bebeğin bedenini maşrapa yardımıyla durulayabilirsiniz.
• Banyo filesi: Küvetin içine gerdiğiniz filenin üzerine bebeğinizi koyabilirsiniz.
Ama fileye güvenip bebeği asla yalnız bırakmayın.
File almak yerine bebeğin başına eliniz ve kolunuzla da destek verebilirsiniz. Tamamen isteğe bağlı bir gereç.
• Termometre: Bebeğinizin hassas cildi için uygun olan ortalama 38 derece sıcaklığı bir banyo termometresi ile rahatlıkla ayarlayabilirsiniz.
• Başlıklı bebek banyo havlusu: En az iki tane edinmekte fayda var.
Biri bebeği küvetten çıkarıp sardığınızda hemen ıslanacağı için diğerini ilk ıslaklık gittikten sonra kullanabilirsiniz.
Böylece bebeğiniz üşümez.
• Bebek banyo süngeri ya da sabun bezi: Piyasada çok çeşitli ürünler var.
Bez olarak yumuşak ve pamuklu olanları tercih ederseniz bebeğinizin hassas cildi tahriş olmaz.
• Bebek sabunu/bebek şampuanı: Doğal, bitki kökenli, kimyasal, boya, paraben ve alkol içermeyen ürünler bebeğinizin cildi için uygundur.
Nasıl Bir Bebek Şampuanı Tercih Etmeliyim?
Bebek şampuanları bebeklerinizin hassas cildi için özel olarak formüle edilmiş ürünlerdir.
Bebeklerin cildi ince, daha hassas ve kurumaya meyillidir.
Kullandığınız ürünlerin bebeğin doğal cilt dengesini bozmaması önemlidir.
Yetişkin ürünlerinde genellikle bulunan parfüm, sabun, alkol gibi içerikler bebeğinizin cilt dengesini bozabilir, hatta alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
Bebeğiniz için şampuan seçerken en yumuşak ve en az içeriğe sahip ürüne yönelin.
Belki tek seferde bebeğiniz için en uygun şampuanı seçeceksiniz belki de birden fazla ürün denemek durumunda kalacaksınız.
Bebek şampuanı seçerken genel olarak şu özelliklere dikkat etmeniz iyi olur:
• Bebekler için yararlı ya da onların hassas cildine zarar vermeyecek içeriklerden oluşmasına önem verin (örneğin hindistan cevizi yağı veya gül suyu gibi)
• Az ve temiz içerik kuralını unutmayın. Çok fazla içerik riskli olabilir.
• Paraben, yoğun koku, boya içeren ürünlerden uzak durun.
• Mümkünse yenebilir içeriklerden oluşan ürünleri tercih edin. Günümüzde bu tip ürünlere ulaşmak her zamankinden kolay.
Bebek Küveti Nasıl Seçilir?
Bebek küveti seçmek başlı başına bir iş.
Çünkü ürün çeşitliliği çok fazla ve çoğu cezp edici.
İşe önce küvet için ayırabileceğiniz bütçeyi belirlemekle başlayın.
Geniş fiyat aralığındaki ürünler arasından bütçenize, evinizin koşullarına, bebeğinizin ve sizin ihtiyacına uygun birini seçmek için aşağıdaki kriterleri gözden geçirebilirsiniz.
• Kalın plastikten yapılmış bir bebek küveti bulunduğu zemin üzerinde sağlam duracaktır. Suyun ve bebeğin ağırlığından etkilenmeyecektir.
• Küvetin kenarlarının keskin olmamasına dikkat edin. Aksi durumda bebeğinizin ve sizin cildinizde sıyrık, tahriş olabilir. Yani kaliteli plastik olmasına önem verin.
• Küvetin altının kaymaya karşı dirençli olduğundan emin olun.
• Ayaklı modeller ebeveyn açısından büyük kolaylık sağlar. Yere eğilip kalkmak ekstra efor harcamanıza, gereğinden fazla yorulmanıza sebep olur.
• Büyüyebilen bir model daha uzun süreli kullanım imkanı sunar.
Çok küçük bir küvetin kullanımı kısa süreli olacaktır; çok büyük bir küveti ise dar bir mekanda saklamak kolay olmayacaktır.
• Bebekler hızla büyür. 6. aydan sonra bebek küveti kullanımı eskisi kadar rahat olmayabilir. Seçiminizde bu noktaları da değerlendirin.
• Küvetin suyu rahat boşaltma ve hızlı kuruma gibi özellikleri olması da işinizi kolaylaştıracak diğer unsurlardır.
Bebeği Yıkarken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Bebeği yıkarken dikkat edeceğiniz temel noktalar banyo deneyimini bebek ve sizin için hoş bir deneyime dönüştürecektir.
• Bebeği yıkadığınız banyo ya da odanın uygun ısıda olduğundan emin olun (22-26 derece).
• Banyo için gereken tüm malzemeleri hazırlayın ve elinizin altında bulundurun (banyo küveti, uygun ısıda su, iki adet havlu, bebek sabunu/şampuanı, sabun bezi, pamuk, temiz bez, temiz giysi…)
• Banyo suyunun uygun ısıda olduğunu kontrol edin (Yaklaşık 38 derece). Suyun sıcaklığını dirsek ya da bileğinizle de ölçebilirsiniz.
• Küvetin içine doldurduğunuz suya sıvı sabun, şampuan koymayın. Su duru olsun.
• Bebeği suyun içine soktuğunuzda bir kolunuz ve elinizle başını ve omuzlarını destekleyin.
• Bebeğin önce yüzünü yumuşak hereketlerle, sabun ya da şampuan kullanmadan ıslak bir bezle temizleyin.
Bebeğin göz kenarlarını temizlemek için pamuk kullanın.
İki göz için de farklı pamuk kullanmanız gözlerinde olası bir farklı durum varsa diğerine bulaşmasını engelleyecektir.
• Bebeğin bedenini boynundan başlayarak aşağıya doğru yıkayın. Boğumlarına, parmak aralarına, koltuk altlarına dikkat edin.
• En son bebeğin başını yıkayın. Bebeğin yüzüne su gelmediğinden emin olun.
• Bebeği küvette kesinlikle yalnız bırakmayın.
• Banyo süresini 5-10 dakikadan fazla tutmayın.
• Bebeğin üşümediğinden emin olun.
• Küvetten çıkardığınız bebeği hemen bir havlu ile sarın. Havlunun soğuk olmadığından emin olun (Özelikle kışın kuruması için dışarı serdiğiniz havluyu doğrudan bebeğinize sarmayın.)
Banyo Sonrası Bebek Masajı Önemli midir?
Banyo sonrası, bebek masajı için güzel bir zamandır.
Masaj bebeğin rahatlamasını, kendini güvende hissetmesini ve uykuya kolay geçmesini sağlar.
Aynı zamanda masaj bebeğinize sevginizin ve ona verdiğiniz önemin de ifadesidir.
Bebeğinizle bağ kurmanızı sağlar, size ebeveyn olarak kendinizi iyi hissettirir ve sizi de rahatlatır.
Banyo sonrası bebeğinize masaj yaparken cildi için uygun bir bebek yağı ya da losyon ile bebeğinizin cildinin nemlenmesini de sağlarsınız.
Masaj bebeğinizi rahatlatan, kilo almasına, sindirimine, kan dolaşımına, diş ağrılarının hafiflemesine yardımcı ve sizi birbirinize bağlayan bir eylemdir.
Bebeğe Banyo Yaptırırken Alınması Gereken Güvenlik Önlemleri Nelerdir?
Bebeğe banyo yaptırırken yeterli güvenlik önlemlerini aldığınızdan emin olun.
Peki bu güvenlik önlemleri nelerdir?
Öncelikle yalnızca yetişkinler ya da deneyimli bakıcılar bebeklere banyo yaptırmalıdır.
Aksi takdirde boğulma riski taşıdığı için banyo, bebek için tehlikeli hale gelebilir.
• Banyo sırasında ihtiyaç duyacağınız tüm malzemelerin elinizin altında bulunduğundan emin olun.
• Bebek suyun içinde iken bir eliniz mutlaka bebeğin üzerinde olsun.
• Bebeği bir saniye bile suyun ya da küvetin içinde yalnız bırakmayın.
Kapıyı açmanız ya da telefona cevap vermeniz şart ise, bebeğinizi sudan çıkarııp sarın ve mutlaka yanınıza alın.
• Suyun sıcaklığını mutlaka kontrol edin.
Gereğinden sıcak su, bebeğinizin cildine zarar verir, yanmasına neden olabilir. Soğuyan su bebeğinizin üşümesine yol açabilir.
• Bebeğin başını yıkarken yüzüne su gelmediğinden emin olun.
• Her kullanımdan sonra banyo küvetini boşaltın ve ters çevirip uygun yere koyun.
Bebeklerde Banyo Korkusu Nedir? Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerde banyo korkusu sık rastlanan bir durumdur.
Banyo bebek ve sizin için hoş bir ritüelken, bir gün bir bakmışsınız bebeğiniz banyo hazırlıklarını fark edince ağlamaya başlıyor, geriliyor, çırpınıyor.
Şaşırtıcı, yorucu ve üzücü değil mi? Yalnız değilsiniz, merak etmeyin.
Pek çok bebek kendine has nedenlerden dolayı banyo korkusu geliştirir.
Özellikle etrafında olup bitenlere ilgisinin arttığı, yürüme çalışmalarının yoğunlaşmaya başladığı aylarda banyo yapmaktan zevk alan bebeğinizin bu konuda direnç geliştirdiğini, huzursuzlandığını fark edebilirsiniz.
Peki banyo korkusunun nedenleri ne olabilir?
• Banyo korkusunun kesin nedenini bulmak kolay olmayabilir.
Yenidoğanlar ısı değişiminden ya da suyun içinde yüzer vaziyette olma hissinden hoşlanmayabilir.
• Daha büyük bebeklerde ise durum çevrelerinde olup bitenlerle daha çok ilgilenmelerinden kaynaklanabilir.
Örneğin bebeğiniz artık küvetin deliğinden suyun nasıl akıp gittiğinin farkındadır ve kendisinin de o delikten akıp gideceğini düşünebilir.
• Gözüne sabun ya da şampuan kaçmasından, banyo esnasında kayıp düşmekten korkuyor olabilir.
• Bazen bebek küvetin içindeki suyun köpüklü olmasından korkabilir çünkü zemini, nerede oturduğunu göremiyordur.
• Bebeğin hayal dünyası gelişmektedir. Gördüklerinin ve duyduklarının bebeğin zihninde neler yarattığını kestiremezsiniz. Çoğu bebek normal durumların içinden korkutucu deneyimler yaratmayı becerir.
Bebeklerde Banyo Korkusunu Yenmenin Yolları
Bir bebek banyo korkusu yaşıyorsa onun bu korkusunu ciddiye almak ve keyfi kaçık haldeyken banyo yapması için zorlamamak başlangıç için en önemli adımdır.
Her bebek net olarak kestiremediğimiz nedenlerden banyo korkusu yaşıyor olabilir. İşimiz ve önceliğimiz ebeveyn olarak ona bu korkuyu yenmek konusunda yardımcı olmaktır.
Bebeği güvende hissettirmek yapılması gereken en temel hareket.
Elinizi bebeğin karnının üzerine koyarak ona herşey yolunda mesajı verebilirsiniz.
Bir şarkı, belki bir tekerleme ile sırada banyonun olduğunu, keyifli dakikalar geçireceğinizi hissettirebilirsiniz.
Yenidoğanlar için ipuçları: Şimdi size yenidoğanlar için banyo zamanını kolaylaştıracak bazı ipuçları vereceğiz.
• Bebek için kullandığınız küvet büyükse, bir süre için daha küçük bir ürün kullanın.
Bu düzgün plastikten yapılmış bir leğen de olabilir. Veya banyo lavabosunun içine havlu yerleştirip bebeğinizi orada da yıkayabilirsiniz.
Bebek küçük bir alanda kendisini daha güvende hissedecektir.
• Bebekle göz teması kurun.
• Bebekle ne yapıyor olduğunuza dair konuşun.
Daha büyük bebekler için ipuçları: Aşağıdaki ipuçlarının bebeğiniz için banyo saatini hoş bir ritüele dönüştürmesini umuyoruz.
• Banyo saatindeki tüm adımlarla bebeği yavaş yavaş tanıştırın.
Örneğin bebeği önce boş küvete oturtun.
Eline banyo süngerini verin.
Bebek bu duruma alıştıktan sonra küvetin içine suyu yavaş yavaş ve bebeğe anlatarak ekleyin.
• Küvetin içine kaydırmaz mat koyun.
Bebek kaymayacağı için kendini daha güvende hissedecektir.
• Bebeğiniz gözüne şampuan kaçmasından korkuyorsa, bebekler için üretilmiş banyo başlıklarından/şapkalarından kullanın.
Bu başlıklar bebeğin gözüne su gelmesini engelledikleri için bebek rahat edecektir.
Bazı bebekler yüzücü gözlüğü takmayı merak edebilir. Bebeğiniz izin verirse gözüne gözlük takın.
• Banyo saatini kısa tutun.
Unutmayın önceliğiniz bebeğe banyo yapmayı sevdirmek, korkusunun üstesinden gelmesine yardım etmek.
• Bebeğinizle birlikte banyo yapın.
Banyo taburesinin üzerinde ya da küvetin içinde bebeğiniz kucağınızda oturabilirsiniz.
Bebeğiniz kendini sizinle birlikte güvende hissedecektir.
Suyu kullanırken dikkati elden bırakmayın.
Gözüne su kaçması, suyun hızla akması güven halinden çıkıp huzursuzlanmasına yol açabilir.
• Küvetin ya da kovanın içindeki suyu boşaltmadan önce bebeği banyodan çıkarın.
Suyun delikten akıp gitme sesi bazı bebeklerde korku yaratabilir.
Bebeğinize Banyo Yaptırmayı Eğlenceli
Hale Getirmek
Bebeğiniz için banyo saatini eğlenceli hale getirmek için farklı yollar denemeniz mümkün.
Tavsiyemiz aşağıdaki önerilerimizi teker teker banyo saatinize dahil etmeniz. Bazen biri, bazen bir diğer işe yarayabilir.
Bu konudaki en önemli tavsiyemiz önce sizin işin eğlence kısmına inanıyor olmanız.
Karşınızdaki minicik bir bebek, ancak içinde bulunduğunuz ruh halini hissedebiliyor.
Önce siz rahat olun ve eğlenin, bebek sizi takip edecektir.
• Ortamı biraz renklendirin: Örneğin bebek küvetinin içine bebek için uygun içerikte bir miktar köpük dökün.
Banyo oyuncaklarını da koyun.
Köpüğü ve birkaç sevimli oyuncağı banyoda gören bebek, küvetin içine girmeye heveslenebilir.
• Önce siz oyun oynayın: Girebiliyorsanız önce siz küvetin içine girin.
Giremiyorsanız da dışarıdan köpüklerin içine elinizi sokun, üfleyin, oyuncaklarla oynayın.
Sizin eğlendiğinizi gören bebek, en azından size katılmaya kalkışacaktır.
• İşin eğlence kısmına odaklanın: Öncelikli amacınız bebeği yıkayıp temizlemek olmasın.
Bebek banyo saatinin eğlenceli olduğuna ikna olursa direnç göstermeyi bırakacaktır.
Bebeği daha sonra temizlersiniz.
• Biraz deneysel davranın: Ebeveyn olarak işiniz bebeği banyodan keyif alır hale getirmek.
Bu nedenle ona yeni banyo oyuncakları alın.
Oyuncaklarla bir hikaye kurgulayın.
Gözüne ve yüzüne su gelmemesi için bebek banyo başlıklarından satın alın.
Küvetin içine girmekten korkuyorsa bir kovanın içine girip yıkanmasını sağlayın.
Daha ilginç ve eğlenceli gelebilir.
• Banyoyu bebekle birlikte hazırlayın: Herşey bebeğin gözleri önünde gerçekleşirse kendisini güvende hisseder.
Musluğu açıp kovaya nasıl su dolduğunu gösterin.
Küvetin içine bir miktar suyu birlikte dökün.
Birkaç oyuncağını koyun. Yumuşak bir ses tonuyla onu banyoya hazır hale getirin.
• Banyo yerine ıslak masajı deneyin: Bebek banyo yapmayı kesinlikle reddediyorsa, ısrar etmeyin.
Yanınıza uygun sıcaklıkta bir kova su ve bir banyo bezi ya da sünger alın.
Kovada ıslatıp sıktığınız bez ya da sünger ile bebeğe masaj yapın.
Hafif hafif vücudunu silin. Masaj ebeveyn bebek arasındaki bağı güçlendirir. Bebeği rahatlatır.
Umarım size fayda sağlayan bir içerik okuduğunuzu düşünüyorsunuzdur ve yorumlarınızla katkıda bulunursunuz. Deneyimlerinizden faydalanmak bizi mutlu edecek ve kendimizi geliştirmemizi sağlayacaktır. Teşekkürler.
Kaynaklar: who.int, health.clevelandclinic.org, healthychildren.org, stanfordchildrens.org, mayoclinic.org, urmc.rochester.edu, childrensmd.org, healthline.com, nhs.uk.com, nationwidechildrens.org, mayoclinic.com, whattoexpect.com, babycentre.co.uk, kidshealth.org, parenting.firstcry.com
