Bebeklerde Acıkma

Bebek bakımı çok bileşenli bir konu.

Bebeğin acıkma belirtilerini takip edebilmek de bu konunun en önemli bileşenlerinden biri.

Bebekler daima ihtiyaçlarının bilincindedir. Ve ihtiyaçlarını da çeşitli yollarla ebeveynlerine anlatırlar.

Her bebeğin ifade biçimi farklıdır.

Bu nedenle uzmanlar yeni ebeveyn olmuş kişilere, biraz sabır ve dikkatle bebeklerinin işaretlerine gereken yanıtı zaman içinde verebileceklerini söyler.

Makalemiz bebeklerin acıkma belirtilerini anlatıyor. Dahası, bebekler ne süreyle acıkır, bebeğin sürekli beslenmek istemesi normal mi, acıkan bebek uyanır mı sorularını yanıtlarken yenidoğan beslenmesine de ışık tutuyor.

Bebeğimin Acıktığını Nasıl Anlarım?

Bütün bebekler birbirinden farklıdır ve her biri annelerini acıktıklarına dair farklı şekillerde uyarır. Zaman geçtikçe anne bebeğini daha iyi tanır ve acıkma sinyallerini daha rahat algılar.

Dünyanın sayılı üniversitelerinden Harvard Üniversitesi uzmanları sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmada bebeğin açlık sinyallerini takip etmenin önemini vurgular.

Acıkma Sinyalleri (Ağlamanın Öncesi)

• Dudaklarını emer gibi hareket ettirir.
• Ağzını açar ve kapatır.
• Dilini dışarı çıkarır.
• Dudaklarını büzer.
• Birşey arar gibi başını bir sağa bir sola çevirir (aranma refleksi).
• Bebeğin dudağının kenarına dokunduğunuzda bebek o tarafa döner ve emecek birşey arar.
• Bebek ellerini ağzına sokar ve emer. Bebek aynı zamanda bir oyuncağını ya da başka birşeyi, örneğin giysisinin kolunu da ağzına sokup emmeye başlayabilir.
• Uyurken hızlı göz hareketleri (REM) özellikle yenidoğanlar açısından açlığı ele veren önemli bir işarettir. Bebek bir süredir beslenmediyse hemen harekete geçme zamanıdır.

Bir Açlık Sinyali Olarak Ağlama:

• Her bebek farklıdır dedik. Bu nedenle anne, zaman içinde açlık ağlamasını ayırt etmek konusunda uzmanlaşır.
• Açlık ağlaması genellikle huzursuzluk, mırıldanma ve mızmızlanma gibi “öncü açlık seslerinin” ardından gelir.
• Bebek emerken memeyi bırakır ve yine ağlamaya başlarsa, bebek aç olmayabilir. Büyük olasılıkla ağlayarak başka birşey anlatmak istiyordur.

Bebek Acıkma Belirtileri Nelerdir?

Bebekler ne istediklerini bilir. İhtiyaçlarının farkındadır. Bunları da kendilerine özgü bir ifadeyle ebeveynlerine anlatır.

Bebeğin acıkma belirtilerini öğrendiğinizde, ağlama noktasına gelmeden bu ihtiyacını giderebilirsiniz.

Uyanır ve Huzursuzdur

Bebek uyanır, karyolasında huzursuzca hareket eder.  Ellerini yüzüne götürür. Konuşur gibi mırıldanır.

Yumruğunu Ağzına Götürür ve Emer

Bir bebek bunu yapıyorsa zaman kaybetmeden besleyin.

Aranma Refleksi

İlk haftalarda bebeğin yanağına dokunduğunuzda doğal refleksi o tarafa dönmek ve emme hareketleri yapmak olacaktır.

Beslenirken Ağzını Açar

Bunun anlamı “Biraz daha lütfen”dir.

Beslenirken Güler

Dört aydan büyük bebekler beslenmeye devam etmek istediğini size bakıp gülümseyerek anlatabilir.

Ağlama

Acıkan bebek ağlar. Ancak ağlama açlığın son belirtisidir.

Kimi zaman bebek ağlar gibi sesler çıkararak acıktığını anlatmaya çalışır. Bazen de avazı çıktığı kadar ağlar çünkü çok ama çok açtır ve sabrı kalmamıştır.

Bebek Acıkma Süresi Nedir?

Bebeklerin acıkma süreleri içinde bulundukları gelişim evrelerine göre şekillenir.

Bir yenidoğanla 6 aylık bebek aynı sürede acıkmaz.

Ya da anne sütüyle beslenen bir bebekle formül mamayla beslenen bir bebeğin acıkma süresi de farklı olabilir.

Bebeğinizin açlık belirtilerini takip etmeniz bu nedenle önemlidir. John Hopkins Üniversitesi Çocuk Hastanesi uzmanları bebeklerin ilk açlık sinyallerinde beslenmeleri gerektiğini belirtir.

İhttiyacı zamanında giderilmeyen bir bebek, bir süre ağladıktan sonra çok aç olsa da beslenmeyi reddedebilir duruma gelebilir.

Acıkma süresini belirlerken şu noktaları göz önünde bulundurabilirsiniz:

• Yenidoğanlar her 2-3 saatte bir beslenmek ister.
• Yaşamın ilk ayında bebek her istediğinde beslemek gerekir.
• Bazı bebekler tek seferde uzun süre beslenir. Bazılarıysa az miktarda ama sık sık beslenir.
• Yenidoğan bir bebeğin 24 saatlik zaman diliminde en az 8 kez beslendiğinden emin olun.
• Bebekler büyüdükçe tek seferde daha fazla beslenmeye başlar.
• 4 haftalık olduklarında rahatlıkla 3 saatte 1 beslenebilirler. Her beslenmede karınlarının doyduğundan emin olun.
• Anne sütüyle beslenen bebekler daha sık acıkır çünkü anne sütü daha kolay ve çabuk sindirilir.
• Sağlıklı bir bebek zamanla kendine has bir beslenme çizelgesi oluşturur, bakım veren kişiye de bunu takip etmek düşer.
• Ancak her zaman en doğrusu bebeğin sinyallerini takip etmektir. Net beslenme saatleri hayatı kolaylaştırsa da henüz saati değil diyerek bebeğin açlık belirtilerini görmezden gelmek doğru değildir.  

Bebeğim Sürekli Beslenmek İstiyor, Bu Normal Mi?

Bazı bebekler sık sık ve az miktarlarda beslenmek ister, bazıları tek seferde midesini doldurmaya meyillidir.

• Yenidoğan bir bebek 2-3 saatten daha sık beslenmek istiyorsa bu normaldir. Ayrıca ilk haftalarda bebek ne kadar sık emmek isterse annenin süt üretimi de o oranda artar.
• Büyüme atağı içindeki bebekler sık emmek/beslenmek ister.
• Bazen bebek acıktığından değil kendini rahatlatmak için de emmek isteyebilir.
• Bazı bebekler karnını tam doyurmaz, hızlı yorulabilir. Biraz emer ve memeyi bırakır. Ardından kısa bir süre sonra yine emmek ister. Bu normal bir durumdur.
• Bebeği hiçbir koşulda beslenmesi için zorlamayın.

Bebek Acıkınca Uyanır Mı?

Bebekler acıktıklarını kendilerine bakan kişiye haber vermeye programlıdır.

Sağlıklı gelişim gösteren bir bebek acıktığında mutlaka haberiniz olur. Örneğin uyuyorsa uyanır.

Kimi zaman ağlar. Kimi zaman söylenir gibi sesler çıkarır.

Gece Beslenmeleri 

Gece beslenmeleri konusunda farklı görüşler vardır.

Kimi uzman 3. ay itibariyle bebeklerin gece beslenmesinin gerekmediğini söyler. Kimi ise 9 aylık bir bebeğin gece 2 kez beslenmesi gerektiğini düşünür.

• Eminiz ki bebeğinizi takip eden doktor da farklı bir görüş belirtecektir.
• Her zamanki gibi kendi içgüdülerinize güvenin, bebeğinizin ihtiyaçlarını gözetin.
• Ve deneyimli bir uzmandan görüş alın.
• Aşağıda aylara göre bir bebeğin ortalama gece beslenme sıklığını bulacaksınız.
• Her bebek için geçerli bir tablo değildir.
• Anne sütüyle ve formül mamayla beslenen bebeklerin genel olarak uyanma sıklıkları farklıdır.
• Büyüme atakları ve hastalık durumlarında bebeğin gece beslenme isteği ve ihtiyacı artabilir.

Yenidoğan – 3 Aylık

Her 2-3 saatte bir beslenme (gündüz-gece). Bebek daha fazlasını isteyebilir. Bu normaldir.

3-4 aylık

 Gecede 2-3 beslenme ya da 3-6 saat arası beslenme.

5-6 aylık

 1-2 beslenme

7-9 aylık

 1-2 beslenme

10-12 aylık

 1 beslenme

12. aydan sonra

 Genellikle geceleri kesintisiz uyumaları beklenir

Yenidoğanlar İçin Beslenme İpuçları

Anne Sütü ya da Formül Mama

Bebekler için ideal olan anne sütüyle beslenmek. Ancak emzirmek mümkün değil ise formül mamalar imdada yetişiyor.

Sağlıklı bir yenidoğanın mama ya da anne sütü dışında su, meyve suyu gibi içeceklere ihtiyacı yoktur.

Acıkma Sinyallerini Takip Edin

Çoğu yenidoğan her 2-3 saatte bir olmak üzere günde 8-12 kez beslenmeye ihtiyaç duyar.

• Bebeği beslemek için acıkma sinyallerini takip edin.
• Bebek emmeyi bırakır, ağzını kapatır, başını memeden ya da biberondan başka yöne çevirirse, bu doyduğu anlamına gelebilir. Gazını çıkarmayı deneyin. Tekrar beslemeye geçmeden önce bebeğe kısa bir süre verin, bekleyin.
• Bebek büyüdükçe her beslenmede daha fazla süt içerek karnını iyice doyurur. Böylece iki beslenme arasındaki süre uzamaya başlar.

Yenidoğan sarılığı ve beslenme

Yenidoğanların % 60’ında görülen sarılık, kandaki bilirubin artışını ifade eder. Bu oran prematüre bebeklerde yaklaşık % 80’dir.

• Yenidoğanlar hastane sürecinde mutlaka sarılık kontrolünden geçer. Uzmanlar ailelere takip konusunda gereken tavsiyelerde bulunur.
• John Hopkins Üniversitesi uzmanları yenidoğan sarılıklarının çoğunda tedavi gerekmediğini belirtir. Ilımlı sarılık durumlarında bebeğin bedenindeki bilirubin fazlası doğumdan sonra yaklaşık 1-2 hafta içinde atılır.
• Farklı bir durum söz konusu değilse ve sarılık olan bebek anne sütüyle besleniyorsa bebeğin daha sık emzirilmesi tavsiye edilir. (Saat başı ya da 2 saatte bir.)
• Bebek formül mama ile besleniyorsa beslenme aralarının kısaltılması gerekir. (Saat başı ya da 2 saatte bir.)
• Anne sütüyle beslenen bebeklerde takviye ihtiyacı varsa doktorun uygun gördüğü bir formül mamayla emzirme desteklenebilir.
• Daha sık beslenen bebeğin bağırsak hareketleri de artacağından kandaki bilirubin dışkıyla dışarı atılır.

D Vitamini Desteği

Özellikle bebeğinizi anne sütüyle besliyorsanız, doktorunuza D vitamini desteği konusunu danışın.

Amerikan John Hopkins Üniversitesi Çocuk Hastanesi bebeklerin D vitamini desteği almasını destekler. Çünkü,

• Anne sütü yeterli D vitamini desteği sağlamaz.
• D vitamini daha güçlü kemikler için gereken kalsiyum ve fosfor emilimini sağlar.

Amerikan Pediatri Akademisi bebeklerin yaşamlarının ilk günlerinden itibaren günlük 400 ünite D vitamini almalarını önerir.

Beslenme Modellerinde Farklılıklar Olabilir

• Bebek her öğünde aynı miktarda yemeyebilir.
• Büyüme atakları sırasında daha sık beslenmek isteyebilir.
• Bebeğin sinyallerini takip etmek bir zaman çizelgesini takip etmekten daha önemlidir.

Beslenme Saatleri ve Sağlıklı Bağlanma

• Beslenme sırasında bebeğinizi şefkatle kucağınıza alın.
• Gözlerinin içine bakın.
• Yumuşak bir ses tonuyla onunla konuşun.
• Her beslenme saatini bebeğinizde güven, güvenlik ve rahatlık hissi yaratmak üzere bir fırsat olarak görün.

Bebeğinizin ve Kendinizin İçgüdülerine Güvenin

Bebeğin yeterince beslenmediğini düşünüp endişelenebilirsiniz. Oysa bebekler ihtiyaçlarının farkındadır.

Bebeğin ne sıklıkla, ne miktarda yediğinden çok,

• Kilo alımına,
• Huzurlu olup olmadığına,
• Bezini ıslatıp ıslatmadığına (günde en az 6 bez)
• Bağırsak hareketlerine dikkat edin.

Aksi durumlarda mutlaka doktorunuza danışın.

Umarım size fayda sağlayan bir içerik okuduğunuzu düşünüyorsunuzdur ve yorumlarınızla katkıda bulunursunuz. Deneyimlerinizden faydalanmak bizi mutlu edecek ve kendimizi geliştirmemizi sağlayacaktır. Teşekkürler.

Kaynaklar: kidshealth.org, mayoclinic.org, breastfeeding-problems.com, hopkinsallchildren.org, health.harvard.edu, stanfordchildrens.org