Kolik, çok ağlayan bebekler için en sık kullanılan tanımlardan biridir.
Ancak her ağlayan bebek kolik değildir.
Sebepleri tam olarak bilinmese de uzmanlar kolik durumunu 3’ler kuralı ile şöyle tanımlar: “3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, günde en az 3 saat devam eden ağlamalar.”
Kolik, genellikle bebek 3-4 aylık olduğunda kendiliğinden azalır.
6. ayda da biter. Ancak bazen 9. aya kadar devam ettiği görülür.
Ne kadar kısa sürerse sürsün ebeveynleri ve bakım verenleri çok zorlar.
Bu içeriğimizde kolik ile ilgili pek çok bilgiye ve merak edilen soruya yer verdik.
Umarız bebeğinizin durumunu anlamanızda ve doktor randevularında uygun soruları sormanızda yardımcı olabiliriz.
Kolik Nedir?
Dünyanın en bilinen tıp kurumlarından Mayo Clinic uzmanları koliği, “sağlıklı bir bebekteki sık sık tekrarlanan ve uzun süren yoğun ağlama ya da huysuzluk olarak” tanımlar.
Koliğin literatürde bir hastalık olarak tanımı bulunmaz.
Aniden ortaya çıkması, belli bir tedavisinin olmaması, atakların günde en az 3 saat süren ağlamalarla yaşanması ebeveyn ve bebeğe bakım veren diğer kişiler için hayli zor bir durum yaratır.
Kolİk atakları genellİkle yetİşkİnlerİn yorgunluğunun zİrve yaptığı akşamüstü
ve akşam saatlerİnde gerçekleşİr.
Kolikle ilgili genel verilere baktığımızda, şu sonuçlara ulaşırız:
• 3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, günde en az 3 saat süren ataklar.
• Ağlamalar genellikle bebek 6 haftalık olduğunda zirveye ulaşır.
• Bebek 3-4 aylık olduğunda kendiliğinden azalır.
• 6. ayda bitmiş olur.
Kolik Bebek
Kolik bebeğin genel sağlığı yerindedir.
Doğumun ardından ilk haftalarda ortaya çıkan ve bir süre yaklaşık aynı saatlerde tekrarlanan ağlama ataklarına sahiptir.
Ağlamak bebeklerİn doğal İletİşİm yollarından bİrİdİr. İhtİyaçlarını
bu şekİlde anlatırlar.
Bu nedenle de her bebek kolik değildir.
Kolik ağlamaları normal ağlamalardan farklı yapıda ve seyirdedir.
Amerikan Aile Hekimleri Birliği (AAFA) verilerine göre kolik ile ilgili ilk tanım 1954 yılında yapılmış.
AAFA kolik bebeğin yaşayabileceği durumları şöyle anlatıyor:
• Ağlama atakları akşam saatlerinde gelir. Bu ataklara rengi kırmızıya dönen yüz, çatık kaşlar ve sıkıca yumruk yapılmış eller eşlik eder.
• Bebek bacaklarını karnına toplar.
• Bebek yüksek perdeden, kulakları rahatsız eden bir sesle ağlar.
Johns Hopkins Üniversitesi Hastanesi uzmanlarının kolik ile ilgili tespitleri ise şöyle:
• Sağlıklı bir bebek ortada belli bir neden yokken çok uzun sürelerle ağlıyorsa bu koliğe işaret edebilir.
• Kolik ağlaması birdenbire yüksek sesle başlar ve genellikle uzun süre kesintisiz devam eder.
• Kolik bebekleri sakinleştirmek zor olabilir.
• Kolik durumu bazen bebek 3 aylık olduğunda kendiliğinden yok olabilir. Bazı durumlarda ise 6. aya kadar sürmesi mümkündür.
• Kolik bebeğin beslenmesini değiştirmek ve farklı sakinleştirici yöntemler kullanmak işe yarayabilir.
ÖNEMLİ NOT: Kolik ile ilgili tüm veriler ağlamaların belli bir düzende olduğuna ve bebeği sakinleştirmenin zor olduğuna işaret eder.
Ancak bunlar başka bir rahatsızlıkta da görülebilecek semptomlar.
Tavsiyemiz evde kendi başınıza tanı koymadan önce bebeğinizi mutlaka bir doktora götürmeniz.
Bir ağlama/kolik günlüğü tutarak bebeğinizin yaşadığı durumları gün/saat bazında not almanız işinizi kolaylaştıracaktır.
Elinizde belli verilerle doktora gitmeniz teşhis açısından destekleyici olabilir.
Kolik Bebek Nedir?
Tüm bebekler kolik olabilir çünkü kolik; cinsiyet, doğum sırası ya da beslenme biçimi ayrımı yapmaz.
Uzmanlar dünya çapında kolik bebek oranının tahminen yüzde 6-20 arasında olduğunu, hatta yüzde 30’a kadar çıkabildiğini söylüyor.
Kolik genellikle bebeğin mızmızlanma ve ara sıra yaygara koparma haliyle çok karıştırılır.
Bebekler mızmızlanmaya meyillidir. Özellikle yorgun oldukları akşam saatlerinde ekstra rahatlığa, bakıma ve kucakta olmaya ihtiyaç duyabilirler.
Kolik bebekler ise sancı çeker, feryat figan ağlarlar. Sakinleştirmek ve rahatlatmak zordur.
Bebeği ve ihtiyaçlarını iyi anlamak, doktor yardımı alıp farklı destek yöntemlerini denemek gerekebilir.
Kolik ağlamaları bebek genellikle 2 haftalık olduğunda başlar, 6 haftalıkken zirveye ulaşır. 3-4 aylık olduğunda kendiliğinden azalır, 6. ayda bitmiş olur.
Kolik Bebek Ne Demek?
Kolik bebek 3’ler kuralına göre: “3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, günde en az 3 saat ağlayan bebek” demektir.
Kolik durumunda bebek şunları yaşayabilir:
• Gaz sancısı çekebilir. Bunun bir nedeni bebeğin ağlarken çok hava yutmasıdır. Bu durum koliğin sebebi değildir, bir sonuçtur.
• Bebeğin yüzü kızarabilir.
• Bebeğin karın bölgesi gergin olabilir.
• Bebek ağlarken bacaklarını karnına doğru çekebilir.
• Bebek ağlarken ellerini sıkı yumruk yapabilir.
ÖNEMLİ NOT: Yukarıda sıraladığımız semptomlar bebeğin başka herhangi bir rahatsızlığına da eşlik edebilecek semptomlardır.
Bu nedenle bir kanıya varmadan önce doktor görüşü almanız önemli.
Kolik Neden Olur?
Uzmanlar “kolik neden olur” sorusuna net bir cevap veremese de bu konuda öne çıkan teoriler var.
Boston Çocuk Hastanesi uzmanları koliğin olası sebepleri hakkındaki teorileri şöyle sıralıyor:
• Bebek hala dünyaya uyum sağlamaya çalışıyor olabilir. Ve belki de kolik durumu bebeğin ışık, ses gibi uyaranlara tepkisidir.
• Bağırsağındaki gaz, bebekte aşırı bir hassasiyete ve dolayısıyla sancıya neden olabilir.
• Bebeklerin ve ebeveynlerin birbirlerine alışmak için zamana ihtiyacı vardır. Belki de ebeveyleri bebeğin ne anlatmak istediğini henüz çözememiştir.
İyi haber şu ki bebeklerin yüzde 90’ı 4 aylık olduğunda kolik atakları azalır.
Ne var ki bu 4 ay, ebeveynin belki de hayatındaki en uzun süreyi temsil eder.
Çünkü bebek ağlar. Normal ağlamalardan farklı olarak çok yüksek ve tiz bir sesle ağlar. Kimi zaman çığlık attığını bile düşünebilirsiniz.
Kolik bir hastalık değildir. Ancak,
• Ebeveynler açısından moral bozan ve stres yaratan bir durumdur.
• Hem bebek hem de ebeveynler açısından uykusuz gecelere yol açabilir.
• Ebeveynlerin kendilerini yetersiz hissetmesine neden olabilir.
Ve ebeveynlerin böyle hissetmeleri son derece normaldir.
Bebeklerde Kolik
Bebeklerde kolik, sebepleri net olarak bilinmeyen ve birden bire ortaya çıkan ağlamalarla gelen bir durumdur.
Araştırmacılar henüz koliğin neden ilk ayda ortaya çıktığına, günün belli saatlerinde (öğleden sonra ve akşam) yaşanmasının sebeplerine ve nasıl olup da kendi kendine bittiğine dair somut bir sonuca ulaşamamıştır.
Mayo Clinic uzmanları koliğin olası sebeplerini şöyle açıklar:
• Henüz olgunlaşmamış olan sindirim sistemi
• Sindirim kanalındaki sağlıklı bakterilerin dengesizliği
• Besin alerjileri ya da intoleransı
• Aşırı besleme, az besleme ya da seyrek geğirme
• Çocukluk çağı migreninin en erken formu
• Ailedeki stres ya da kaygı
Bebeğiniz kolik ise ve zaman içinde ağlamalara başka durumlar da eşlik ediyorsa, mutlaka bir doktora başvurmanız gerekir:
• Sancı ve ağlamalar giderek şiddetleniyorsa; özellikle 3-4 ay civarında,
• Acı dolu ağlamalarla uykusundan sık sık uyanıyorsa,
• Olması gerekenden az kilo alıyorsa,
• Bacaklarını geriyor, karnına çekiyor ve yüzünü ekşitiyorsa,
• Beslenmeler sonrası ve yatay pozisyondayken sık sık kusuyor ve daha yoğun şekilde ağlıyorsa,
• Alerjiye işaret eden kaşıntı, burun akıntısı, hırıltı ve ishal gibi belirtiler taşıyorsa bebeğinizi mutlaka bir an önce doktora götürmelisiniz.
Kolik Ağrısı
Kolik ağrısı, koliğe neden etkenlerin bebeğin özellikle karın bölgesinde yol açabileceği ağrı şeklinde tanımlanabilir.
Uzmanlar kolİk ağrısı İçİn salt karın ağrısı
ya da gaz sancısı tanımı yapmaz.
Ancak koliğin sık karşılaşılan belirtileri arasında gergin karın bölgesi yer alır.
Bebek atak sırasında genellikle bacaklarını karnına doğru çeker.
Ayrıca kolik atağı sırasında gaz oluşumu normal bir durumdur.
Çünkü bebek ağlarken hava yutar. Bu da bebekte gaz yapar.
Ebeveyn olarak bebeğin neler yaşadığını hissetmek için karnınıza ağrı girdiğinde ya da gaz sancısı durumunda bedeninizi nasıl konumlandırdığınızı düşünün.
Bu şekilde kolik ağrısı yaşayan bir bebeğin ızdırabını hissetmek belki mümkün olur.
Bir bebek kolik atağı sırasında yüksek tonda bir ağlamayla birlikte genel olarak aşağıdaki durumları yaşar:
• Yumruklarını sıkabilir,
• Bacaklarını karnına doğru çekebilir,
• Yüzü kızarabilir,
• Kaşlarını çatabilir,
• Karın bölgesi sertleşebilir.
Kolik Ağrı Nedir?
Kolik ağrı bebeğin kolik atağı sırasında yaşadığı ağrıyı anlatır.
Uzmanlar kolik ağrı için sadece karın ağrısı ya da hazımsızlık kaynaklı gaz sancısı tanımı yapmaz.
Kolik ağrı pek çok nedenden kaynaklanabilir. Tek bir nedene dayandırmak mümkün değildir.
Kolİğe etkİ edebİlecek etkenler
bebekten bebeğe değİşİr.
Peki nedir bunlar?
• Reflü
• Bağırsakta gaz (beslenme ya da ağlama sırasında yutulan hava kaynaklı)
• Gıda alerjileri
• Süt proteini intoleransı
• Aile içi stres ya da kaygı
• Bazı araştırmalar hamilelikte sigara kullanımının da kolik ağrıya yol açabileceğini gösteriyor.
• Ortamdaki aşırı uyaranlar. Bebeğin sinir sisteminin henüz kendi kendini regüle edememesi nedeniyle aşırı uyaranların varlığında bebek zorlanıyor.
Kolik Ağrısı Neden Olur?
Kolik ağrısının kesin nedeni hala esrarını koruyor.
Şu an için kesin olarak bilinenler:
• Koliğin genetik ile ilgisi yok.
• Hamilelik ya da doğum sırasında yaşananlarla genel olarak ilişkili değil.
• Ebeveynlik yeterliliği ya da yetersizliği gibi bir durum söz konusu değil.
• Kolik kimsenin suçu değil.
Peki kolik neden oluyor?
Amerikan Hamileler Derneği koliği, bebeğin daha fazla ilgi ihtiyacı içinde olduğu hassasiyet ve huzursuzluk durumu olarak nitelendiriyor.
Ve kolik ağrısının olası nedenlerini şöyle sıralıyor:
• Olgunlaşmamış sinir sistemi (bebeklerin kendi kendilerini sakinleştirmek, çevrelerinde olup bitenlere alışmak için zamana ihtiyaçları vardır.)
• Uyaranlara karşı hassasiyet (Ses, ışık, sıcaklık gibi etkenler bebekleri aşırı uyarabilir.)
• Emzirilen bebeklerin annenin diyetindeki yiyeceklere karşı hassas olabilme durumu (Araştırmalar kolik ve annenin diyetindeki inek sütü arasında ilişki olabileceğini göstermiş)
• Biberonla beslenen bebeklerin formül mamanın içindeki proteinlere karşı hassas olabilme durumu
• Bebeği çok beslemek ya da gereğinden hızlı beslemek
• Bağırsakta gaz (ağlama atakları sırasında bebeğin hava yutmasından kaynaklanan)
• Beslenme sonrasında oluşan gazı çıkartmamak (geğirmemek, bebeği beslenme sonrası yanlış pozisyonda yatırmak)
• Açlık
• Düşük doğum kilosu
• Reflü
• Bazı çalışmalar hamileliği sırasında sigara kullanan annelerin bebeklerinin kolik olma riskinin iki katına çıktığını gösteriyor.
Kolik Ağrı Ne Demek?
Kolik ağrı;
• Sağlıklı bir bebekte
• Genellikle 2. haftada ortaya çıkan
• 6. haftada zirve noktasına ulaşan
• 3-4. aylarda kendiliğinden azalan
• 6. ayda genellikle biten
• Sebepleri net olarak teşhis edilemeyen
• Bebeğin çok şiddetli ve uzun süreli olarak ağlamasına yol açan durumu anlatır.
Kolik ağrısı kız ve erkek bebeklerde eşit oranda meydana gelir.
Sık karşılaşılan bir durumdur (Bazı veriler her 5 bebekten 1’inin kolik ağrısı yaşadığını gösterir.)
Kolik Ne Demek?
Kolik, sağlıklı bebekte nedeni açıklanamayan uzun süreli ağlamaları anlatır.
Fiziksel bir rahatsızlık ya da hastalık değildir.
En sık, Dr. Morris A. Wessel’in tanımladığı 3’ler kuralı ile ifade edilir: “3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, 3 saatten fazla ağlayan sağlıklı bebekler kolik olabilir.”
Konu ile ilgili İngilizce bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Kolik kelimesi “kalın bağırsak” anlamına gelen Yunanca kolikos’tan gelir.
Bu da kolik hakkındaki yaygın inanış olan “karın bölgesi rahatsızlığı”na işaret eder.
Yetişkinlerde kolik
Kolik yetişkinlerde de rastlanan bir durumdur.
Sindirim sistemi ya da boşaltım sistemiyle ilgili keskin ağrıyı temsil eder.
Spazm benzeri dalgalarla ortaya çıkar.
Haftalar, aylar, hatta yıllar sürebilir.
Genellikle kalın ve ince bağırsaklar, rektum, safra kesesi, böbrekler ve üreterde oluşur.
Kolik Bebek Sesi
Yaşamlarının ilk 3 ayında bebekler günde 2 saat kadar ağlayabilir.
Ancak bebeğiniz kolik ise, bu süre çok daha uzundur. Ağlamalar çok daha şiddetlidir.
Kolİk bebeğİn sesİ, normal bİr ağlama sırasında çıkan sesten daha yoğundur.
Ağlama sesi çok tiz bir çığlığı andırır. Bebek adeta çığlık atar.
Belirli bir nedeni olmadığı için ispatlanmış bir tedavisi de olmayan kolikte öncelikli amaç, ağlamaların şiddetini azaltmak ve durumu şiddetlendirecek faktörleri ortadan kaldırmaktır.
Kolik bebek sesi olarak bilinen beyaz sesi kullanmak bu amaca hizmet eden yöntemlerden biridir.
Beyaz ses (beyaz gürültü de denir), tıpkı beyaz rengin tüm renkleri içinde barındırması gibi, tüm seslerin birleşiminden meydana gelir.
Beyaz ses, anne karnında duyduğu seslerİ anımsattığı İçİn bebeğe kendİnİ güvende
ve huzurlu hİssettİrİr.
Yaklaşık 20 bin frekansı içinde barındırır.
Bebeği sakinleştiren ve huzur veren ses frekanslarından oluşur ve bebeğin dış uyaran nitelikli sesleri duymasını engeller.
Şelale, rüzgar, dalga, kımıldayan ağaçların hışırtılı sesleri beyaz ses örnekleridir.
Bazı bebeklerin saç kurutma makinesi, çamaşır ve elektrik süpürgesi ile aspiratör sesleri eşliğinde rahatladığı ve uyku durumuna geçtiği bilinir. Bu sesler de beyaz ses örnekleridir.
Günümüzde beyaz gürültü makineleri, bebek uyku ses cihazları satılmakta, çeşitli uygulamalardan bebeklerin rahatlaması ve uykuya geçişi için destek alınmaktadır.
ÖNEMLİ NOT: Tavsiyemiz bu tür bir cihaz ya da uygulamayı kullanmadan önce doktorunuza danışmanız. Konuyla ilgili etraflıca araştırma yapmanız.
Belli bir desibeli aşan kullanımların bebekte işitme sorunlarına yol açabileceğini lütfen hatırlayın.
Kolik Ağrısı Ne Zaman Olur?
Dünyanın en saygın tıp kuruluşlarından Cleveland Klinik koliği çok ağlayan ve yatıştırması zor sağlıklı bebeklerin yaşadığı durum olarak açıklar.
Kuruluş kolik ağrısının belirgin iki karakterinden biri olarak “zaman”a işaret eder:
• Zamanlama: Kolik genellikle bebek 2 haftalıkken başlar ve 4. ayda kendiliğinden azalır.
Ataklar, gün içerisinde akşamüstü ve akşam saatlerinde olur.
Kolik Sebepleri Nelerdir?
Kolik sebepleri ile ilgili kesin bilgi olmasa da uzmanlar bu duruma etki edebilecek farklı faktörler olduğunun altını çizer.
Cleveland Klinik uzmanlarına göre koliğin olası sebepleri şunlar:
• Bağırsakta gaz (beslenme ya da ağlama sırasında yutulan hava kaynaklı)
• Reflü
• Besin alerjileri
• Süt proteini intoleransı
• Aile içi stres ya da kaygı
Kolik Atağı Nedir?
Kolik atağı, sağlıklı bebeklerde genellikle öğleden sonra ya da akşamüstü birden bire ortaya çıkan, kesin nedenleri bilinmeyen çığlığa benzer ağlama nöbetlerini anlatır.
Atak sırasında bebeğin yüzü kızarır, kaşları çatılır.
Bebek ellerini sımsıkı yumruk yapar.
Bacaklarını karnına doğru çeker.
Bebeğin karın bölgesi sertleşir.
Bebek acı çeker bir haldedir.
Kolik atak 3 saat kadar sürebilir.
Bebeklerde Kolik Nedir?
Bebeklerde kolik birdenbire ağlama nöbetleriyle ortaya çıkan, uzmanların belirli bir sebebe dayandıramadıkları, dolayısıyla tedavisi için belli bir reçete öneremedikleri bir durumdur.
Kolİk bİr hastalık ya da rahatsızlık değİldİr.
Bebek sağlıklı bir gelişim içinde olmasına karşın genellikle akşamüstü ya da akşamları çığlık şeklinde ağlar. Bu ağlamalar 3 saatten fazla sürebilir.
Sıklıkla bebeğin doğumunun ardından 2.-3 haftalarda başlar.
Yaklaşık olarak 6. haftada zirve noktasına ulaşır.
3-4. aylarda kendiliğinden azalır.
6. ayda biter.
Nadir de olsa 9. aya kadar sürdüğü olur.
Ağlamalar karşısında eli kolu bağlı olan ebeveynler için süre ne olursa olsun bir ömür gibi gelir.
Bebeklerde kolik cinsiyet, doğum sırası ya da beslenme biçimi ayırt etmez.
Tüm dünyada tahmini yüzde 6-20 oranında görülür. Bazı uzmanlar yüzde 30’lara kadar çıktığını söyler.
Bebeklerde kolik sıklıkla genel huysuzluk haliyle karıştırılır. Ancak kolik ağlamaları diğer ağlamalardan oldukça farklıdır.
Bebek sancı çeker şekilde, çığlıklar halinde ağlar.
Sesi oldukça tizdir.
Bebeği rahatlatmak zor olduğu için sabır ve sakinlik gerektirir.
Kolik Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Uzmanlar bir bebeğin kolik olmasına yol açan faktörleri kesin söyleyemese de belirtiler konusunda biraz daha net bilgiler verir.
Yoğun Ağlama: Bir bebeğin ağlaması kadar doğal bir olay yoktur. Çünkü bebekler ihtiyaçlarını ağlayarak ifade eder.
Ancak kolik bebeğin ağlaması ebeveynin elini kolunu bağlayabilen çok yoğun bir ağlamadır.
• Günde 3 saatten fazla sürebilir.
• Aniden ve belli bir sebep olmaksızın başlar.
• Akşamüstü ve akşam saatlerinde ortaya çıkar.
• Tiz seslidir. Bebeğin canı acır gibidir.
• Bebeğin yüzü kırmızıya döner.
• Bebek ağlamaya kısa süre ara verse de tekrar aynı şiddette devam eder.
Beden dili: Beden dilinden bebeğin kolik ağrısı yaşadığını anlayabilirsiniz.
• Atak sırasında yumruğunu şiddetle sıkar.
• Karın bölgesi çok gergindir.
• Bacaklarını karnına doğru çeker.
• Bacak ve kolları her zamankinden daha fazla hareket halindedir.
• Gözlerini daha sık kapatır ya da daha büyük açar.
• Kaşları çatıktır.
• Nefesini dahi tutabilir.
Uyku durumu: Kolik, bebeğin uyku durumunu etkiler.
• Uykusu düzensiz olabilir.
• Uykudan aniden çığlık atarak uyanabilir.
Beslenme durumu: Beslenme de kolikten nasibini alır.
• Bebek atak sırasında telaşla meme ya da biberonu arar. Genellikle birkaç yudum aldıktan sonra tekrar ağlamaya başlar.
• Ancak bebek ataklara karşın kilo almayı ve sağlıklı büyümeyi sürdürür.
Gaz durumu: Bir bebeğin sindirim sisteminin gelişimi için zamana ihtiyacı vardır. Bu nedenle beslenme sonrası gaz sorunu yaşaması olasıdır.
Kolik durumunda bazı belirtiler de bebeğin bağırsaklarında sıkıntı yaşadığına işaret eder.
• Bebek yeterince geğiremeyebilir. Dolayısıyla gazını çıkaramaz.
• Beslenme sonrası ağlar.
• Gaz çıkarır ancak rahatlayamaz.
ÖNEMLİ NOT: Yukarıda yazdığımız belirtiler başka rahatsızlıkların da habercisi olabilir.
Tavsiyemiz bir günlük tutarak bebeğinizin gün içinde yaşadığı durumları belli bir düzende not almanız.
Yukarıdaki belirtilere başka durumlar eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden doktora danışın.
Bu belirtiler sizi çok zorluyorsa ve kendinizi içinden çıkılması zor bir girdabın içinde hissediyorsanız mutlaka destek için profesyonel kişilere başvurun.
Kolik Bebek Gaz Sancısı
Kolik teşhisi konulan bebeklerin büyük bölümünde sindirim kaynaklı sağlık sorununa rastlanmaz.
Yani gaz sancısı, koliğin nedeni değildir. Ancak koliğin semptomlarından birini oluşturur.
Bazı yetişkinler süt proteini ya da süt şekerini sindirmekte zorluk yaşar (laktoz intoleransı).
Ancak bu sorunlara bebeklerde çok nadir rastlanır.
Doktorunuz muayene edip teşhis koyana kadar bebeğinizi emzirmeye devam edin, olası bir hazımsızlık sorununu gidermek amacıyla formül mamaya geçmeye ya da mevcut mamayı değiştirmeye kalkışmayın.
İngiliz Kolumbiyası bölgesinde, konunun uzmanları tarafından hazırlanmış makaleler yayınlayarak halk sağlığını desteklemeyi amaçlayan healthlinkbc sitesine göre bebeklerde gaz sorunu ve gaz sancısının sebepleri şöyle:
• Emerken hava yutmak: Bebek biberonla beslenme sırasında üç nedenle fazla hava yutabilir: 1) Mamayı çok hızlı içmek 2) Yatay pozisyonda olmak 3) Memenin ucunun çok büyük olması. Bebeğinizi biberonla besliyorsanız memenin ucunun saniyede 1 damla akıtacak büyüklükte olmasına dikkat edin.
• Ağlarken hava yutmak: Bebek uzun süreyle, yoğun şekilde ağlıyorsa fazladan hava yutabilir.
• Pozisyon: Sırtüstü yatay pozisyonda olmak bebeğin bağırsaklarında gaz oluşumuna yol açabilir. Ani bebek ölüm sendromu riskini azaltmak için bebeklerin uyurken daima sırtüstü yatması gerekir. Ancak uyanıkken, karın bölgesini rahatlatmak, varsa gazını çıkarmasına yardımcı olmak için bebeği dik pozisyona getirin.
• Besleme hataları: Bazı besinler bebekte fazladan gaz oluşumuna yol açabilir.
Emziriyorsanız beslenmenize çok dikkat edin. Sizde gaz sorununa yol açan yiyecekler sütünüzle birlikte bebeğinize geçer.
İnek sütü vermek için bebeğin 12 aylık olmasını bekleyin. Bebek inek sütünü hazmedemez. Sütün içinde bebeğin ihtiyacından çok daha az demir ve vitamin bulunur. Hatta bebeğinize hiç inek sütü vermeyin!
Tahıl ve tahıl ürünleri vermek için bebeğin 6 aylık olmasını bekleyin. Daha küçük bebekler tahılların içindeki nişastayı sindiremez.
Meyve suyu bebekte gaz oluşumuna sebep olabilir. Bebeğinize meyve suyu vermek için en azından 1 yaşında olmasını bekleyin. Ve çok az miktarda verin.
Kolik Belirtileri
Bebekler ağlayarak iletişim kurar. Özellikle ilk 3 ayda, bebekler günde yaklaşık 2 saat kadar ağlar.
Ancak bebeğiniz kolikse ağlamaları farklı bir seyir izler.
Kolik belirtileri genel olarak şöyledir:
• Ağlamaların görünüşte belli bir nedeni yoktur. Bebek karnı tok, bezi temiz, uykusunu almış olduğu halde ağlayabilir.
• Günün genellikle aynı saatlerinde ağlar, özellikle akşamüstü ve akşam.
• Ağlamalar 3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, günde 3 saatten fazla sürer.
• Normal ağlamalardan daha yoğun şekilde ağlar, daha çok çığlığa benzer sesler çıkarır.
• Bebeği sakinleştirmek çok zordur.
Diğer kolik belirtilerine gelince:
• Ellerini yumruk yapar.
• Bacaklarını ve kollarını karnına doğru çeker.
• Karın bölgesi gergindir.
• Ağlarken yüzü kızarır, alı al moru mor bir hal alır.
• Gözyaşı dökerken bir yandan da gaz çıkarır çünkü ağlarken hava yutar.
Kolik Bebek Nasıl Olur?
Kolik bebek, doktor kontrollerinde de teyit edildiği üzere genel sağlığı yerinde bebektir.
Ancak çok ağlar. En belirgin özelliği şiddetli ve uzun süreli ağlamasıdır.
Kolik bebeğin ağlamaları doğumundan sonra yaklaşık 2-3. haftalarda başlar.
Ağlamalar genellikle akşamüstü ve akşamları olur. 6. haftada bu durum zirveye ulaşır.
Bebek acı çeker gibi çığlık çığlığa ağlar. Sakinleştirmek zordur.
Kolik atağı sırasında bebek;
• Kollarını ve bacaklarını çok hareket ettirir.
• Ellerini yumruk yapar.
• Bacaklarını karnına doğru çeker.
Bebeğin,
• Karın bölgesi gergindir.
• Kaşları çatıktır.
• Yüzü kırmızıdır.
• Uykuları düzensizdir.
• Ağlamaların açlıkla ilgisi yoktur.
• Bebek normal seyrinde büyümeye ve gelişmeye devam eder.
Kolik Bebek Nasıl Anlaşılır?
Bir bebeğin kolik olduğunu belirlemek için yapılan bir test yok.
Doktorlar bebeğin durumunu anlamak için öncelikle ağlamaların niteliğini ve bebeğin genel sağlık durumuyla ilgili gözlemlerinizi sorar.
Bebeği genel sağlık taramasından geçirir ve sizi bilgilendirir.
Kolik bebeğin ağlamalarının yapısı farklıdır. Nöbetler halinde ağlar. Ağlamaları günün belli saatlerinde olur. Genellikle akşamüstü ve akşamdır.
Bebeğin genel sağlığı iyidir.
Sorunsuz beslenir.
Gelişimi normaldir.
Kolik nöbeti sırasında,
• Yüksek perdeden bir sesle ağlar ya da çığlık atar.
• Sakinleşmesi zaman alır.
• Yüzü kızarır.
• Kaşları çatılır.
• Karın bölgesi gergin olur.
• Bacaklarını karnına doğru çeker.
• Ellerini sıkı yumruklar yapar.
Bebeklerde Kolik Ne Demek?
Bebeklerde kolik, genellikle bebeğin 2-3. haftasında şiddetli ağlamalarla ortaya çıkan bir durumdur.
Uzmanlar tarafından “hastalık” olarak değerlendirilmez.
Kolik bebeklerin ağlaması farklıdır. Nöbet şeklindedir. Şiddetlidir. Bebek adeta çığlık atar.
Genellikle akşamüstü ve akşam olmak üzere günün belli saatlerinde düzenli olarak ortaya çıkar.
Bebeklerde kolİk 3’ler kuralıyla şöyle tanımlanır: “3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, günde en az 3 saat süren ağlamalar.”
Bebeğinizin kolik olmasından şüphe duyuyorsanız mutlaka doktorunuzla görüşün ve bebek özelinde yapılması gerekenlerle ilgili bilgi alın.
Kolik Atağı
Kolik atağı, bebeğin şiddetli ağlamalarıyla ortaya çıkan, tıp uzmanlarınca kesin nedenleri bilinmeyen bir durumdur.
Kolik nöbeti olarak da bilinir.
Bebek, genellikle akşamüstü ve akşam saatlerinde olmak üzere günün belli bir saatinde, farkı hissedilir nitelikte ağlamalarla adeta acı çeker.
Ataklar genellikle bebeğin 2-3. haftasında aniden ortaya çıkar.
6. haftada en yoğun dönemini yaşar.
Bebek 3-4 aylık olduğunda azalır.
Genellikle 6. ayda biter.
Bazı bebeklerde nadir de olsa daha uzun sürer.
Bu zamanlamalar geneli ifade eder.
Sizin bebeğinizin kolik atağı seyri farklı olabilir.
• Bebeğin ağlamaları belli bir düzende ve yüksek şiddette ortaya çıkıyorsa,
• Ağlamalar uzun sürüyorsa,
• Bebek ağlarken ellerini yumruk yapıyor, bacaklarını karnına çekiyorsa,
• Bebeğin yüzü kızarıyorsa,
• Karın bölgesi gerginse,
• Bebeği sakinleştirmek zorsa kolik atağının varlığından şüphe duyabilirsiniz.
Lütfen hemen doktorunuza danışın ve bebeğinizin genel sağlık durumuyla ve yapılabilecekler ile ilgili uzman görüşü alın.
Kolik Ağrısı Tipleri Nelerdir?
Kolik ile ilgili yayınlar genellikle koliğin nedenlerinin tam tespit edilemediğini, dolayısıyla belli bir tedavisinin olmadığını söyler.
İngiliz ebeveyn koçu ve kolik danışmanı Fe Baker ise koliğin dermansız bir dert olmadığının altını çizer.
Baker’a göre bebeğe yardım edebilmenin yolu öncelikle bebeğin duyusal, fiziksel, duygusal ve entelektüel ihtiyaçlarıyla gelişimsel aşamalarını anlamaktan geçer.
Baker buradan yola çıkarak kolik tiplerini şöyle belirler:
Sindirim koliği: Tipik kolik çeşididir. Çoğu kişinin kolik ile ifade ettiği de budur.
Bebeklerin sindirim sistemi doğumdan sonra gelişmeye başlar. Bu da bebeğin ilk aylarda zorluk yaşamasına neden olur.
Mide asidi seviyesinde dengesizlik, reflü, süt intoleransı gibi sorunlar olasıdır.
Sindirim koliği bir bebek;
• Özellikle akşam öğünlerinin ardından rahatsız olur.
• Bacaklarını göğsüne çeker.
• Ağlarken inlemeye benzer sesler çıkarır.
• Ses seviyesi giderek yükselir.
• Hemen geğiremez. Geğirince de normale kıyasla fazla süt kusabilir.
ÖNEMLİ NOT: Yukarıdaki belirtilerin yanı sıra bebeğiniz ishal ya da kabızlık sorunu yaşıyorsa, çıkardığı gaz kötü kokuyorsa, dili beyazsa, yüzü aşırı kızarıyorsa mutlaka doktora götürün.
Bu belirtilerin bir tanesi bile varsa uzman desteği almanız önemli.
Sindirim koliği olan bebeğinizi,
• Yavaş yavaş ve az miktarlarda besleyin.
• Emziriyorsanız meme değişikliği yaparken çok dolu olmaması için memenizi sağın.
• Biberonun meme ucunun uygun genişlikte olduğundan emin olun.
• Bebeği uygun pozisyonda beslemeye dikkat edin. Bebeğin başı hafif yukarıda olmalıdır.
• Bebeğin gereğinden fazla hava yutmaması için yukarıdaki önlemleri aldığınızdan emin olun.
Fiziksel kolik: Bebeğin bedeninin hizalanmasıyla ilgili bir durumdur. Daha çok anne karnında aldığı pozisyondan kaynaklanır.
Bebeğin boyun, sırt veya pelvis bölgesinde rahatsızlık hissi olabilir.
Fiziksel koliği olan bebeğin,
• Genel bir rahatlayamama durumu olduğunu gözlemlersiniz.
• Yanlış giden birşeyler olduğunu hisseder ancak somut bir nedene bağlayamazsınız.
• Omzunuza yasladığınızda bebek sırtını yuvarlar.
• Bebek çok ağlar. Ağlamalar akşam saatlerinde had safhaya ulaşır.
• Bebek uykuya dalar, uyku evrelerini de yaşar. Ancak uykudan feryat figan uyanır.
• Nazik hareketlerle sarılmak bebeği rahatlatır.
Bebek masajı bebeği rahatlatan ve anne ile bebek arasında bağ kuran özel bir yöntemdir.
Kolikte neden etkili olmasın?
Doktorunuzdan ya da bebek hemşrenizden bebek masajının inceliklerini öğrenmenizi ve düzenli olarak uygulamanızı tavsiye ederiz.
Aşağıda kısaca bebeğinize nasıl masaj yapabileceğinizi anlattık.
Bebeğinizin üst bedenini hareket ettirirken;
• Onu sırt üstü yatırın ve kollarını iki yana açın.
• Ellerini yavaşça bir araya getirin, hafifçe alkış yaptırın ve sonra kollarını tekrar açın.
• Bebeğinizin kollarını yanlara doğru açın, sonra bacaklarına doğru uzatın ve ardından başına doğru yukarı kaldırın.
• Tüm bunları çok yavaş ve nazik hareketlerle yapmaya mutlak özen gösterin.
Bebeğinizin alt bedenini hareket ettirirken;
• Onu sırt üstü yatırın ve ayak bileklerini tutun.
• Ayak bileklerini yavaşça havaya doğru kaldırın. Bu hareketi yaptığınızda bebeğinizin alt bedeninin yavaşça havaya kalkması, omuzlarının yerde kalması beklenir.
• Bebeğinizin ayaklarını kavrayın ve dizlerinin karnına doğru bükülmesini sağlayın.
• Bebeğinizin bacaklarını dizlerinin altından kavrayın ve yine karnına doğru bükün.
• Bebeğinizin bir bacağını sabit tutup diğerini bükün. Bunu her iki bacağa sırayla uygulayın.
Entelektüel Kolik: Bebeğin dünyaya uyum sağlama sürecinde aşırı uyaranlar karşısında yaşadığı zorluğu anlatır.
Entelektüel kolik yaşayan bebeğin en belirgin özelliği düzensiz uykularıdır.
• Geceleri sıklıkla ağlama nöbetleri yaşar.
• Gündüz ne kadar yorulsa da 20 dakikayı aşmayacak uykular uyur.
• Uykusundan ağlayarak uyanır.
Bitmeyecek gibi görünse de bu dönemin de geçeceğini kendinize hep hatırlatın.
Bebeğiniz önemli bir alışma evresinde ve bunun sancılarını yaşıyor.
Peki ne yapabilirsiniz?
• Fe Baker gibi pek çok uzman bu dönemde beyaz ses (beyaz gürültü) kullanımının bebeği rahatlatabileceğini söyler.
Bebeğin anne karnında duyduğu seslere benzeyen ve ona güvenli, huzurlu bir ortam hissiyatı veren beyaz ses, tüm sesleri içinde barındırır.
Şelale, rüzgar, dalga sesleri beyaz sese örnektir.
Çamaşır makinesi, saç kurutma makinesi, aspiratör sesleri de beyaz ses özelliği taşıdığı için pek çok bebekte işe yaradığı söylenir.
• Bebekle yaptığınız aktivitelerde belli bir düzeni takip etmeniz bebeği rahatlatabilir. Konunun uyaran fazlalığı ve adaptasyon olduğunu düşünürsek bebek için düzen çok gereklidir.
Duygusal Kolik: Yenidoğan bir bebeğin beslenme ve temizlik gibi temel fiziksel ihtiyaçlarının karşılanmasının yanı sıra çok önemli başka ihtiyaçları da vardır.
Bunlar;
• Fiziksel temas (dokunma ve kucağa alma)
• Anne ve babanın sakin sesleri
• Kalp atışı sesi
• Sıcaklık
• Yumuşak hareketler (sallama)
• Yetişkinlerin duyarlı tepkileri gibi duygusal ihtiyaçlardır.
Duygusal kolik yaşayan bebekler yukarıda sıraladığımız ihtiyaçlar konusunda biraz daha talepkar olabilir.
• Ebeveyn olarak ihtiyaçlarınız açısından bakıldığında en olmadık zamanlarda, örneğin siz yemek yiyecekken ya da banyo yapacakken ağlamaya başlayabilirler.
• En ufak gürültüde uyanabilirler.
• Kucağınızdan bıraktığınızda ağlayabilirler.
Yukarıdakilere benzer durumlar ebeveyn açısından son derece yorucu olabilir, tükenmişlik yaratabilir. Öncelikle hislerinizin normal olduğunu kabul edin ve aşağıdaki önerilerimizi okuyun:
• Yardım isteyin: Size destek verebilecek güvendiğiniz biri ya da birilerinden bebek bakımı ya da diğer sorumluluklar konusunda yardım alın.
• Biraz ara verin: Bebeğinizi güvendiğiniz birine emanet edin ve bulunduğunuz ortamdan biraz uzaklaşın. Kendinize zaman tanımanız, biraz rahatlamanız hem size hem de bebeğe çok iyi gelecektir.
• Durumun geçiciliğini hatırlayın: Yıllar gibi uzun gelen ağlama atakları sinir bozucu olsa da ve size kendinizi yetersiz hissettirse de bu durumun birkaç ay sonra biteceğini kendinize hatırlatın.
Kolik Bebek Tedavisi
Kolik bebek tedavisi için kesin bir reçete vermek mümkün değildir.
Önerilen yöntemlerin büyük bölümü ağlamaları hafifletmek ve kolik durumunun daha da şiddetlenmesini önlemek içindir.
• Bebeği kucaklamak en etkili yöntemlerden biridir. Bu süre ne kadar uzun olursa bebeğin akşamüstü huysuzlanmaları da o kadar az olabilir.
• Emziren anneler diyetlerine özen göstermelidir. Annenin bağırsak florasının sağlığı doğrudan bebeği de etkiler. Yediklerinin kalitesi süt yoluyla bebeğin sağlığı üzerinde de etkili olur.
• Bebeğin karnına dairesel hareketlerle masaj yapın. Bağırsakların içindeki faaliyet de saat yönünde gelişir.
• Biberonla beslenen bebekler, formül mamanın içeriğine karşı hassas olabilir. Doktorunuzla konuşup mamayı değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
• Doktorunuzla konuşup probiyotik kullanımıyla ilgili bilgi alabilirsiniz.
• Kayropraktik uygulamalar fayda sağlayabilir. Bunun için bir profesyonelden görüş alabilirsiniz.
• Bebeğin geğirmesini sağlayın.
• Bebeği sık sık dik konuma getirin.
Kolik Bebek Nasıl Sakinleşir?
Kolik bebeğinizi sakinleştirmek için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz.
Ancak verilen bu genel reçetelerden önce içgüdülerinize güvenmenizi ve bebeğiniz özelinde ihtiyaçların neler olduğunu gözlemlemenizi öneriyoruz.
Her bebek farklıdır.
Örneğin bir bebek banyo saatinden çok keyif alırken diğeri öyle hissetmeyebilir.
Böyle bir bebeği kolik ağlamaları sırasında banyoya sokmak doğru bir hareket olmayabilir.
Bebeği sakinleştirmek için yöntemler ararken bebek özelinde değerlendirme yapmanız önemli.
Umarız doğru yöntem veya yöntemleri bulur, bebeğiniz ve de siz rahatlarsınız.
• Kundak: Kundak, bebeği adeta anne karnına geri götürür. Bu yüzden güvenlidir, sakinleştirici etkisi vardır.
Bebeği kollarını ve bacaklarını saracak şekilde, ancak çok sıkmadan uygun bir örtüyle kundak yapın.
Bebek kendi başına olduğu yerde dönmeye başladığında kundak sürecini sonlandırın.
• Pozisyon değişikliği: Bebeği kolunuzun üzerine ya da dizlerinizin üzerine yüzüstü yatırın. Bu şekilde karın bölgesinde oluşacak basınç, bebeğin gaz çıkarmasına yardım eder.
• Beyaz ses: Beyaz ses bebeğe anne karnında duyduğu sesleri anımsatır ve rahatlatır. Çamaşır makinesi, aspiratör, saç kurutma makinesi sesi beyaz ses örnekleridir.
• Emzik: Bebeklerin güçlü emme içgüdüleri vardır. Emzik kullanımı da bu açıdan rahatlatıcıdır.
• Shh sesi: Bebeğinizi kucağınıza alın. Sakin bir şekilde kulağına doğru shh sesi çıkarın. Rahatladığını göreceksiniz.
• Gezdirmek: Bebekler anne karnında epey harekete alışıktır. Bebeği kucağınıza alıp yürüyüşe çıkabilir ya da pusetine koyup açık havanın tadını çıkarabilirsiniz.
Otomobille gezdirmek de bebeğin gevşemesine ve hatta uykuya dalmasına neden olur. Ancak otomobilde bebeğin güvenliğinden emin olmalı, mutlaka bebek oto koltuğu kullanmalısınız.
• Bebek masajı: Masaj bebek bakımında etkili bir yöntemdir. Annenin yumuşak dokunuşları bebeği rahatlatır, çünkü ten tene temas bebeğin en büyük ihtiyaçlarındandır.
Araştırmalar da masaj yapılan bebeklerin daha az ağladığını ve daha çabuk uykuya daldığını gösteriyor.
Bebeğin karın bölgesini saat yönünde dairesel hareketlerle yumuşak şekilde ovabilirsiniz. Bebeğin bacaklarını karnına doğru çekip aşağı indirebilirsiniz.
• Bebeği giymek: Pek çok kültürde anneler bebeklerini giyer. Bu ne demek?
Bebek bir sling ya da uygun kumaşla annenin vücuduna bağlanır. Bebek ten tene temas içinde olduğu için mutludur. Güvende hisseder.
Anne hem bebeğini taşıdığı için hem de bazı işlerini bu şekilde yapabildiği için mutludur.
Bebek hareket halindedir. Bu da bebeği giymenin bir başka rahatlatıcı etkisini yaratır.
• Gazı çıkartmak: Bebeği besledikten sonra mutlaka dik konuma getirip sırtını ovalayın.
Geğirmesi ya da gaz çıkarması için onu destekleyin. Sindirimden kaynaklanabilecek sorunlar için bir önlem almış olursunuz.
• Banyo: Banyo seansları bebek için rahatlatıcı etki sağlıyorsa, uygun sıcaklıktaki suda bebeğe banyo yaptırın.
Ona yumuşak bir sesle şarkı söyleyin, onunla konuşun.
Nazikçe masaj yaparak bedenini gevşetmesini sağlayın.
Kolik Bebeklere Ne İyi Gelir?
Dünyanın saygın tıp kuruluşlarından Cleveland Klinik’in uzmanları
kolik bebekler için verilebilecek belli bir tedavi olmadığını ancak aşağıdaki yöntemlerin bebeği rahatlatabileceğinin altını çizer.
Her bebek farklıdır. Birinde işe yarayan bir yöntem, diğerine iyi gelmeyebilir.
Bir bebekte etkili olan bir teknik, gün gelir aynı bebekte tan tersi etki yaratabilir.
Aşağıda sıralayacağımız yöntemleri denerken lütfen bu durumu göz önünde bulundurun.
• İster kollarınızda ister bir beşiğin içinde bebeği yumuşak biçimde sallamak
• Bebeğin sırtına hafif dokunuşlarla vurmak
• Kundak yapmak ya da bir battaniyeye, örtüye sarmak
• Yumuşak bir şarkı söylemek ya da bebekle konuşmak
• Yumuşak müzik çalmak
• Bebeği pusetiyle dolaştırmak
• Bebeği oto koltuğuna oturtup otomobille dolaştırmak
• Beyaz ses, titreşim ve hareketten yararlanmak
• Bebeğin geğirmesine yardımcı olmak
• Bebeğe banyo yaptırmak
• Ortamda daha az uyaran olmasına dikkat etmek (televizyon ve telefonları kapatmak, yumuşak ve sakin sesle konuşmak)
• Bebek anne sütüyle besleniyorsa annenin diyetinden süt ve süt ürünlerini çıkarmayı denemesi; kafeinden uzak durması. Süt yoluyla bebeğe de geçebileceği için annenin kendisinde gaz yapan gıdaları yememesi
• Emzik kullanmak. Anne sütüyle beslenen bebekler emziği reddetmeye meyilli olsa da, genel bir rahatlama hali için belli aralıklarla tekrar tekrar denenebilir.
Kolik Bebek İçin Ne Yapılabilir?
Önce bebeğin gelişimsel durumunu ve ihtiyaçlarını gözlemleyerek kolik bebek için yapabileceklerinize başlayabilirsiniz.
Günlük tutmak işinize çok yarar.
Her gün bebeğin genel hali ve ihtiyaçlarıyla ilgili notlar alırsanız büyük resmi görmeniz kolaylaşır:
• Kolik atağı öncesinde bebeğin genel hali nasıl?
• Uyku ve beslenme düzeni bebeğin ihtiyacını karşılıyor mu?
• Sese, harekete tepkisi genel karakteriyle ilgili ipuçları veriyor mu?
• Suyla ilişkisi nasıl? Banyo seanslarında rahatladığını, sonrasında uykuya geçişinin kolay olduğunu gözlemliyor musunuz?
• Sindirimi nasıl?
Uzman önerileri doğrultusunda kolik bebek için yapılabileceklere gelince…
• Annenin yedikleri süt yoluyla bebeğe geçer.
Beslenmenizde süt ve süt ürünleri ile kafeine yer vermeyin.
Sizde hazımsızlık yaratan bebekte de aynı duruma yol açar. Diyetinizi gözden geçirin.
• Bebek formül mamayla besleniyorsa doktoruyla görüşüp mamanın içeriğiyle ilgili bilgi alın.
Gerekirse mamayı değiştirin.
• Bebeğin beslenirken daha az hava yutması için biberon memesinin ucuna dikkat edin.
Çok geniş ya da çok dar uçlar bebeğin hava yutmasına ve gaz sancısı yaşamasına yol açar.
• Bebeğin başı beslenirken biraz yukarıda olsun.
• Her beslenmeden sonra gaz çıkarması için bebeği dik konuma getirin ve sırtına hafif dokunuşlarla vurun.
Geğirmek bebeği çok rahatlatır ve beslenme sırasında yuttuğu havanın dışarı çıkmasını sağlar.
• Bebeğe emzik önerin.
Emziği reddetmesi durumunda farklı emzikler deneyebilirsiniz.
Ancak bebeğin kabul etmesi için emziği pekmeze ya da başka tatlılara batırmayın. Özellikle bal 1 yaşından önce asla verilmez.
• Bebeği kucağınıza alın. Onunla konuşun, yumuşak şarkılar söyleyin.
• Bebeği kundaklayın. Bir battaniye ya da örtüye sarın. Kendini güvende hissetmesini ve rahatlamasını sağlayın.
• Bebeği pusetine yatırın ve açık havada yürüyüşe çıkarın.
• Bebeği kucağınızda ya da beşikte, pusetinde, bebek salıncağında hafif hafif sallayın.
• Ebeveyn deneyimleri otomobilde gitmenin bebeği rahatlattığını söyler. Bu yöntemi deneyebilirsiniz.
Ama bebek için oto koltuğu gibi güvenlik önlemlerini aldığınızdan emin olun.
• Beyaz ses bebeğe doğum öncesi içinde bulunduğu ortamın seslerini anımsattığı için rahatlatıcıdır.
Bu amaçla satılan makinelerden ya da telefon, bilgisayar uygulamalarından yardım alabilirsiniz.
Çamaşır makinesi, aspiratör ve saç kurutma makinesi sesi de beyaz ses örnekleridir.
Ebeveynler bu seslerin bebeklerini sakinleştirdiğini söyler.
• Bebek masajı anneyle bebek arasında güçlü bir bağ kurar ve bebeği rahatlatmak açısından etkili bir yöntemdir.
Bebeği sırtüstü yatırıp dairesel hareketlerle karın bölgesini nazikçe ovabilirsiniz.
Bebeğin bacaklarını karnına çekip aşağı indirebilirsiniz. Kollarını iki yana açıp sonra alkış pozisyonuna getirebilir, tekrar iki yana açıp aşağı çekebilir ve başına doğru uzatabilirsiniz.
• Bebeği dizlerinize yüzüstü yatırıp sırtına masaj uygulayabilirsiniz. Bu şekilde bebeğin karın bölgesinde oluşan doğal basınç onu rahatlatabilir.
• Normal şartlarda banyo seanslarından zevk alan bir bebekse sıcak banyo, kolik atağı sırasında da işinize yarayabilir.
• Ortamda televizyon, telefon sesi, parlak ışık gibi uyaranlar varsa azaltmayı deneyebilirsiniz. Bebekler aşırı uyarandan yorulur ve huysuzlanır.
Bebeklerde Kolik Nasıl Geçer?
Bebeklerde koliği geçirmek için net bir yöntemden söz etmek şu an için mümkün değil.
Ancak belirtileri hafifletmek, bebeği biraz olsun rahatlatmak için denenebilecek pek çok yöntem var.
Gelin şimdi onları inceleyelim.
Bebeği beslemek: Emziriyorsanız, yediğinize ve içtiğinize dikkat edin. Herşey sütünüzle bebeğe geçer ve sindirimini etkileyebilir.
Kafein ve çikolatadan uzak durun. Uyarıcı olabilirler.
Kuruyemişlere, süt ve süt ürünlerine alerjik olabilmeleri nedeniyle çok dikkat edin. Hatta bir süreliğine kesin.
Bebeği formül mamayla besliyorsanız doktorunuzla konuşup farklı bir mamaya geçebilirsiniz. Bebek formül mamanın içindeki bazı proteinlere karşı hassas olabilir.
Bebeği çok fazla beslemeyin.
Bebeği hızlı beslemeyin.
Gereğinden fazla beslemeye kalkmayın.
Bebeğin biberonla beslenmesi yaklaşık 20 dakika sürmelidir.
Bebeğiniz şişeyi daha hızlı bitiriyorsa daha küçük uçlu bir meme deneyin. Bu beslenmenin yavaşlamasını sağlar.
Bebeğinizi beslerken başını dik konuma getirin.
Bebeği kucağa almak: Kolik bebekler farklı kucak ve sallanma yollarına olumlu tepki verirler.
• Bebeği kolunuzun üstüne ya da kucağınıza yüzüstü yatırıp sırtına masaj yapabilirsiniz.
• Gazı varsa, bebeği başı omzunuza gelecek şekilde dik konumda tutabilirsiniz.
• Akşam saatlerinde bebeği daha uzun süreyle kucağınıza alabilirsiniz.
• Kucağınızda bebekle yürüyüş yapabilirsiniz.
• Bebeği kollarınıza alıp hafifçe sallayabilirsiniz.
Bebeği rahatlatmak: Pek çok yöntem bebeğin konforunun artmasına ve rahatlamasına yardımcı olabilir.
• Daha fazla ten tene temas
• Kundak
• Bebeğe şarkı söylemek
• Sıcak banyo
• Bebek masajı
• Beyaz ses
• Emzik vermek
• Bebeği pusetiyle yürüyüşe çıkarmak
• Otomobille dolaştırmak
Kolik Bebekler İçin
Kolik bebekler için yapabileceğiniz pek çok şey var.
Kolik, bebeğinizde kalıcı bir rahatsızlığa yol açmayan, ancak var olduğu sürece bebeği zorlayan bir durum.
Ağlama ataklarıyla gelen kolik bebeğin konforunu bozar. Bebek ağlamanın yanı sıra bacaklarını karnına çekerek, yumruklarını sıkarak, bedenini gererek fiziksel olarak da yaşadığı durumu anlatır.
Uzmanlar kolik bebekler için kesin bir tedavi, net bir bitiş tarihi veremez. Ancak pek çok rahatlatıcı yöntem önerir.
Bu yöntemleri bebeğinizde deneyerek rahatlamasına yardımcı olabilirsiniz.
• Annenin yedikleri süt yoluyla bebeğe geçer. Beslenmenize dikkat edin. Süt ve süt ürünleri ile kafeinden uzak durun.
• Bebek formül mamayla besleniyorsa doktoruyla görüşüp mamanın içeriğiyle ilgili bilgi alın.
Bebek formül mamanın içindeki bazı proteinlere karşı hassas olabilir. Gerekirse mamayı değiştirin.
• Bebeğin beslenirken daha az hava yutması için biberon memesinin ucuna dikkat edin.
• Bebeğin başı beslenirken biraz dik olsun.
• Her beslenmeden sonra gaz çıkarması için bebeği dik konuma getirin ve sırtına hafif dokunuşlarla vurun.
• Bebeğe emzik önerin. Emziği reddetmesi durumunda farklı emzikler deneyebilirsiniz.
Ancak bebeğin kabul etmesi için emziği pekmeze ya da başka tatlılara batırmayın. Özellikle bal 1 yaşından önce asla verilmez.
• Bebeği kucağınıza alın. Onunla konuşun, yumuşak şarkılar söyleyin.
• Bebeği kundaklayın. Bir battaniye ya da örtüye sarın.
• Bebeği pusetine yatırın ve açık havada yürüyüşe çıkarın.
• Bebeği kucağınızda ya da beşikte, pusetinde, bebek salıncağında hafif hafif sallayın.
• Ebeveyn deneyimleri otomobilde gitmenin bebeği rahatlattığını söyler. Bu yöntemi deneyebilirsiniz. Ama bebek için oto koltuğu gibi güvenlik önlemlerini aldığınızdan emin olun.
• Beyaz ses bebeğe doğum öncesi içinde bulunduğu ortamın seslerini anımsattığı için rahatlatıcıdır.
Bu amaçla satılan makinelerden ya da telefon, bilgisayar uygulamalarından yardım alabilirsiniz.
Çamaşır makinesi, aspiratör ve saç kurutma makinesi sesi de beyaz ses örnekleridir. Ebeveynler bu seslerin bebeklerini sakinleştirdiğini söyler.
• Bebek masajı anneyle bebek arasında güçlü bir bağ kurar ve bebeği rahatlatmak açısından etkili bir yöntemdir.
Bebeği sırtüstü yatırıp dairesel hareketlerle karın bölgesini nazikçe ovabilirsiniz. Bebeğin bacaklarını karnına çekip aşağı indirebilirsiniz.
Kollarını iki yana açıp sonra alkış pozisyonuna getirebilir, tekrar iki yana açıp aşağı çekebilir ve başına doğru uzatabilirsiniz.
• Bebeği dizlerinize yüzüstü yatırıp sırtına masaj uygulayabilirsiniz. Bu şekilde bebeğin karın bölgesinde oluşan doğal basınç onu rahatlatabilir.
• Normal şartlarda banyo seanslarından zevk alan bir bebekse sıcak banyo kolik atağı sırasında da işinize yarayabilir.
• Ortamda televizyon, telefon sesi, parlak ışık gibi uyaranlar varsa azaltmayı deneyebilirsiniz. Bebekler aşırı uyarandan yorulur ve huysuzlanır.
Kolik Bebek Neden Olur?
Doktorlar şu ana kadar kolik bebek neden olur sorusuna net bir yanıt veremedi.
Çünkü koliğe yol açan etkenler konusundan emin değiller.
Araştırmacılara göre koliğe yol açabilecek faktörlerden bazıları şöyle:
• Gaz ya da hazımsızlıktan kaynaklanan ağrı
• Henüz tam gelişmemiş bir sindirim sistemi
• Bebeği çok beslemek/Az beslemek
• Formül mamaya ya da anne sütüne hassasiyet
• Aşırı uyarılma
• Çocukluk çağı baş ağrısının erken bir formu
• Korku, hayal kırıklığı ya da heyecana karşı verilen duygusal tepki
Bebeklerde Kolik Neden Olur?
Bebeklerde kolik neden olur sorusu doktorların şu ana dek net cevaplayamadığı bir sorudur.
Ancak uzmanlar koliğin, bebeğin hassas tabiatı ve olgunlaşmamış sinir sisteminin bir sonucu olabileceğini vurgular.
Bu durumdaki bir bebek kolaylıkla ağlar ve sakinleştirmesi zordur.
Bebek büyüdükçe ve gelİştİkçe ağlamalar daha kontrollü bİr hal alır.
Kolik salt sindirim sistemi sorunları gibi sağlık sorunlarına da bağlanmaz.
Ancak karın bölgesindeki gazın bebeğin ağlamalarını artırdığı da bir gerçektir.
Ağrı, acı ya da hastalık koliğin nedeni değildir. Bebeğinizde böyle bir durum olduğunu düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza danışın.
Kolik sizin ya da bebeğinizin hatası değildir. Ne kendinizi ne de bebeğinizi suçlayıp, yargılayın.
Kolik Bebek Ne Zaman Düzelir?
Kolik bebek genellikle 3-4. aylarda rahatlamaya başlar.
6. ayda koliğin bitmesi yaygın bir durumdur.
Bazı bebekler 9. aya kadar kolik atağı yaşar ama bu yaygın değildir.
Her bebek ve şartları farklıdır.
Bebeğinizin sağlığıyla ilgili en doğru bilgileri doktorundan almaya özen gösterin.
Bebeklerde Kolik Ne Zaman Geçer?
Bebeklerde koliğin ne zaman geçeceği, cevabı en merak edilen sorulardan biri.
Çünkü süreç sancılı, bol ağlamalı ve genellikle uykusuz.
Kolik ile ilgili genel veriler koliğin bebeği ortalama olarak 6. ayda terk ettiğine işaret eder.
3-4. aylarda da kolik atakları biraz rahatlayabilir, ağlamaların şiddeti ve süresi azalabilir.
Ancak bazı bebeklerde koliğin geçmesi 9. ayı bulabilir.
Koliklik Ne Zaman Biter?
Koliklik için kesin tarih ve verilerle konuşmak çok mümkün olmasa da genel bilgi paylaşımı biraz olsun rahatlatıcıdır.
Koliklik genellikle bebeğin 3-4. aylarında kendiliğinden azalır.
Bebek 6. ayına geldiğinde bitmiş olur.
Ne var ki bazı bebeklerin 9. aya kadar kolik atakları yaşadığı da görülür.
Bebeklerde Kolik Tedavisi
Uzmanların bebeklerde kolik tedavisi için önerdiği yöntemler kolik ataklarının şiddetini ve etkisini hafifletmek, bebeği rahatlatmak yönündedir.
Öncelikle doktorunuza danışarak bebeğinizin sağlığıyla ilgili bilgi alın. Bebeğin ağlamalarının herhangi bir ciddi rahatsızlıkla ilgili olmadığından emin olun.
Bebeğinizin kolik olduğunu söyleyen doktorunuzdan tavsiyelerini dinleyin. Bebekle ilgili gözlemlerinizi aktarın ve kolik ağlamaları sırasında etkili olabilecek rahatlatma yöntemleriyle ilgili bilgi isteyin.
Koliğin bir protokolle belirlenmiş kesin bir tedavisi yoktur.
Uzmanların genel olarak önerdiği aşağıdaki yöntemler sabırla, nazikçe ve bebeğin ihtiyaçları gözetilerek uygulandığında fayda sağlar.
• Emziriyorsanız, beslenmenizden süt ürünleri ve kafeini çıkarmayı deneyin.
Sizde hazımsızlığa yol açan gıdaların sütünüz yoluyla bebeğinizde de hazımsızlık yaratacağına emin olun.
Kendi diyetiniz ve sindirim sisteminiz arasındaki ilişkinin farkında olun.
• Bebeği formül mamayla besliyorsanız doktorunuzla mamanın içeriğiyle ilgili konuşun.
Gerekirse farklı bir formül deneyin ve etkisini gözlemleyin.
• Bebeği gereğinden fazla beslemeyin. Öğünlerin arasında en az 2-2.5 saat zaman bırakın.
• Bebeği sık sık kucağınıza alın. Ona kendini güvende hissettirin.
• Bebeği pusetine koyun ve açık havada yürüyüşe çıkarın. Hareket ve temiz hava kesinlikle moral verir.
• Beyaz ses, anne karnında duyduğu sesleri anımsatacağı için bebeğin sakinleşmesine yol açar.
Pek çok ebeveyn çamaşır makinesi, saç kurutma makinesi, aspiratör sesinin bebeklerini rahatlattığını söyler. Bu seslerden yararlanabilirsiniz. Telefon uygulamalarından yardım alabilirsiniz.
Ritmik ve yatıştırıcı sesler bebeğin uykuya geçişine de yardımcı olabilir.
Yalnız, ses seviyesinin yüksekliğinden emin olun.
• Bebeğe emzik teklif edin. Anne sütü alan bebekler emzik kullanmaya meyilli değildir. Farklı emzikler deneyin.
• Bebeği kucağınıza yüzüstü yatırın ve sırtına masaj yapın.
Bu pozisyonda karnına uygulanan doğal basınç rahatlamasını sağlayabilir.
• Kundak yapın. Bir örtü ya da battaniyeye sarın.
Kolik Ağlamayı Engellemek İçin Yapabilecekleriniz
Kolik ağlamayı engellemek için yapabileceklerinizi sıralamadan önce sizinle ilgili birkaç şey söylemek istiyoruz.
Sürekli sizden talepte bulunan bir bebeğe bakarken en büyük ihtiyacınız sakin bir zihin ve kendi ihtiyaçlarınızın farkında olmak.
Bir bebeğin iyi olması için önce anne ve babasının iyi olması gerekir. Kendinizi ve ihtiyaçlarınızı göz ardı ederek tükenmeye doğru hızlı yol alırsınız. Bunun da kimseye bir faydası olmaz.
Kendinizle ilgilenin. Kendinize karşı şefkatli olun.
Bebeğin ihtiyacı olan sevgi, şefkat, ilgi ve diğer tüm bakımı ihmal etmeyeceğinizi düşünüyoruz.
Kolik ağlama için yapabileceklerinize gelince…
• Öncelikle bir günlük tutarak, bebeğinizin gün içindeki ihtiyaçlarını, aktivitelerini not alın.
Bu bebeğin ihtiyaçlarını gözlemlemek açısından çok faydalı olacak. Kolik ağrısı başlamadan önce birtakım rahatlatıcı önlemler almanızı sağlayacak.
• Beslenme: Kolik ağrı formül mama ya da anne sütü alan bebek ayırımı yapmaz.
Emziren anneyseniz beslenmenize dikkat etmenizi öneririz. Kendi bağırsak floranızın rahatlığı ve sağlığı elbette bebeğinize de yansıyacaktır.
İnek sütü, çiğ gıdalar bakımından kendinizi ve dolayısıyla bebeğinizi takip edin.
Bebeği formül mamayla besliyorsanız, mamanın içeriğiyle ilgili takipte olun. Mamanın kolik ağrılarını artırdığı şüphesini taşıyorsanız doktorunuza danışın.
• Bebek masajı: Bebeğinizi sırtüstü yatırın. Karın bölgesini saat yönünde dairesel hareketlerle yumuşak şekilde okşayın.
Bebeğin kollarını yavaşça iki yana açın. Sonra ortada birleştirip alkış yaptırın. Tekrar yana açıp bu kez bacaklarına doğru uzatın, ardından sakin bir şekilde başına doğru kaldırın.
Bebeğin bacaklarını karnına doğru çekin ve yavaşça bırakın.
Bebek masajı ebeveynle bebek arasındaki bağı güçlendirir. Bebeği rahatlatır. Bebeğin dokunulma ihtiyacını giderir.
• Bebeği kucaklamak: Ebeveynin ilgisi (ebeveynin zorunlu yokluğunda bakım veren kişinin) bebeğin bu süreçte en önemli destekçisidir.
Bebeği sık sık kucağınıza alın, onunla yumuşak şekilde konuşun, kucağınızda hafif hareketlerle sallayın.
• Sling: Sling bebeğin ebeveynle ten temasında olmasını sağlar.
• Bebeği kundak ya da bir battaniyeye sarmak: Bebeğe kendini güvende hissettirir.
• Banyo yaptırmak: Suyun rahatlatıcı etkisi bebeğinizi sakinleştirebilir.
• Beyaz ses kullanmak: Beyaz ses bebeğe anne karnında duyduğu sesleri anımsatacağı için onu rahatlatacak ve güvende hissettirecektir.
• Doktorunuza danışın: Kolik ağrılarını hafifletmek, süreci iki taraf açısından da daha rahat geçirmek için doktorunuzla olası bitkisel destekleri konuşun.
Kolik Ağrısı Bebeğin Vücudunun Neresinde Olur?
Kolik ağrısının bebeğin vücudunun hangi bölgesinde olduğunu araştırmadan önce Bilinçli Bebek kitabında Aletha Solter’in sözlerine bakalım:
“Kolik teorisinin, bir başka nedeni bulunamayan ağlamalar için çok fazla kullanıldığından söz etmiştim. Yine de bebeğin stresli olması karın ağrısına yol açabilir. Çünkü bebeğin gergin olmasına neden olur ve stres hormonları sindirimi olumsuz etkiler.”
Solter, bu durumda bebeğin gevşemesini sağlayacak herşeyin işe yarayacağını söyler: Bebek masajı, pozisyon değiştirme, banyo, kucak…
Solter’in sözlerinden ve uzmanların açıklamalarından yola çıkarak bebeğin bedeninde kolik ağrısının var olduğu bir nokta ya da noktalar göstermenin çok doğru olduğunu düşünmüyorum.
Kolİk kapsamlı bİr durum. Bİr genel hal.
Ve ağlama seanslarıyla kendİnİ gösterİyor.
Bebek;
• İyi hissetme ihtiyacıyla,
• Gaz sancısı çektiği için,
• Uyaranlardan rahatsız olduğu için ağlayabiliyor.
Kolik Ağrısı Olduğundan Emin Olmak
Bir bebek ağladığında, en yaygın kanı bebeğin kolik olduğudur.
Ancak sorun şu ki tüm ağlayan bebekler kolik değildir. Ve tüm kolik bebekler ağlar.
Peki ağlayan bebeğin kolik olduğundan nasıl emin olabiliriz?
• Kolik genellikle ilk haftalarda ortaya çıkar. Ağlamalar 6. haftada en yoğun noktasına ulaşır.
• Günün belli bir bölümünde, en çok akşamüstü ve akşam saatlerinde ataklar yaşanır.
• Bebek 3 haftadan fazla bir süre, haftada en az 3 gün, 3 saatten fazla ağlar.
• Ağlamalar çığlık gibidir, uzun sürer.
Bebeğiniz bu belirtilere sahipse kolik olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak otomatik olarak bebeğe kolik teşhisi koymak sizin ya da çevrenizdeki kişilerin verebileceği bir karar değil.
Bebeğinizi genel sağlık kontrolü için mutlaka doktora götürün.
Bir günlük tutmak ve bebeğin günlük rutiniyle ilgili not almak gerçekten işinize çok yarayacaktır.
Günlükte yer alabilecek bilgiler
Tutacağınız günlükte aşağıdakilere benzer soruların cevaplarının yer alması hem bebeğinizi tanımanıza hem de doktor kontrollerinde gerekli bilgileri verebilmenize yarar.
• Bebek günün hangi saatlerinde ağlıyor?
• Ağlamalar ne süreyle devam ediyor?
• Uzun süren ağlama atakları doğumdan sonra kaçıncı haftada başladı?
• Ağlama öncesinde bebek nasıl davranıyor?
• Ağlama esnasında bebeğin bedenindeki değişimler neler?
• Bebek kusuyor mu? Ne zaman ve nasıl kusuyor?
• Bebeğin uyku ve beslenme düzeni nasıl?
• Bebeğinizi sakinleştirmek ve rahatlatmak için hangi yöntemleri deniyorsunuz?
Kolik Ağrısı Ne Zaman Artar?
Kolik ağrısı ve ağlamalar genellikle bebeğin doğumundan sonraki 2-3. haftalarda başlar.
Bebeklerin genellikle akşamüstü ve akşam saatlerinde kolik ağrısı yaşadıkları gözlenir.
6. haftada ağlamalar zirveye ulaşır.
Bebek 3-4 aylık olduğunda kolik ağrısı kendiliğinden azalır.
Genellikle 6. ayda biter.
3’ler kuralına göre kolik şöyle tanımlanır: “3 haftadan uzun süre, haftada en az 3 gün, günde en az 3 saat süren ağlamalar.”
Ancak lütfen unutmayın! Tüm bunlar ortalama verilerdir. Geneli ifade eder.
Sizin bebeğiniz farklı bir durumda olabilir. Takip etmenizi ve bir doktora danışmanızı öneririz.
Kolik Ağrısı Ne Zaman Azalır?
Kolik ağrısı genellikle bebek 3-4 aylık olduğunda azalır.
6. aya geldiğinde de kolik durumu biter.
Ancak bu veriler geneli ifade eder.
Bebeğiniz kolik ise, yaşadığı durumun seyri farklı olabilir. Örneğin kolik sizin bebeğinizde 5. ayda tamamen bitebilir. Ya da ataklar 4 aydan önce de azalabilir.
Kolik Ağrısı Ne Zaman Biter?
Kolik ağrısı genel verilere göre bebek 6 aylık olduğunda biter.
Ancak yaygın olmasa da daha uzun süreyle kolik atakları yaşayan bebekler de vardır.
Kimi günler 3 saatten fazla devam eden şiddetli kolik atakları bebek için olduğu kadar ebeveynler ve bebeğe bakım veren diğer kişiler için de çok yıpratıcıdır.
Bebek çok talepkardır.
Ebeveyn ataklar karşısında çok sık yetersizlik hissi yaşar.
Bu çok normaldir. Bebeği kolay kolay rahatlatamadığınızda ilk önce kendinizi sorgularsınız.
Yetersizlik hissi sizde hakim bir hal aldıysa bir profesyonelden destek almalısınız.
Bebek bakımı için eşinizden, ailenizden, çevrenizden yardım istemelisiniz.
Tüm duygular gelip geçici. Ayrıca net olmasa da bir tarih verebildiğimize göre kolik de geçici.
Tünelin sonunda ışık hep var.
Kolik Ağrısı Olan Bebeğinizi Rahatlatmak İçin Yapabilecekleriniz
Kolik danışmanı Fe Baker, kolik ağrısı olan bir bebeği rahatlatmak için bebeğin duyusal, fiziksel, entelektüel ihtiyaçlarını ve gelişimsel aşamalarını bilmek gerektiğini anlatır.
Baker İngiltere’de uzun yıllar pek çok kolik bebeğin bakımında ebeveynlere destek vermiş ve vermeye halen devam ediyor.
Baker’ın yaklaşımına göre kolik, sindirim ile bakım tabanlı ve kesinlikle tedavi edilebilir bir durum.
Oysa pek çok uzman bu kadar kesin bilgi vermez; araştırmalar da koliğin nedenleri olarak salt sindirim ve bakıma işaret etmez.
Baker kolik ağrısı olan bebeği rahatlatmak için yapılabilecekleri dokunuş, koku, görüş, tat, ses ve annenin içgüdüleri olarak 6 alanda toplamış.
DOKUNUŞ: Bebeği kundak yapmak ya da yumuşak bir battaniyeye sarmak hem onu tutmayı kolaylaştırır hem de bebeğe kendini güvende hissettirir. Tıpkı anne rahminde olduğu gibi.
Bebek kendisine bakım veren kişinin yumuşak, yol gösteren ve kendinden emin dokunuşlarına ihtiyaç duyar.
KOKU: Bebekler özellikle kimyasal bazlı parfüm ve deodorantlar olmak üzere keskin kokulara karşı hassastır. Bunlar bebekte baş ağrısı ve kusma durumlarına yol açabilir.
Aromaterapi kolik de dahil olmak üzere pek çok derde devadır.
GÖRÜŞ: Televizyon, parlak güneş ışığı gibi etkenler bebekleri aşırı uyarır ve rahatsız eder.
Baker, bebeğin bir fotosunu büyütüp odasında onun görebileceği, görüp de bağ kurabileceği bir noktaya asmanızı öneriyor. Bunun çok yardımı olacağını söylüyor.
TAT: Emzire anneler aldıkları gıdaları süt yoluyla bebekleriyle paylaştığı için diyetleri bakımından çok dikkatli davranmalı.
Örneğin pek çok kök sebze bebekte güçlü sancılara yol açabilirken bazı bitkiler sütü lezzetlendirir, sindirimi de kolaylaştırır.
Baker’a göre pek çok bebek hazımsızlığı açlıkla karıştırır. Beslenmelerin arasını açmak bebeğe sindirim için zaman tanırken kolik ağrısı açısından da önleyici olabilir.
Hazımsızlığı önlemek için bebeğinizi kaliteli beslediğinizden emin olun (emziriyorsanız kendi beslenmenizi sağlıklı ve zengin bir hale getirerek; biberonla besliyorsanız mamanın içeriğinin temiz ve güvenilir olduğundan emin olarak).
Onunla oyun oynayın, beraber geçirdiğiniz zamanda dikkatinizi ona verin, düzenli uyku saatleri için çaba gösterin.
SES: Bebek için en rahatlatıcı ses annenin sakin ve şefkatli sesidir. Bebeğe kendini güvende hissettirir ve onu destekler, cesaretlendirir.
Ebeveynlerin durumlar karşısında verdiği sözel ve sesli tepkiler, bebekler açısından öğretici ve yol göstericidir.
Bebekler anne rahmindeki seslere alışık oldukları için uyku sırasında belli bir gürültüyü güven verici bulurlar.
Müzik, uyku öncesi rutini açısından çok yardımcı bir faktör olabilir.
ANNENİN İÇGÜDÜLERİ: Anne olarak içgüdülerinize güvenin.
Bebeğinizde bir sorun olduğunu düşünüyorsanız, olması çok mümkündür.
Kendi içgüdülerinizle ihtiyaçlarını size anlatmakta olan bebeğinizi dinlemek arasında bir denge kurun.
Kolik Ağrısı Nasıl Geçer?
Kolik ağrısı konusunda deneyimli uzmanlar ağrıyı geçirmek için farklı yöntemler denemenizi tavsiye eder.
Bu yöntemlerin yararı bebeğinizin ihtiyaçlarına göre değişir.
Bir yöntem bir bebeği rahatlatırken diğerinde durumu daha vahim hale getirebilir.
Kimi zaman bebeği rahatlatan bir yöntem, an gelir aynı bebekte hiç işe yaramaz.
Bebeğin ihtiyaçlarını gözlemlemek, sakin olmak ve denemek en önemli anahtar.
Şimdi kolik ağrısını geçirmek için yapabileceklerinize bakalım:
• Bebekle fiziksel temas kurun. Sık sık kucağa almak, yumuşak bir ses tonuyla konuşmak bazı çalışmalarda da gösterdiği gibi bebeği güvende hissettirir ve rahatlatır.
• Hazımsızlık önemli bir sorun. Buna yardımcı olmak için beslenme aralarını belli bir düzende tutun.
Bebek hazımsızlığı açlıkla karıştırıp beslenmek isteyebilir, bunun olmadığından emin olun.
Her beslenme sonrası bebeğin gazını çıkarmak için nazik bir çaba içinde olun.
• Emzirirken ya da biberonla beslerken hava yutmasını engellemek için bebeğin başının pozisyonuna dikkat edin.
• Biberon deliğinin uygun ölçekte olduğundan emin olun. Delik çok mu küçük ya da çok mu büyük dikkat edin.
• Bebeği hafif hafif sallayın. Bebek salıncağında ya da sling içinde size bağlı biçimde olması ritmik hareketler sağlayacağı için onu rahatlatabilir.
• Bebeğin bulunduğu ortamda aşırı uyaran olmadığından emin olun.
• Hafif bir bebek masajı çok şey değiştirebilir. Masaj, bebekle anne arasında çok güzel bir bağ oluşturur.
• Suyun etkisi tartışılmaz. Ancak şu da bir gerçek ki her bebek banyodan hoşlanmaz. Bebeğiniz su ile rahatlayabiliyorsa ılık bir banyo kolik atağını yumuşatmak açısından yardımcı olabilir.
Kolik ve Gaz Sancısının Farkları Nelerdir?
Kolik ve gaz sancısı bebeklerin ağlamasına yol açan iki önemli durumdur.
Ve halk arasında hemen her gaz sancısı çeken bebeğin kolik olduğunu düşünmek eğilimi vardır.
Ancak bu doğru bir yaklaşım değildir.
• Kolik gaz sancısını da içeren geniş kapsamlı bir durumdur.
• Gaz koliğe yol açmaz. Koliğin semptomlarından biridir.
• Kolik ve gaz sancısı arasında ağlamaların süresi ve bebeği rahatlatmak için önerilen yöntemler gibi farklılıklar vardır.
Kolikte durum:
• Ağlamalar genellikle günün belli saatlerinde olur (akşamüstü ya da akşam)
• Ağlamalar şiddetli ve uzun sürelidir. Bebek adeta çığlık atar.
• Kolik bebek günde 3 saatten fazla ağlayabilir.
• Bebek gaz çıkarsa da ağlamalar devam eder.
Gaz durumu:
• Gaz sancısı çeken bebekler ağlar.
• Gaz çıkarttıktan sonra ağlama durur.
• Bebekte gözle görülür bir rahatlama olur.
Kolik Ağrısı ve Gaz Ağrısının Farklı İşaretleri
Kolik ağrısı ve gaz ağrısını ayırmak açısından belli başlı işaretlere dikkat etmek yardımcı olur.
Bebeğin ağlama şekli
• Kolik bebek: Feryat figan ağlar. Ağlamalar uzun sürelidir. Günün belli saatlerindedir. Bebek gaz çıkarsa dahi ağlamaya devam edebilir.
• Gaz ağrısı çeken bebek: Bebek acı içinde ağlar ancak gaz çıkardığında, geğirdiğinde ağlamalar birden bire kesilir.
Bebeğin beden dili
• Kolik bebek: Bebek dizlerini karnına çeker. Sırtını kamburlaştırır. Kaşları çatıktır. Yüzü kırmızıdır. Ellerini sımsıkı yumruk yapar. Karın bölgesi gergindir. Bedeni çektiği sıkıntıyı olduğu gibi yansıtır.
• Gaz ağrısı çeken bebek: Bebeğin dizlerini karnına çekmesinden gaz ağrısı çektiğini anlarsınız. Karın masajı, sırtına hafif dokunuşlarla vurmak, bebeği dik konuma getirmek çok yardımcı eylemlerdir. Bebek gaz çıkarınca, geğirince rahatlar ve ağlama durur.
Kolik Ağrısını Geçirmek İçin Yapmamanız Gerekenler
Kolik ağrısını geçirmek için uygulayabileceğiniz yöntemler olduğu gibi asla başvurmamız gereken yöntemler de var.
Peki ne yaparsanız durumu şiddetlendirebilir ya da daha fazla problem yaratabilirsiniz?
Panik yapmak: Bebekler yetişkinlerin, özellikle de annenin hislerini alır ve yansıtır.
Panik ortamı, stres yüklü ebeveynler bebeğe asla iyi gelmez. Atakları daha yoğun yaşamasına yol açabilir.
Bebeğinizin kolik olduğuna dair bir fikriniz varsa, zaman kaybetmeden mutlaka bir doktora danışın.
6 ayın sonunda kuvvetle muhtemel geçecek bir süreçten söz ediyoruz. İyi bir planlamayla destek alabileceğiniz kişileri belirleyin.
Kendinizi ve ihtiyaçlarınızı göz ardı etmeyin.
İyi hissettikçe, sakin kaldıkça bebeğinize daha çok dikkat verebilir ve kolik sürecini daha rahat aşabilirsiniz.
Bebeği sarsmak: Bebeğinizi asla sarsmayın.
Sarsmak bebekte körlük, beyin hasarı ve hatta ölüme yol açabilir.
Kolik atakları nedeniyle tükendiğinizi düşünüyorsanız vakit kaybetmeden yardım alın.
Bebeği ağlarken uzun süreli yalnız bırakmak: Diyelim ki bir an geldi ve sonu gelmeyen ağlamalara dayanamadığınızı hissettiniz.
Öyleyse bebeği karyolasına, beşiğine ya da güvende olabileceği bir alana bırakın. Gidip yüzünüzü yıkayın. Derin nefes alın. Bebek muhtemelen ağlıyor olacak. Gücünüzü toplayın ve bebeğinizi tekrar kucağınıza alın.
Bunu yapamayacak gibi hissediyorsanız bir yakınınızdan hemen yardım isteyin. Komşunuz olabilir. Bir arkadaşınızı çağırın. Ancak feryat figan ağlayan bir bebeği uzun süre yalnız bırakmayın.
Doktor kontrolü olmaksızın besin destekleri ve ilaçlar kullanmak: Biz bu kılavuzda size hiçbir damla, bitkisel çay ya da bitkisel destek önermedik. Çünkü insanın bedenine aldığı herşey belli bir bilinçte olmayı gerektirir.
Söz konusu bir bebekse, tolerans seviyesi de göz önünde bulundurulduğunda, besin desteği, bitkisel çözümler, damlalar üzerinde daha çok düşünülmesi gereken konulardır.
Kolik sürecinde bebeğinizi hiçbir yöntemle rahatlatamıyor, kendinizi yetersiz ve bitik hissediyorsanız lütfen rahat iletişim kurabildiğiniz bir doktorla görüşün. Verilecek bir ilaç, besin desteği vs varsa bunu doktorunuzdan öğrenin.
Belli başlı bazı işaretleri görmezden gelmek: Kolik bebekler doktor kontrolünden geçmiş ve genel sağlıkları yerinde bulunmuş bebeklerdir.
Çeşitli nedenlerden kaynaklanan kolik ağrısıyla huzursuz bir dönem geçirirler.
Ancak aşağıda sıralayacağımız belirtiler kolik bebekte görülmez:
• Annenin memesini ya da biberonu emme güçlüğü
• Kusma
• İshal
• Ateş
• Kucaklanmak ya da dokunulmaktan rahatsız olmak
• Garip, farklı bir ağlama sesi
• Solunum güçlüğü
• Normale göre daha uykulu olma hali ya da halsizlik
Bu gibi belirtileri fark etmeniz durumunda asla vakit kaybetmeden bebeğinizi doktora götürün.
Kolik Bebek Anneleri
Kolik bebek annesi olmak bebek bakımı konusunda deneyimli olsanız dahi zor ve stresli.
Aşağıdaki yöntemlerin size yardımcı olmasını ve ihtiyacınız olan desteği alabilmenizi umuyoruz:
• Öncelikle asla kendinizi yargılamayın: Kolik bebek annesinin en çok yetersizlik hissi yaşadığından söz ederler. Oysa koliğin yetersiz ebeveyn olmanızla ya da bebeğin sizi reddetmesiyle ilgisi yok.
İyi anneliğin ölçütü de bebeği daha az ağlatmak değil.
Değersizlik ve yetersizlik hisleri yaşadığınızda lütfen onları itmeyin. Bunları hissetmeniz normal. Ama bu hislere tutunmayın.
Derdini kelimelere dökemeyen, ağlamalarının ardı arkası kesilmeyen bir bebekle berabersiniz. İki dakika da olsa gözlerinizi kapayın.
Olumsuz düşünceler ve hisler geldiğinde odağınızı aldığınız nefese çevirin. Sadece bu bile eninde sonunda sizde fark yaratacak. Buna inanın.
• Mola verin: Eşinizle ya da partnerinizle bebeğin sorumluluğunu bir süre için paylaşın.
Bekar anneyseniz çevrenizde güvendiğiniz birinden yardım isteyin.
Kısa bir süre için de olsa evden dışarı çıkın. Hava alın. Koşun, kendinize çiçek alın.
• Kısa bir ara için beşik ya da karyolayı kullanın: Bebek ağlıyor. Elinizden geleni yaptınız ama bir türlü bebeği rahatlatamıyorsunuz. O an için yardım alacağınız kimse de yok. Tükenmek üzeresiniz. Derin bir nefes alın.
Bakın bakalım bebek ne durumda? Yatağa bırakabileceğiniz bir halde mi? Kolik atak yaşadığından emin misiniz? Eğer öyleyse, bebeği 10 dakikalığına karyolasına bırakın.
Yüzünüzü yıkayın, sakinleşmek için kendinize zaman tanıyın. Ve bebeğinizin yanına gidin.
• Kendinizi ifade edin: Kolik bebek annesi için çaresiz, üzgün, suçlu ya da öfkeli hissetmek normal. Normal olmayan bu hisleri kabul etmemek, bastırmak.
Aile bireyleriyle, arkadaşlarınızla, bebeğinizin doktoruyla bu hislerinizi paylaşın, kendinizi anlatın.
• Sağlığınıza dikkat edin: Sağlıklı beslenin.
Her gün enerjik kısa bir yürüyüş için zaman ayırmaya çalışın.
Bebek uyurken, siz de uyumaya özen gösterin.
Alkolden, ilaçlardan uzak durun.
Sigara kullanmayın.
• Geçici bir durum olduğunu hatırlayın: Evet zor, yorucu, bıktırıcı. Ama güzel haber şu ki bebek sağlıklı ve kolik geçici.
Kolik atakları bebek 3-4 aylık olduğunda azalıyor. Genellikle 6. ayda kendiliğinden bitmiş oluyor.
ÖNEMLİ NOT: Annelerin kendi ihtiyaçlarının farkında olması çok önemli.
Annelik bir kahramanlık kurumu değil. Kimseyle rekabet yok. Her zaman çok iyi olmak zorunda da değiliz.
Kendi ihtiyaçlarımızın ne kadar farkında olursak ve şartlara bağlı olarak onları ne kadar iyi karşılaşarsak bebeğe kaliteli dikkati o ölçüde verebiliriz.
Sevgiyi, şefkati o ölçüde sunabiliriz. Kendine sevgi ve şefkat göstermeyen bir birey, bunu karşısındakine nasıl sunabilir?
Bebeği sarsmak, fiziksel şiddet uygulamak kolik sürecinde asla yapılmaması gerekenlerden. Çünkü olası sonuçları çok tehlikeli.
Bu noktaya geldiyseniz gerçekten mola verin. Bebeği karyolasına koyun, yardım isteyin.
Kolik Bebek Anneleri Ne Yemeli?
Kolik bebek annelerinin beslenmesini iki boyutta ele almak gerekir.
1) Anneyi bu süreçte fiziksel olarak enerjik kılacak, aynı zamanda sakin bir zihne sahip olmasında destekleyecek gıdalar
2) Annede hazımsızlığa ve gaz oluşumuna yola açmayacak gıdalar
Kolik, bu makalede sıkça değindiğimiz gibi hem bebek hem de ebeveynleri için zorlu olabilecek bir süreci ifade ediyor.
Günün belli saatinde gelen, 3 saat hatta daha uzun sürebilen, 3 haftadan fazla devam eden şiddetli ağlamalar ebeveynde yetersizlik, tükenmişlik hislerini kolaylıkla tetikleyebilir. Ki bu çok normal.
İşte bu nedenle beslenme her zaman olduğu gibi çok büyük önem taşıyor.
Tahıl Beyin kitabının yazarı Dr. David Perlmutter stres ve kaygıyı doğal yollardan yönetmenin tekniklerini şöyle anlatır:
• Kafeini azaltmak
• Egzersiz yapmak
• Mindfulness pratik etmek
• Diyafram nefesi almak
• Magnezyumdan zengin beslenmek
Dr. Perlmutter’a göre beslenmenin yeni kurallarını uygulamak sizi her koşulda daima destekler:
• Glutenden uzak durun (alerji, intolerans ve hassasiyet olmasa bile)
• Düşük karbonhidratlı, yüksek yağlı ve lifli beslenin
• Şekerden tamamen vazgeçin
• GDO’lu yiyeceklerden uzak durun
• Çok fazla protein tüketmeyin
• Yumurtaya beslenmenizde sıkça yer verin.
Diğer yandan Anne Sütü yazımızda okuyabileceğiniz gibi bebeğinizde kolik varsa, öncelikle doktorunuza danışıp özel bir beslenme programına geçmek en iyisidir.
• Kafein alımını sınırlandırmalı,
• Lahana, karnabahar gibi sindirimi zor, gaz yapıcı sebzelere beslenmenizde çok sık yer vermemelisiniz.
Gaz problemi için (anne veya bebek)
• Rezene çayına bir tutam papatya karıştırıp içine 1 çay kaşığı ucuyla kimyon atıp 5 dakika kaynar suda beklettikten sonra süzerek içebilirsiniz. Günde 3 defa rezene çayı tüketiminde hiçbir problem yoktur.
Düşüncelerini ve deneyimlerini benimle paylaşan okuyucularım içeriklerimi zenginleştiriyorlar. Önerilerinizi başka insanlara ulaştıracağım için katılımız beni mutlu edecek. Tekrar görüşmek dileğiyle…
Kaynaklar: Happyfamilyorganics.com, healthline.com, kidshealth.org, americanpregnancy.org, parents.com, hopkinsmedicine.org, clevelandclinic.org, coliccare.co.uk, childrenshospital.org, todaysparent.com, whattoexpect.com, kidshealth.org, pediacare.com, healthlinkbc.ca
5 comments