Doymayan Bebek Belirtileri

Ebeveynlerde başlangıçtan itibaren kaygıya neden olabilecek en temel konulardan biri bebeğin beslenmesi.

Bebek doyuyor mu?

Süt yetiyor mu?

Formül mamanın içeriği ve miktarı uygun mu?

Bebek sağlıklı gelişim açısından yeterli besini alabiliyor mu?

Bu sorular ebeveynlerin ve bakım verenlerin zihninde döner durur.

Kaygıya neden konuların kökeninde çoğunlukla şöyle bir inanç yatar: “Yazık, bebek derdini söyleyemiyor”. Çünkü kelimelerin gücünden henüz yararlanamıyor.

Oysa iletişim sadece kelimelerle kurulmaz.

Bir bebek doğduğu andan itibaren ihtiyaç ve isteklerini anlatmanın bir yolunu bulur.

Mimikleri vardır, sesler çıkarır, uzuvlarını hareket ettirir. Beden dili her şeyi anlatır.

Hele ki açlık söz konusu olduğunda… Bebeklerde Acıkma yazısı bebeğin açlık ipuçlarını tanımak açısından iyi bir kaynak. Okumanızı tavsiye ederim.

Bir diğer yazı ise Bebeklerde Doyma: Sık Duyulan Sorular ve Ebeveyn Endişeleri. Bebeğin doyması ile ilgili pek çok sorunuza yanıt bulacağınıza eminim.

Ebeveynler ve bebeğe bakım verenler açısından üzerinde durulması gereken konu bebeğin işaretlerini, gösterdiği belirtileri takip etmek.

Çocuğuyla sağlıklı bağ kuran her ebeveyn; bebeğe dikkatini veren her yetişkin bebeğin beden dilinden, çıkardığı seslerden ne anlatmak istediğini anlar, hiç merak etmeyin.

Yazıda doymayan bebek belirtileri ve beslenmeyle ilgili pek çok bilgi okuyacaksınız.




 

 

Doymayan Bebek Nasıl Anlaşılır?

Bir bebek doymuyorsa, yani hala aç ise bunu farklı şekillerde ifade eder.

Amerika Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) uzmanları 0-6 ay ve 6-24 ay arası bebeklerin açlık belirtilerini şöyle sıralamışlar:

0-6 ay arası bebeklerde açlık belirtileri:

• Ellerini ağzına götürür.
• Başını annesinin memesine ya da biberona doğru çevirir.
• Dudaklarını büzer, ağzını şapırdatır ya da dudaklarını yalar.
• Ellerini yumruk yapar.

6-24 ay arası bebeklerde açlık belirtileri:

• Bir besini işaret eder ya da ona ulaşmaya çalışır.
• Bir besin önerildiğinde ağzını açar.
• Yiyecek gördüğünde heyecanlanır.
• Hala aç olduğunu belli etmek için ellerini kullanır ya da sesler çıkarır.

Yenidoğan Bebeğin Anne Sütüyle
Doymadığı Nasıl Anlaşılır?

Bebeğinizi emzirdiniz. Ancak bir türlü yeterince doyduğundan emin olamıyorsunuz.

Babycentre.co.uk uzmanları bebeğin doymadığını aşağıdaki belirtilerden gözlemleyebileceğinizi söylüyor.

• Bebek beslenmenin ardından huzursuzdur. Normalde bunun tam tersi olur.
• Diyelim ki bebek 5 günlük oldu. 5 günlük bir bebek 24 saat içinde normal şartlarda 5-6 bez ıslatır. Doymadığında sayı bundan azdır.
• 5 günden büyük bir bebeğin ise 24 saat içinde en az 6 bez ıslatması gerekir. Sayı bundan azsa, yine bebeğin doymadığından söz edilebilir.
• Bebeğin çişi koyu sarı ve keskin kokuludur.
• Bebek günde iki kereden az kaka yapar. Ve kakası cıvık ya da sarı değildir.
• Emzirme seansları bir düzene oturduktan, yani doğumdan birkaç hafta sonra bebeklerin birkaç günde bir kaka yapmaları normal karşılanabilir. Ancak yenidoğan bir bebeğin seyrek kaka yapması daha fazla süte ihtiyacı olduğu anlamına gelebilir.
• Bebek uykuluysa, beslenmesi için uyandırmak gerekiyorsa ve ilk haftanın ardından teni sarıya dönükse yeterince doymuyor demek olabilir. Bazı bebeklerde yetersiz beslenme sonucu sarılık gelişebilir. Sarılıkla ilgili detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
• Bebek emerken şapur şupur ses çıkar. Bu bebeğin memeyi iyi kavrayamadığına işarettir.

Bir anne aynı zamanda emzirmenin yolunda gidip gitmediğini görmek için göğüslerini de kontrol edebilir.

• Beslenmeden sonra göğüslerinizde hala doluluk hissediyorsanız bebek yeterince emmemiş olabilir.
• Meme ucunun şekli bozulduysa, yara oluştuysa, bu bebeğin memeyi değil meme ucunu kavradığının belirtisi olabilir. Ki bu da bebeğin yeterince süt çekemediği anlamına gelebilir.

Bebeğinizde veya kendinizde yukarıdaki belirtilerden herhangi birini gözlemliyorsanız, lütfen zaman geçirmeden doktorunuzla görüşün.

Anne sütü hakkında temel bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Bebek emzirme ile ilgili temel bilgiler burada.

Bebek Emzirme Kılavuzu da bebeği emzirirken hem kendinizle (emzirirken saç boyanır mı, şarap içilir mi gibi) hem de bebekle ilgili (bebek emerken uyuyakalıyor, terliyor, öksürüyor gibi) merak ettiğiniz soruların yanıtlarını bulabileceğiniz önemli bir kaynak. Okumanızı tavsiye ederim.

Doymayan Bebek Belirtileri Nelerdir?

Doymayan bebek belirtileri bebeğin içinde bulunduğu aya göre değişiklik gösterebilir.

Bebekler büyüdükçe doymadıklarını ya da aç olduklarını belli etmek için farklı bir iletişim yolu kullanır.

Aşağıdaki tabloda bebeğin içinde olduğu aya göre açlık belirtilerini bulacaksınız.

Bunları bilmek bebeğin işaretlerini anlayıp, ihtiyacına hızlı yanıt verebilmenizi sağlar. Bu arada aranızdaki bağ da gün be gün sağlamlaşır.

Bebeğin Ayı	Açlık Belirtileri
0-5 ay arası	· Parmaklarını emer · Uykusundan uyanır ve debelenmeye başlar. · Ağlar, yaygara koparır. · Ağzını açıp kapar.
5-8 ay arası	· Kucağında olduğu kişiye bakar. · Yemek gördüğünde agu sesleri çıkarır veya gülümser. · Yemeği işaret eder veya bir kaşığa/yemeğe doğru hamle yapar. · Elini yemeğin yönünde sallar.
8-12 ay arası	· Gördüğü zaman yemeğe ulaşmaya çalışır. · Yemesi için birşey teklif edildiğinde, heyecanlanır ve mutlu olur. · Açlığını ifade etmek üzere belli kelimeler ya da seslerden yararlanır.

Doymayan Bebek Uyur mu?

Bir bebek doymazsa uykuya dalması zor olur.

Bebek acıktığında uykusundan uyanır.

Bebek beslenirken yorulursa uykuya dalabilir ancak doymamışsa kısa süre içinde de uyanır.

Yani bu soruya,

• Doymayan bebek uykuya dalmakta zorlanır, hatta dalamaz.
• Bebek doymasa da memede ya da biberonda yorulursa uyuyakabilir.
• Ama kısa bir süre sonra da doymadığı/aç olduğu için uyanır yanıtını vermek daha doğru.

Aç bebek uyandığında ne yapar?

• Ağlar.
• Parmaklarını emer.
• Huzursuzdur.
• Ellerini yumruk yapar ve ağzına götürür.
• Ağzını açıp kapatır.
• Bedeni gergindir.

Bebeğimin Doyduğundan Nasıl Emin Olabilirim?

Bebeğin doyduğundan emin olmanın en iyi yolu onu tekrar beslemeyi denemek.

Emziriyorsanız, tekrar emzirmeyi deneyebilirsiniz.

Formül mama veriyorsanız, küçük ölçekte mama hazırlayıp bebeğe teklif edebilirsiniz.

Diğer yandan bir bebek doyduysa,

• Dudaklarını kapatır.
• Başını besin kaynağının tersine çevirir.
• Emmeyi bırakır ya da iyice yavaşlar.
• Uyuyakalır; sakin ve rahatlamıştır.
• Memeyi ağzından bırakır. Ya da katı gıdaya geçmişse yemeğe devam etmek istemez.
• Mutlu görünür.

Doymayan Bebek Kaka Yapar mı?

Bebeklerin doyduklarına dair ortak en önemli belirti, günde yaklaşık 4-6 bez ıslatmalarıdır. Yani çiş, bebeğin doyup doymadığına dair belirtilerin başında gelir.

Kakada durum biraz daha farklıdır. Çünkü her bebeğin kaka yapma sıklığı, alışkanlığı birbirinden farklıdır.

Gelin kısaca bebeklerde kaka durumuna bir bakalım:

Bebeğin ilk kakasına mekonyum denir.

Koyu yeşil, hatta siyah, yapışkan, kalın bir yapıdadır.

Yenidoğanlar yaşamlarının ilk iki gününde, günde en az 1 veya 2 kez mekonyum yapar. Sonra mekonyum bebeğin bedenini terk eder.

İlk birkaç hafta bebek, günde 2 kez veya daha fazla kaka yapabilir. Ancak ilk birkaç haftadan sonra bebeğin kaka düzeni değişir.

Yenidoğan günlerinin aksine, bebek daha az kaka yapmaya başlar.

İlk birkaç haftada dikkat edilmesi gereken nokta bebeğin günde en az 1 kez kaka yapmasıdır. Durum bunun tersiyse, bebeğin yeterince besin alamamasından söz edilebilir. Ve hemen doktora başvurmak gerekir.

Yaklaşık 6. hafta ile 3. ay arasında bebek günde 1 kez ve hatta 2-3 günde bir kaka yapabilir. Bebeğin kaka yapmadığı sürenin 3 günü geçmesi durumunda mutlaka doktora başvurmak gerekir.

Formül mamayla beslenen bebeklerde kabızlığa sık rastlanabilir. Bebek daha uzun aralıklarla kaka yapabilir. Ancak yine de 5 gündür kaka yapmayan bir bebeğiniz varsa, mutlaka doktorunuzla konuşun ve ne yapmanız gerektiğini öğrenin. Belki normal bir durumdur. Ama bunu bebeği muayene eden bir doktordan duymanız gerekir.

Healthline.com’da yer alan makale ile bu konuya farklı bir açıdan bakabiliriz. Makale diyor ki bebekler için sağlıklı kaka yapma sıklığı geniş bir aralıkta incelenmesi gereken bir konudur.

• Bebek ilk ayında yaklaşık 600 gr-1 kg arası alıyorsa, günde kaç kere kaka yaptığı sizi endişelendirmesin.
• 2 aylık ya da 2 aydan daha büyük bebekler günde en az bir kez kaka yapar. Bazı bebekler ise 2 ya da 3 günde bir kaka yapabilir.

Emzirmek, formül mamayla beslemek ve katı gıda düzeni:
Kaka sıklığı bir bakıma bebeğin beslenmesiyle bağlantılıdır.

• Bebek sadece anne sütüyle besleniyorsa, her gün kaka yapmayabilir. Makalede bunun nedeni, bebeğin anne sütünün içindeki tüm besleyici maddeleri kullanması olarak açıklanıyor. Ve geriye bedenden atılacak birşey kalmıyor.
• 6. haftadan sonra bebeğin haftada 1 ya da 2 haftada bir kaka yapabileceğinden söz ediliyor. Burası kesinlikle bebeğinizin doktoruyla konuşmanız gereken bir nokta, bence. Böyle bir durum yaşıyorsanız, hemen doktorunuzla görüşün. Durum normal olsa bile bunu doktorunuz size söylesin.
• Bebek formül mamayla besleniyorsa günde 4 kez de kaka yapabilir, birkaç günde bir de.
• Bebek katı gıdaya başladığında ise tamamen yeni bir oyunun içine giriyorsunuz. Katı Besinler Kılavuzu yazımız konuyu merak eden ebeveynler için iyi bir kaynak.

Hangi besinlerin bebeğinizde gaza yola açabildiğini, kabızlığı tetikleyebileceğini, sindirimini rahatlatıp zorlayabileceğini zamanla anlayacaksınız.

SÖZÜN ÖZÜ: Bebeğinizi en iyi siz ve de takip eden doktoru bilirsiniz. Burada kaka hakkında verdiğimiz genel bilgilerden yola çıkarak bebeğinizin doyup doymaması hakkında net bir bilgiye ulaşmanız imkansız.

Kaka bebeğin sağlığı açısından önemli bir gösterge.

Ancak bebeklerin kaka yapma sıklığı, alışkanlıkları farklı olabilir.

Bu nedenle bebeğinizin doymadığından endişe ediyorsanız, diğer işaretlerini de göz önünde bulundurun.

Ve ebeveyn içgüdüsünden yola çıkarak normal dışı bir durum olduğunu seziyorsanız, vakit kaybetmeden doktorunuza danışın.

Doymayan Bebek Geğirir mi?

Doymayan bebek geğirir mi sorusuna cevap bulmadan önce bebeklerin neden geğirdiğine bakalım.

• Bebekler beslenirken genellikle hava yutar. Bu durum bebeğin hızlı şekilde tok hissetmesine yol açar. Geğirmek bebeği rahatlatır.
• Uzmanlar biberonla anne sütü ya da formül mama içen bebeklerde gaz oluşumuna daha sık rastlandığını söylüyor. Bunun nedeni bebeğin biberon memesinin ucuna bağlı olarak hızlı beslenmesi olabilir. Bebek daha çok hava yutabilir.
• Anne sütüyle beslenen bebeklerde de aslında durum çok farklı değil. Annenin memesindeki sütün miktarına veya sütün akış hızına; ya da bebeğin çok aç olmasına bağlı olarak bebek hızlı emer. Ve hava yutar.
• Gazın ortaya çıkma nedenlerinden biri de besinlerin kalın bağırsaklarda bakteriler tarafından parçalanma sürecidir. Bebeğin (katı besinler dönemi) kendi yediği besinler kadar annenin sütünden geçen besinler de gaz oluşumunda etkili olabilir.

Yukarıdaki nedenlere bağlı olarak bebeğin özellikle ilk 3 ayda, gazını çıkarması için yardıma ihtiyacı vardır.

Ve beslenme sırasında bebeğin en az 2 kez geğirmesi için ara vermek rahatlatıcı bir yöntemdir. Bebek gazlı görünmese bile bunu yapmakta fayda var.

Gaz sorunu, genellikle bebek dünyaya geldikten 2 hafta sonra ortaya çıkar. Bebeğin sindirim sistemi geliştikçe de bu sorun ortadan kalkar.

Bebeklerde Gaz: Gaz Sancısı, Nedenleri, Gaz Çıkarma Yöntemleri yazımızda gaz konusuyla ilgili detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Doymayan Bebek Geğirir mi sorusuna dönersek, geğirir. Peki neden?

Gaz oluşumu nedeniyle. Bebek beslenmesi sırasında hava yutabilir.

Bunun sebepleri nedir?

• Bebeğin meme ucunu tam kavrayamaması
• Beslenirken yanlış pozisyonda olması
• Hızlı beslenmesi gibi nedenler bebeğin hava yutmasına yol açar.

Bu durum bebeğin tok hissetmesine de etken olabilir. Geğirmek bebek için rahatlatıcıdır.

Ancak doymayan bebeğin geğirmesi bebek özelinde değerlendirilmesi gereken bir durum olabilir. Özellikle bu durum sürekli tekrarlıyorsa, bebek genellikle huzursuzsa mutlaka doktoruyla görüşmeniz gerekir.

 

Doymayan Bebek Kilo Alır mı?

Doymayan bebek kilo alır mı sorusunu cevaplayabilmek için önce bebeklerde kilo alımının dinamiklerine bakmalı. Ve de kilo kaybetmeye neden etkenlere…

Yenidoğan aşamasında durum şöyledir:

• Sağlıklı, normal doğum zamanında dünyaya gelmiş, anne sütü ile beslenen bir bebek ilk birkaç günde doğum kilosunun yaklaşık yüzde 7-8’ini (belki biraz daha fazlasını) kaybeder. Bu normal bir durumdur.
• Bebek yaklaşık 2 haftalık olduğunda genellikle doğum kilosunu yakalar.
• 1. yılın sonunda ise bebek doğum kilosunun 3 katına ulaşır.

Bir bebeğin kilo almasını sağlayan dinamik şöyle çalışır:

Bebeğin toplam kalori alımı, harcadığı kaloriden yüksek olmalıdır.

Healthline uzmanları bir bebeğin kilo kaybına dair nedenleri şöyle açıklıyor:

• Bebek yeterli kalori almıyordur.
• Aldığı kaloriyi bedeni kullanamıyordur.
• Bebek çok fazla kalori yakıyordur.

Bebeğinizde kilo kaybına yönelik bir durum yoksa zaten doyuyor demektir.

Bebek doyuyorsa belirtileri neler?

• Mutlu ve huzurludur.
• Düzenli ve sağlıklı kilo artışı olur.
• Düzenli bağırsak hareketleri olur.
• Günde yaklaşık 4-6 kez bez değiştirir.
• İyi uyur.
• Uyanık olduğu zamanlarda aktif ve keyiflidir.

Bebek doymuyorsa belirtileri neler?

• Kilo almaz.
• Huzursuzdur.
• Sık sık ağlar.
• Günde ortalama 4-6 bezden daha az sayıda bez ıslatır.

Bebeğinizin doyup doymadığını anlamak için yukarıdaki belirtileri gözden geçirin.

Bebeğinizin yeterince beslenemediğinden şüphe duyuyorsanız bunu mutlaka onu takip eden doktoruyla görüşün.

 

Aç Bebek Nasıl Anlaşılır?

Bebeklerde acıkma belirtilerini iki aşamada gözden geçirebiliriz.

1. Aşama: Ağlama Öncesi

• Dudaklarını emer gibi hareket ettirir.
• Ağzını açar ve kapatır.
• Dilini dışarı çıkarır.
• Dudaklarını büzer.
• Birşey arar gibi başını bir sağa bir sola çevirir.
• Dudağının kenarına dokunduğunuzda o tarafa döner ve emecek birşey arar.
• Ellerini ağzına sokar ve emer. Hatta bir oyuncağını ya da başka birşeyi, örneğin giysisinin kolunu, üstündeki örtüyü vs ağzına sokup emmeye başlar.
• Uyurken hızlı göz hareketleri (REM) özellikle yenidoğanlar açısından açlığı ele veren önemli bir işarettir. Bebek bir süredir beslenmediyse hemen harekete geçme zamanıdır.

2. Aşama: Ağlama
Ağlama açlığın artık dayanılmaz hale geldiğini gösterir.

Her bebeğin ağlama düzeyi farklıdır.

Bazı bebekler önce ağlama benzeri sesler çıkararak açlıklarını anlatmaya çalışabilir. Sabrı kalmayınca da avazı çıktığı kadar ağlar.

 

Bebeğin Açlık Sinyallerini Takip Etmenin Yararları

Bazı uzmanlar bebeği saatleri belli bir beslenme programı yerine açlık sinyallerini takip ederek beslemenin daha uygun olduğu görüşünde.

Bu durumun yararları ise şöyle açıklanıyor:

Sinyalleri takip etmek dikkatinizin bebeğin üzerinde olmasını gerektirir.

Bu da bebeği daha iyi tanımanız için bir fırsat. Zaman içinde bebekle ebeveyn ve bakım veren diğer yetişkinler arasında sağlıklı bağlar kurulması açısından önemli.

• Bebeğini emziren anne ve bebek için sakin, yumuşak emzirme seansları anlamına gelir.
• Bebeğin açlık ve susuzluğunu dindirir.
• Bebeğin güven duygusunu pekiştirir (ihtiyaçlarım karşılanıyor, bu dünyada güvendeyim).
• Ebeveyn ya da bakım veren kişi kendine güven duyar.
• Bebekle ebeveyni ya da bakım veren yetişkin arasında pozitif beslenme ilişkisi yaratır.
• Emziren annenin süt miktarına destek olur.

Aç Olan Bebek Neden Emmez?

Kimi zaman bebek aç olsa da emmek istemez.

Başını memenin tersi tarafa çevirir, memeyi ağzına alır ama sütü çekmez veya çok zayıf çeker.

Memeyle kavga eder. Ağlar.

Bu durumun pek çok farklı sebebi olabilir.

Mayo Klinik uzmanlarına göre aç bir bebek aşağıdaki nedenlerle emmez:

Ağrısı ya da sızısı vardır: Diş çıkarma, pamukçuk veya uçuk bebeğin ağzında acı ve ağrıya neden olabilir. Emmek ya da yan yatış pozisyonu, enfeksiyon gibi bir nedenle kulağı ağrıyan bebeğe acı verebilir. Aşı nedeniyle oluşabilecek acı ya da yara bazı emzirme pozisyonlarında bebeği ememeyecek kadar rahatsız edebilir.

Hastalık: Soğuk algınlığı ya da burun tıkanıklığı bebeğin emerken nefes almasını zorlaştıracağından bebek emmek istemez, ememez.

Stres veya dikkat dağıtan herhangi birşey: Aşırı uyarılma, anneden uzun süre ayrı kalma, beslenme saatinin çok gecikmesi gibi nedenler bebekte huzursuzluk ve emmede zorluk yaratır. Bebeğin memenizi ısırmasına verdiğiniz büyük bir tepki de aynı etkiye sahiptir. Bebekler strese girer. Bebeklerde Stres yazımız bunu anlatıyor. Diğer yandan bebeğin sadece dikkatinin dağılmış olması bile emmesini etkileyebilir.

Beklenmedik kokular ya da tatlar: Kullandığınız yeni bir sabun, parfüm, losyon ya da deodorant bebeği, memenizi emmekten vazgeçecek kadar etkileyebilir. Beslenme stilindeki değişim, ilaç tedavisi, menstrüasyon dönemi ya da yeniden hamile kalmak gibi nedenler anne sütünün tadında değişimi tetikleyebilir. Bebek bu nedenle de emmek istemeyebilir.
Azalan anne sütü: Annenin memesinden gelen süt miktarındaki azalma da bebeğin emmesini etkileyebilir. Böyle bir durum varsa nedenlerini doktorunuzla mutlaka görüşün.

Bebekler Doyduğunu Ne Zaman Anlar?

İnsan ve beslenme arasındaki sağlıklı ilişkide doymak, gıda almayı bitirmektir.

Tokluk ise doymanın ardından, bir sonra gelişen açlık hissine kadar geçen süreyi ifade eder.

Bebekler bilinçli ve zeki varlıklardır.

İçgüdüsel olarak ne zaman beslenmeleri gerektiğini ve ne zaman doyduklarını bilirler.

Bebekler doğdukları andan itibaren ihtiyaçlarıyla uyumludur, yani ihtiyaçlarını fark ederler.

Bu nedenle ebeveyn olarak onların işaretlerini takip etmek son derece yol göstericidir.

Bir bebek doyunca,

• Ağzını kapatır.
• Başını besin kaynağının tersine çevirir.
• Emmeyi bırakır ya da yavaşlatır.
• Memeyi bırakır ya da doyunca uyuyakalır.
• Çevreyle ilgilenmeye başlar, beslenmeyle değil.

Anne sütü kolay hazmedilir. Bu nedenle anne sütüyle beslenen bebekler formül mamayla beslenen bebeklere göre daha sık acıkır. Bu da bebeğin doğumdan sonraki ilk birkaç haftada her 2-3 saatte bir beslenmesi anlamına gelir.

Bebek büyüdükçe her beslenmede daha fazla emerek karnını doyurur. Bu da iki beslenme arasındaki süresinin uzamasına neden olur.

 

Bebek Yeterince Besleniyor mu?

Özellikle yeni anne olmuş kadınlar bebeklerinin yeterince beslenip beslenmediği konusunda endişelidir.

Bir yenidoğan hastaneden çıktıktan sonraki 48 ila 72 saat içerisinde doktoru tarafından tekrar gözlemden geçirilmelidir.

Bu doktor ziyaretinde, doğduktan sonraki ilk birkaç günde doğum kilosunun yaklaşık yüzde 7-8’ini (hatta daha fazlasını) kaybeden bebek, tartılır. Boyu ölçülür.

Fiziksel olarak genel bir muayeneden geçirilir.

Bu ziyaret ebeveynlerin bebeğin beslenmesiyle ilgili merak ettikleri soruları sorabilmeleri için de güzel bir fırsattır.

Bebekler yaklaşık 2. haftalarında genellikle doğum kilolarını yakalar. Ve 1 yaşına geldiklerinde kilolaları, doğum kilolarının 3 katını bulabilir.

Bir bebek,

• Mutlu ve huzurluysa,
• Günde en az 4-6 bez değiştiriyorsa,
• Düzenli bağırsak hareketlerine sahipse,
• Uyuyorsa,
• Uyanık olduğu zamanlar aktifse,
• Kilo alıyorsa, karnı doyuyor ve yeterince besleniyordur.

Bir bebek,

• Huzursuzsa,
• Genellikle ağlıyorsa,
• Aç görünüyorsa,
• Beslenme sonrası doygun ve sakin görünmüyorsa,
• Aktif değilse,
• Uykuya dalmakta zorluk çekiyorsa,
• Kilo almıyorsa yeterince beslenmiyor olabilir.

Böyle bir durumdan şüphe ediyorsanız lütfen zaman geçirmeden doktorunuzla görüşün. Bebeğin genel huzursuzluk halinin altında neyin yattığını doktorunuzla birlikte araştırın.

 

Bebek beslenmesiyle ilgili aşağıdaki bilgileri mutlaka gözden geçirin:

• Başlangıçta bebekler her 2-3 saatte bir beslenmek ister.
• Yenidoğan bir bebek 24 saat içinde en az 8 kez beslenmelidir.
• Yenidoğan bir bebeği her istediğinde beslemek gerekir.
• Anne sütüyle beslenen yenidoğanlar daha sık acıkır çünkü anne sütünün hazmı kolaydır ve bebek hemen doyar.
• Bir yenidoğanın beslenme aralığı kesinlikle 4-5 saati aşmamalıdır.
• Bebek büyüdükçe tek seferde daha fazla besleneceği için beslenme araları açılır.
• Bir bebek 4 haftalık olduğunda 3 saatte bir beslenebilir. Ancak açlık konusunda bebeğin işaretlerini takip etmek önemlidir.
• Sağlıklı bir bebeğin beslenmesi zaman içinde oturur. Bebeğiyle sağlıklı bağ kuran bir ebeveyn zamanla bebeğin ipuçlarından acıkıp acıkmadığını, ihtiyacının ne olduğunu rahatlıkla anlar hale gelir.

 

Parmak Emmek Her Zaman Açlık Belirtisi midir?

Parmak emmek özellikle yenidoğan döneminde önemli bir açlık belirtisidir.

Ancak yenidoğan döneminden sonra parmak emmek tek başına çok net bir açlık belirtisi olmayabilir.

• Bir bebek doğumdan sonraki yaklaşık 6-8. haftasında elleri üzerinde daha etkin bir kontrole sahip olmaya başlar. Kısa zaman içinde de ağzını kullanarak ellerini ve diğer her şeyi keşfetme sürecine girer.
• Diş eti hassasiyeti bir bebeğin parmaklarını emmesine neden olur. Ve diş eti hassasiyeti bebek diş çıkarmadan haftalar hatta aylar önce ortaya çıkabilir.
• Bebek parmak emmeyi ağlamasını bastırma yöntemi olarak kullanabilir.

Doğal Ebeveynlik Uzmanı Aletha Solter “Bilinçli Bebek” kitabında ebeveynleri parmak emmenin bir kontrol kalıbına dönüşmemesi açısından uyarır.

“Bir bebek, ağlamayı desteklemeyen ya da anlamayan bir çevrede duygularını köreltmenin ve ağlama ihtiyacını bastırmanın bir yolu olarak parmak emer” der.

Ve bu geçici olarak yatıştırıcı bir etki yaratır. Ancak bebeğin oluşmuş bir stresi varsa, bunu boşaltması bu şekilde mümkün olmaz.

 

Bebeğim Kilo Kaybederse

Yenidoğan bir bebek genellikle ilk iki günde doğum kilosunun yaklaşık yüzde 7-8’ini kaybeder. Bazen bu oran daha fazla olabilir. Ama genellikle yüzde 11’i aşmaz. Bu durum bebeğin yeterince beslenmediği anlamına gelmez.

Kilo kaybı, bebeğin vücut sıvısının azalmasına bağlıdır ve normaldir.

Bebeğin ilk kakası olan mekonyum da kilo kaybına yol açar.

Birkaç gün sonra bebeğin bedeni, anne rahmi dışındaki yeni yaşama adapte olmaya başlar.

Bebek doğumdan sonraki 5-7. günde tartıldığında kilo almaya başladığı görülür. İki hafta sonra da genellikle doğum kilosuna ulaşır.

Bebek hastaneden taburcu olduktan sonra 48 ila 72 saat arasında genel doktor kontrolleri için hastaneye çağrılır. Bu kontrolde bebeğin kilosuna, boyuna, sarılık değerlerine bakılır. Bebek genel fiziki muayeneden geçirilir.

Bu muayenede bebeğinizle ilgili her türlü sorunuzu doktoruyla konuşmalısınız. Beslenme düzeniyle ilgili merak ettiklerinizi ve endişelerinizi mutlaka dile getirmelisiniz.

İlerleyen aylarda düzenli doktor kontrollerini aksatmamalısınız. Bebeğinizin kilo kaybetmesinden ve yeterince beslenemediğinden endişelendiğinizde zaman kaybetmeden doktoruyla görüşmelisiniz.

Bebeğim Yeterince Besleniyor mu?

Bebeğinizi emziriyorsanız tam olarak bebeğin ne kadar süt içtiğini ölçemezsiniz.

Formül mamada durum farklıdır. Doktor önerisiyle belli bir ölçüde verdiğiniz için bebeğin ne kadar mamayla doyduğunu bilirsiniz.

Bir bebeğin kilo alım hızı, gün içinde ıslattığı bez sayısı, içinde bulunduğu duygu durumu yeterince beslenip beslenmediğine dair güzel ipuçlarıdır.

Yeterli beslenmeye dair diğer ipuçlarına gelince…

Anne sütüyle beslenen bebeklerde durum aşağıdaki gibidir:

• Bebek emmeye hızlı bir şekilde başlar. Sonra emmeler daha ritmik bir hal alır. Bebek ara sıra yutkunur.
• Bebeğin yutkunduğunu görür ve duyarsınız.
• Emerken bebeğin yanakları şişkindir.
• Emme sırasında bebek sakin ve gevşemiş haldedir.
• Bebek emme sonunda kendi isteğiyle memeyi bırakır.
• Beslenmenin ardından bebeğin dudakları ıslak görünümdedir.

 

Sağlıklı bir emzirme seansından sonra annede durum aşağıdaki gibidir:

• Memeleri emzirme sonunda yumuşar.
• Meme uçları emzirme sonrası hemen hemen öncesinde olduğu gibidir. Düzleşmez, beyazlaşmaz ya da büzüşmez.
• Anne emzirdikten sonra rahatlamış ve uykulu hissedebilir.

Formül mamayla beslenen bir bebeğin yeterince beslendiğine dair ipuçları da şöyle:

• Bebek düzenli kilo alır.
• Yenidoğan bir bebek doğumdan birkaç gün sonra günde en az 4-6 kez bez ıslatır.
• Çişi berraktır ya da uçuk sarı renktedir.
• İlk kaka olan mekonyumun ardından, ikinci haftada kakası açık sarı ya da sarımsı kahverengi olur.
• Bebek mutlu ve huzurludur.
• Bebek uyur.
• Uyanık olduğunda aktiftir.

Bebeğinizin yeterli beslenip beslenmediğiyle ilgili endişeleriniz varsa lütfen bunu onu takip eden doktoruyla görüşün.

 

Bebeği Dinleyerek Besleme Nedir?
(Responsive Feeding)

Bebekler konuşamasalar dahi acıktıklarını ya da doyduklarını çeşitli yollarla anlatır.

Bebek aç ya da tok olduğuna dair sinyalleri gönderdiğinde ona hızlı yanıt vermeniz önemlidir. Ve bu yanıtın sevgi ve şefkat dolu olması paha biçilmezdir.

Bebeği dinleyerek besleme yani İngilizce adıyla responsive feeding; bebeği belirlenen bir zaman çizelgesine göre değil, bebeğin verdiği sinyalleri gözeterek beslemeyi anlatır.

Amerikan Pediatri Akademisi uzmanlarına göre bu yöntem bebek açısından yaşama sağlıklı bir başlangıçtır.

Bebeği Dinleyerek Beslemenin Faydaları

Bebeği dinleyerek beslemenin pek çok faydası var. Bu yöntemle aşağıdakileri deneyimlersiniz.

• Çocuğunuzun sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmesine yardımcı olursunuz.
• Bebeğin büyüdükçe sağlıklı bir kiloda kalmasına destek olursunuz.
• Bebeğin kendi kendine beslenmeyi öğrenmesine yardım edersiniz.
• Öğünler daha kolay ve zevkli bir zaman dilimine dönüşür.
• Çocuğunuzla sağlıklı bağ geliştirirsiniz.

Bebeği Dinlerek Beslemeye Nereden Başlarım?

Bu yöntemde öncelikle, bebeği istediği zaman besleyin.

Bebek büyüdükçe rutin oluşturmaya başlayın.

Zamanla bebek belli beslenme saatlerinde acıkmaya başlayacak ve kendiliğinden bir düzen oturacak.

Bebeği dinleyerek beslemeye başlarken:

• Bebeğin rahat bir pozisyonda olmasına dikkat edin. Bebeğin dikkatini dağıtabilecek uyaranları ortamdan eleyin.
• Bebeğin açlık ya da tokluk sinyallerini gözetin.
• Bebeğin sinyallerine hemen yanıt verin. Örneğin çocuk doyma belirtisi gösteriyorsa hemen beslemeyi bırakın.
• Bebeği beslerken sıcak, şefkatli, sevecen bir tavır içinde olun.

Bebeği Dinleyerek Besleme Neden Önemli?

Bebeği dinleyerek besleme bebeğin sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmesi ve her şeyden önemlisi kendini güvende, anlaşılmaya değer biri olarak hissetmesi açısından önemli.

Beslerken bebeğin ihtiyaçlarını gözetmezseniz aşağıdaki durumlar yaşanabilir:

• Bebeğin içsel açlık ve tokluk işaretleri yok sayılmış olur.
• Bebek sağlıksız beslenme alışkanlıkları geliştirebilir. Bu da ileride obezite ya da sağlıksız kilo seviyesi kaynaklı sorunlara yol açabilir.
• Bebeğin öz düzenleme yeteneğine olumsuz etki edilmiş olabilir. Bu da ihtiyaca yönelik beslenme, beden farkındalığı, duyguları yönetme gibi konularda bebeğin becerilerinin gelişmesi önünde engel yaratabilir.

Bebeği Dinleyerek Besleme Ne Değildir?

Bir bebeği beslemek sabır, sevgi ve şefkat gerektiren bir süreç. Kimi zaman kendinizi yorulmuş, tükenmiş hissedebilirsiniz.

Ancak sağlıklı beslenme alışkanlıklarının gelişmesine zemin hazırlamak gerçekten ciddi bir sorumluluk.

Şunu unutmayın sağlıklı bir bebek zaten neye ihtiyacı olduğunu bilerek dünyaya geliyor.

Sağlıklı beslenme alışkanlığı yaratmak için sizin yapmanız gereken en baştan itibaren bebeğin işaretlerini okumak. Bunun için dikkatimizi çocuğa vermek yeterli.

Ve de bebeği besleme aşamasında bizi neyin yönettiğini fark etmek önemli.

Zihnimizdeki kalıplar mı? (çok yiyen bebek daha çabuk büyür ya da sağlıklıdır gibi)

Bebeğin ihtiyaçları mı?

Bebeğin ihtiyaçları noktasından hareket ediyorsanız, doğru yoldasınız demektir.

Bebeği dinleyerek besleme aşağıdakiler değildir:

• Bebeği biberondaki mamayı son damlasına kadar bitirmeye teşvik ederek beslenme deneyimini kontrol etmek. Bebek biberonu ya da annesinin memesini defalarca ittiği halde.
• Besleme sırasında bebeğe ilgisiz kalmak: Telefonda konuşmak, televizyon izlemek gibi faaliyetlerde bulunmak.

 

Katı Gıdaya Geçen Bebeklerde Açlık ve Tokluk Belirtileri

Bebekler yaklaşık 6. aylarında katı gıda düzenine geçmeye başlarlar. Katı gıdaya geçen bir bebeğin özellikle ilk zamanlarda beslenme düzenini oturtmak ebeveynler açısından zordur.

Bebek aç mı kaldı?

Niye yemiyor?

Yedikleri yeterince besleyici mi? Yediği miktar büyümesi ve gelişmesi için geçerli mi?

İstisnasız her ebeveynin aklından bu sorular geçer.

Başından beri bebeğin işaretlerini takip eden, yani bebeğin liderliğinde beslenme düzenini oturtan aileler biraz daha rahattır. Diğer aileler açısından ise hiçbir şey için geç değildir.

Katı gıdaya geçen bebeklerde açlık belirtilerine buyurun:

• Bebek gıdaya doğru yönelir.
• Ağzını açar.
• Yemeği gördüğünde heyecanlanır.
• Yemeğe odaklanır ve gözleriyle yemeği takip eder.
• Yemeği işaret eder.
• Mırıldanır, sesler çıkarır.

Peki tokluk belirtileri nasıldır?

• Yemeği ağzından çıkarır ya da yemeği/tabağı iter.
• Kolayca dikkati dağılır, etrafla ilgilenmeye başlar.
• Yemek teklif ettiğinizde ağzını kapatır.
• Başını yemeğin tersi tarafa çevirir.
• Yemekle oynamaya başlar. Yemeği yere atar, sıkar vs.

 

Yetersiz Beslenme Nedir?

Yetersiz beslenme bir bebeğin sağlıklı büyümesi için gerekli olan kalori miktarını alamıyor olması anlamına gelir.

Pek çok ebeveyn, özellikle biberonla beslenmede, bebek beklentilerinin altında bir miktarla doyduğunda, bebeğin yetersiz beslenmesinden kaygı duyar.

Daha az süt ya da mama içmek yetersiz beslenmeye işaret edebilir ancak bu mutlak bir gerçek değildir.

Bebeğin daha az süt ya da mama içmek istemesi gelişimsel bazı değişikliklerle ilgili olabilir.

Örneğin bir bebek olgunlaştıkça büyüme hızı doğal olarak yavaşlar. Buna bağlı olarak büyümek için gereken süt hacmi yavaş yavaş düşer.

Bu düşüş biberonla beslenen yaklaşık 4-5 aylık bebeklerde daha çok göze çarpabilir. Özellikle bebek önceden aşırı besleniyorsa.

Bebeğinizin yetersiz besleniyor olma ihtimali hakim düşüncenizse, aşağıdaki belirtilere göz atmanız iyi olur. Ve her koşulda bebeğinizle ilgil kaygılarınızı doktorunuzla mutlaka görüşün.

• Gün içinde bebeğin ıslattığı bez sayısı 4-6 bezin altındaysa,
• Bebek düzenli kaka yapmıyorsa,
• Bebeğin kakası uzun aralıklarla geliyor ve çok sertse,
• Bebek huzursuz, uykusuz, rahatsız, sinirli bir haldeyse,
• Bebek kilo almıyorsa,
• Halsizse,
• Sürekli uykulu bir hali varsa,
• Uyanık olduğu zamanlar aktif değilse, yetersiz beslenme durumundan söz edilebilir. Ancak en doğrusu bu belirtileri bebeğin doktoruyla görüşmenizdir.

 

Yetersiz Beslenme Sebepleri Nelerdir?

Yetersiz beslenme pek çok nedenden kaynaklanabilir.

• Prematüre ve hasta bebekler yeterince iyi ememeyebilir.
• Doğuştan gelen sağlık sorunları, nörolojik problemler bebek etkin şekilde emmesini engelleyebilir. Örneğin yarık damak, serebral palsi, dil bağı gibi sorunları..
• Çok katı besleme programı.
• Bebeğin beslenmesini olumsuz yönde etkileyen besleme ekipmanları.
• Mamayı doğru oranlarla hazırlayamamak.
• Bebeğe gerekenden fazla su içirmek
• Uyku eksikliğinin bebekte tükenmişliğe yol açması. Bu nedenle ortaya çıkabilecek beslenmeye karşı isteksizlik, etkin beslenememe ya da gece beslenmeleri için uyanmama
• Bebeği beslenmek istememesi. Bebek daha önceki zorlu deneyimlerine bağlı olarak beslenmeye karşı isteksizlik geliştirebilir.

Bir bebeğin mizacı da aldığı süt miktarını etkileyebilir.

Peki nasıl? Bazı bebekler o kadar sakin yaradılışta olur ki açlık işaretleri kolaylıkla gözden kaçabilir. Bu bebekler ihtiyaçları karşılanmasa bile hoşnutsuzluğunu çok küçük bir seviyede belli edebilir.

Peki ne yapılabilir?

Öncelikle bebeğinizin yetersiz beslendiği endişesi taşıyorsanız mutlaka doktorunuza başvurun.

Aşağıdaki yöntemler bebeğinizin ihtiyaçlarını gözetmenizde yardımcı olabilir. Ama bebeğiniz özelindeki en doğru bilgiyi her zaman onu takip eden doktoru verir.

• Uyku bir bebeğin büyümesi ve gelişmesi için en önemli kaynaklardan biri. Bebeğin uykusunu yeterince alması için araştırmanızı yapın. Programınızı belirleyin. Gerekirse bir uzmandan bu konuda yardım alın. Uyku Kılavuzu yazımızda bebeklerde uyku konusunu masaya yatırdık. Okumanızı tavsiye ederim.
• Bebeğin davranışsal ipuçlarını yakından takip edin. Bebeğin açlık işaretleri çok belirgin değilse, doktorunuzla bebek için bir beslenme planı çıkarın. Mesela her 2-3 saatte bir beslemek ya da daha büyük bebekler için her 3-4 satte beslemek gibi. Bu plan, bebeğin içine bulunduğu aya bağlı olarak onun için en doğru kalori miktarını içerecektir.
• Bebeğin açlık kadar tokluk sinyallerini de kapsayıcı olun. Bebek beslenmeye devam etmek istemiyorsa durun. Bebeği asla zorlamayın. Çünkü bu da beslenme isteksizliği ve yemek bozukluklarına zemin hazırlar.

---

Umarım size fayda sağlayan bir içerik okuduğunuzu düşünüyorsunuzdur ve yorumlarınızla katkıda bulunursunuz. Deneyimlerinizden faydalanmak bizi mutlu edecek ve kendimizi geliştirmemizi sağlayacaktır. Teşekkürler.

Kaynaklar: healthline.com, momjunction.com, babycenter.com, kidspot.com.au, cdc.gov, babycentre.co.uk, whattoexpect.com, parenting.firstcry.com, parents.com, kidshealth.org, mayoclinic.org, nhs.uk, enfamil.com, healthychildren.org,