Bir bebeğiniz varsa muhtemelen öncelikli iki büyük kaygınız vardır: İyi besleniyor mu? Yeterli miktarda su alıyor mu?
Bebeğiniz olması gereken miktarda anne sütü ya da formül mama ile beslense bile bedeninin yeterli suyu alıp almadığını merak edersiniz.
Sizi anlıyoruz.
Bir yetişkinin bedeni için su içmek, bedenin su ihtiyacını karşılamak açısından en gerekli ve doğru yoldur. Bu şekilde susuzluğunuzu giderir ve beden fonksiyonlarınızın dengeli şekilde devamına destek olursunuz.
Ancak 1 yaşın altındaki çocuklarda durum yetişkinlerde olduğundan farklıdır. Aslında fazladan su alımı küçük bebekler için tehlikeli bile olabilir. Bebekler emdikleri anne sütü, içtikleri formül mama yoluyla susuzluklarını yeterince giderir.
Bebek ve Çocuklarda Susuzluk konusunda detaylı bilgiyi buradan edinebilirsiniz.
Bebekler Su İçebilir mi?
Bebekler yalnızca katı gıdaya geçtikleri dönemde bir iki yudum şeklinde su içmeye başlayabilir.
Bu dönemden önce, bebek su ihtiyacını anne sütü ya da formül mamadan giderir.
Katı gıda dönemiyle birlikte geçilen bir iki yudum su içirme yöntemi, bebeğin sonraki dönemlerine hazırlık şeklindedir. Bebek bu şekilde ileriki dönemler için pratik yapmaya başlar.
Bebeğe Su Neden Verilmez?
6. ayından önce bebeğe su içermek bazı problemlere yol açabilir.
Bu problemler neler olabilir, şimdi onlara bakalım:
Beslenme yetersizliği
6 aydan küçük bir bebeğe su içirmek, bebeğin ishal ve beslenme yetersizliği riski ile karşı karşıya kalmasına yol açabilir. Küçücük midesi su ile dolan bebek daha az anne sütü ya da formül mama içer. Böylece anne sütü ya da formül mamadan alması gereken besleyicileri alamaz.
Annenin süt üretiminde azalma
Annenin süt üretiminde en etkili unsurun bebeğin düzenli emmesi olduğunu biliyoruz. Bebek emdikçe annenin göğüslerinde süt üretimi olur. Bebek az emerse annenin süt üretimi de azalır.
Su zehirlenmesi
Bir bebeğin böbrekleri 6 aylık olana kadar sade suyu filtrelemek için uygun olgunlukta değildir. Bu durum erken dönemde bebeği su zehirlenmesine açık hale getirir. Bebek büyüdükçe böbrekleri gelişir.
Ayrıca bebeğin ihtiyacı dışında su alması, elektrolit dengesinin bozulmasına da neden olabilir. Bu oldukça tehlikeli bir durumdur.
Formül Mama İle Beslenen Bebeğe Su Verilir mi?
6 aydan küçük ve formül mama ile beslenen bir bebeğe su içirmek gereksizdir ve bazı riskler içerir.
Formül mamanın içeriği bebeğin besin ve su ihtiyacını karşılar niteliktedir.
Doğru miktarda su ile hazırlanan mamalar bebeğin sıvı ihtiyacını giderir ve susuz kalmasını engeller.
Anne Sütü ile Beslenen Bebeğe Su Verilir mi?
Anne sütü ile beslenen bebeğe 6 aydan önce su verilmez.
Peki neden?
Anne sütünün yüzde 90’ı sudan oluşur. Bu da bebeğin, en sıcak havalarda dahi, su ihtiyacını karşılar.
Bebek, ihtiyaçlarını dengeleyecek bilinçle dünyaya gelir Bu içgüdüsel bir durum. Bebek susadıkça, annenin memesinden gelen daha akışkan ön sütü, emmek ister. Bu şekilde bedeninin ihtiyaç duyduğu suyu alır. Emzirmeyle ilgili en faydalı durumlardan biridir bu.
Ancak siz, özellikle yaz aylarında, küçük bebeğinize susadığı düşüncesiyle su verirseniz, bebek boş kaloriyle küçücük midesini doldurur. Sonuç olarak hem karnı doymamış hem de beslenmemiş olur.
6 aydan küçük bebeğe su vermek emzirme sürecine yapılan yanlış bir müdahale olabilir. Bebeğin kilo kaybetmesiyle ve hatta sarılık riskiyle sonuçlanabilir.
Ayrıca annenin süt üretiminin büyük bölümü bebeğin düzenli emmesiyle bağlantılıdır. Karnı su ile dolu olan bebek emmezse ne olur? Annenin süt üretimi sürecine de bir müdahale gerçekleşir. Ki bu da bazı riskleri bünyesinde barındırır.
Bebeğime Ne Zaman Su Vermeliyim?
Bebeği,
- Yaklaşık 6 aylıksa ve
- Katı gıdaya geçtiyse günde birkaç yudum su ile tanıştırabilirsiniz.
Unutmayın yaklaşık 12. ayına kadar anne sütü ya da formül mama bebeğin ana beslenme kaynağı. Bu nedenle günde birkaç yudum su bebek için yeterli.
12. aydan sonra su miktarını artırabilirsiniz.
Yine de bebeğin beslenme düzenini göz önünde bulundurun. Örneğin bebek hala yeterince emiyor mu? Ana beslenmesini anne sütü mü oluşturuyor?
Bu durumda suyu bir bardak içinde bebeğe sunabilirsiniz. Burada amaç bebeğin bir bardaktan su içmeye alışmasını sağlamak.
Sıcak Havada Dahi Bebeğe Su Vermek Sakıncalı mı?
Sıcak havalarda, 6 aydan küçük bebeğe daha sık anne sütü ya da formül mama teklif etmek önemli.
Doktor tarafından tavsiye edilmedikçe bebeğe su teklif etmenize gerek yok.
Sıcak yaz günlerinde bebeğiniz normalden daha sık emmek ya da beslenmek isteyebilir.
Emme ya da mama içme süreleri ise daha kısa olabilir.
Bebeğinizi emziriyorsanız, kendiniz yeterli miktarda su içtiğinizden emin olun.
Sıcak havalarda bebeği beslerken, ten temasıyla ısıyı daha da artırmamak için bebekle aranıza pamuklu bir örtü, bir havlu koyabilirsiniz.
Bebek 24 saat içinde 6-8 bez ıslatıyorsa bedeni sıcağa rağmen susuz kalmıyor demektir.
Bebeğimin Ateşi Varsa Ne Yapmalıyım?
Bebeğinizin ateşi varsa, öncelikle aşağıdaki soruların cevaplarını arayalım.
Bebek,
- 6 aydan küçük mü?
- Anne sütüyle mi besleniyor?
Bu iki soruya cevabınız “evet” ise, o zaman bebeğinize ekstra anne sütü teklif edin. Yani mümkünse bebeğinizi normalden daha sık emzirin.
Şimdi yeniden iki soru soralım.
Bebek,
- 6 aydan küçük mü?
- Formül mamayla mı besleniyor?
Bu iki soruya da cevabınız “evet” ise, o zaman bebeğinize normalden daha küçük miktarlarda formül mamayı daha sık teklif edebilirsiniz.
Her iki durumda da (anne sütü ya da formül mamayla beslenme), doktorunuz önermedikçe, bebeğe su vermeyin.
6 aydan büyük bebekte ise durum biraz daha farklı olabilir. Çünkü muhtemelen bebek katı gıdaya geçmiştir. Bunun yanı sıra ana beslenmeyi anne sütü ya da formül mama oluşturuyordur.
Siz yine bebeği anne sütü ya da formül mamayla beslemeyi sürdürün.
Katı gıda öğünlerine mümkün olduğunca devam edin. Ancak katı gıdayı kabul etmeyen bebeği de zorlamayın. Çünkü belli ki ateş durumunda vücudu bir mücadele içinde. Bir de bebeği beslenme ve sindirim konusuyla zorlamayın.
Bebeğe anne sütü ya da formül mama beslenmeleri arasında birkaç yudum su içirmek için doktorunuza danışın.
Bebeğin susuz kalmadığından emin olun. Bebek ve Çocuklarda Susuzluk konusuyla ilgili detaylı bilgiyi buradan edinebilirsiniz.
Bebeklerde Ateş ile ilgili daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Bebeklere Neden Su Verilmez?
6 aydan küçük bebekler için anne sütü ya da formül mamadan aldıkları besleyiciler ve su içeriği yeterlidir. Bebeğin ekstra su içmesine gerek yoktur.
Peki neden biliyor musunuz?
Küçücük mideleri ve gelişmekte olan böbrekleri açısından bebekler risk altındadır. Su içmek bebekte su zehirlenmesine ve besin kaybına yol açabilir. Şimdi bu konuyu araştıralım…
Yetersiz Beslenme
Bebeklerin midesi epey küçüktür.
Aslında doğumun ardından bir bebeğin midesinde ancak 1-2 çay kaşığı ya da 5-10 ml ölçüsünde besin için yer vardır.
Ve bebeğin midesi aynı zamanda çok da çabuk boşalır. Bu nedenle 24 saat içinde çok sayıda besleme yapmak gerekir.
Yani bir gün içinde bebeğin midesinin belli aralıklarla ve de bebek istedikçe besleyiciler açısından zengin anne sütü ya da formül mamayla beslenmesine dikkat ederiz.
Bu durumda bebeğe su vermenin risklerinden biri de bebeğin küçücük midesinin su ile dolmasına yol açmaktır.
Böylece ne olur?
Bebeğin midesi yok yere dolar; büyümesi ve gelişmesi için en gerekli besleyicilerle yüklü anne sütü ya da formül mamaya midesinde yer kalmaz. İşte bu durum ciddi sorunlara yol açabilir.
Bebeğin midesi 6 ay içinde elbette büyür ancak bu büyüme çok yavaş gerçekleşir.
Bebek 1 aylık olduğunda mide kapasitesi yaklaşık 80-150 ml civarındadır.
6. ayda bebeğin midesi kapasitesi yaklaşık 207 ml’ye ulaşır. İşte genellikle bu aylarda, özellikle katı gıdaya da geçilmişse günde 1-2 yudum su ile tanışmak yerinde olabilir.
Yalnız şunu da hep hatırlamak gerekir. 6-12 ay arasında da bebeğinize vereceğiniz su miktarıyla ilgili çok dikkatli olmalı, mümkünse doktorunuza da danışarak çok kısıtlı davranmalısınız. Çünkü zaten katı gıdaya geçtiyseniz bile bebeğin ana besin kaynağı anne sütü ya da formül mama olmalı. Ve bunların her ikisi de yeterince su içeriğine sahip ve bebeğin susuz kalmasını engeller.
Su zehirlenmesi
Bir bebeğin su içtiği için su zehirlenmesi yaşayabilme olasılığı kulağa çok saçma geliyor değil mi?
Maalesef böyle bir durum var. Çok sık yaşanmasa da var.
Aslında aşırı miktarda su tüketiminin yetişkinler için de zararlı olabileceği biliniyor. Herkesin ihtiyaç duyduğu oranda su tüketmesi önemli. Bir bebek için yeterli oranda su tüketiminin, sadece birkaç damla olabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir. Onun da elbette belli bir zamanı var.
Gayet sağlam böbreklere sahip bir yetişkinin, su zehirlenmesi noktasına gelebilmesi için kısa sürede litrelerce su tüketmesi gerekir. Bebekler için bu miktar elbette çok küçüktür.
Böbrekler idrar yoluyla atabileceklerinden daha fazla miktarda suyla karşı karşıya kaldığında su kana karışır. Bu su miktarı, dolaşımdaki kanı sulandırır ve sodyum gibi önemli elektrotların yoğunluğunu azaltır.
İşte şimdi hiponatremi (kandaki sodyumun azlığı) riski ile karşı karşıyasınız demektir.
Düşünün ki bir bebeğin böbrekleri zaten yetişkin böbreklerinin yapabildiğini yapamaz. Çünkü hem küçüktür hem de hala tam gelişmiş değildir. Ve tek seferde yoğun miktarda suyu işleme alamaz.
Yani bu demektir ki 6 aydan küçük bir bebeğe kısa sürede makul miktarda su verseniz dahi hiponatremi riski yaratabilirsiniz. Hiponatremi beyin hücrelerinde şişmeye yol açabilir. Bu çok tehlikeli bir durumdur.
Azalan Anne Sütü
Bebeğinizi emziriyor musunuz? O halde bebeğe su vermek konusunda bilmeniz gereken önemli bir konu daha var.
Annenin bedeninde üretilen süt miktarı bebeğin düzenli emmesi ile doğrudan bağlantılıdır. Yani bebek emdikçe annenin memelerinde de süt üretimi olur.
Bebek su içtikçe küçücük midesi dolar. Bu şekilde emmek ya da formül mama içmek için bebeğin midesinde yeterli yer kalmaz. Sonuç olarak bebek acıkmaz, annesini emmez ve annenin memelerindeki süt üretimi azalır.
6 Aylık Bebeğime Ne Kadar Su Verebilirim?
6 aylık bebeğinize ne kadar su verebileceğinizi belirleyen unsurlar var.
Örneğin bebek,
- Yeterince anne sütü alıyor mu?
- Formül mamayı ne kadar yiyor?
- Katı gıdaya geçti mi?
- Bir günde hangi sıklıkta katı gıda alıyor?
- Hangi kiloda?
İşte bu nedenle bebeğinizle ilgili en doğru bilgiyi size takip eden doktorunuz verebilir. Lütfen öncelikle doktorunuza danışın.
Bu arada bebeğinizi ve ihtiyaçlarını takip etmeyi unutmayın. Doktorunuzla görüşmelerinizde gözlemlerinizi aktarır ve doğru soruları sorursanız, bebeğinizle ilgili daha isabetli bilgiye ulaşabilirsiniz.
Umarım size fayda sağlayan bir içerik okuduğunuzu düşünüyorsunuzdur ve yorumlarınızla katkıda bulunursunuz. Deneyimlerinizden faydalanmak bizi mutlu edecek ve kendimizi geliştirmemizi sağlayacaktır. Teşekkürler.
Kaynaklar: whattoexpect.com, healthline.com, webmd.com, verywellfamily.com
