Gece terörü (uyku terörü olarak da bilinir) özellikle 3-7 yaş arasındaki çocuklarda sık rastlanan bir uyku bozukluğu. Bazı uzmanlara göre çocuklarda 12 yaşına, yani ergenlik çağına kadar devam edebiliyor.
Bebeklerde daha nadir; 18. aydan sonra rastlanma olasılığı var.
Kesinlikle ebeveynleri çaresiz hissettiren, elini kolunu bağlayan bir durum.
Düşünün, gecenin bir vakti çocuğunuzun çığlıklarıyla ve ağlamasıyla uyanıyorsunuz. Koşarak yanına gidiyor ve genellikle şöyle bir manzarayla karşılaşıyorsunuz: Çocuk uyanık ama kendinde değil. Ağlıyor, bağırıyor, çığlık atıyor. Sakinleştirme çabalarınız boş, hatta her girişiminiz durumu daha da kötü hale getiriyor.
Çocuk o sırada hareket ediyorsa, belki bir yerlere çarpıp kendisine zarar vermesini engellemeye çalışıyorsunuz. Ama tüm yapabileceğiniz bu kadar. Zaten dokunduğunuzda muhtemelen durum daha da şiddetleniyor. Çaresiz, bekliyorsunuz.
Eşimle bu durumu kızımız 4.5-5 yaşlarındayken 4 kez yaşadık.
Bir keresinde gece 2’de ağlayarak uyandı ve sonra yataktan çıktı. Kendinde değilken tam 20 dakika uzun koridor boyunca bağırarak, gözleri yarı açık şekilde ileri geri yürüdü. Dokunmamıza izin vermedi. Karı koca oturup ağladık. Gerçekten. Çok çaresiz hissetmiştik.
Ertesi gün okul psikoloğuna danıştık. Gün içindeki uyaranların etkili olabileceğini söyledi. Uyku öncesi rahatlatıcı bazı önerilerde bulundu. Tekrarlanması durumunda daha detaylı bir çalışma yapmak gerekebileceğini söyledi. Bu 4. gece terörüydü. Aynı zamanda da sonuncu. Çok şükür bir daha olmadı. Bizdeki etkisi ise… Bakın hala anlatıyorum, o sahneler dün gibi aklımda.
Bizi teselli eden tek bir durum vardı, sabah kalktığında kızımız gece olanlarla ilgili hiçbir şey hatırlamıyordu.
Bu yazıda pek çok aileyi endişelendiren gece terörü nedir, kabustan nasıl ayrılır, gece terörünü önlemek mümkün mü, gece terörü yaşanması durumunda neler yapabilirsiniz konularını araştırdık. Her zamanki gibi uyku düzeninin ve uyku rutinlerinin önemine değindik.
Halihazırda uykularınızdan gece terörü ile uyanıyorsanız, iyi haberi şimdiden verelim: Bebek ve çocuklarda gece terörü eninde sonunda bitiyor.
İyi okumalar.
Bebeklerde Gece Terörü Nedir?
Uyku terörü olarak da bilinen gece terörü, çocuğun derin uykuya daldıktan sonra yaklaşık 2-3 saat içinde uykusundan çığlık, korku, ağlama ve titreme ile uyanmasına verilen ad.
Bir tür uyku bozukluğu. Tıbbi olarak uyurgezerlik gibi parasomniler grubunda değerlendiriliyor.
Parasomniler nedir derseniz… Uykuya geçiş esnasında, uyku içinde ve uykudan uyanırken ortaya çıkan istenmeyen fiziksel olaylar. Parasomniler uykunun farklı evrelerinde değişen sürelerde ortaya çıkar.
Peki parasomnilerin nedeni nedir? İşte burası biraz muamma. Okuduğum tıbbi kaynaklarda genel söylem şöyle: Parasomnilerin beyinde bulunan uyku, uyanıklık merkezleri arasındaki bazı dengesizlik ve düzensizliklerden kaynaklandığı varsayılıyor. Bunları destekleyen tıbbi sonuçlara yavaş yavaş ulaşılsa da parasomnilerin neden olduğu konusunda kesin bir açıklama henüz yok.
Şimdi konumuza yani gece (uyku) terörüne dönecek olursak…
Gece terörü yaşayan bebek medicalnewstoday uzmanlarına göre bir korku veya panik hali içinde olabilir. Bebek çevresindeki yetişkinlere tepki vermeyebilir.
Gece terörü sırasında bebek,
- ağlayabilir.
- çığlık atabilir.
Her şey olup bittikten sonra bebekte yaşadığı stresli anlara dair hiç bir iz gözlenmeyebilir.
Ayrıca gece terörü bebeğin kötü bir rüya gördüğüne işaret etmez.
- Çocuk Non-REM uykunun en derin aşamasından hafif REM uykusuna geçiş yaparken gerçekleşiyor. Bebeklerde Uyku Döngüsü ve Uyku Kılavuzu’nu mutlaka okuyun.
- 5-7 yaş grubu çocuklarda daha çok görülüyor.
- Çocuk uykusundan korku içinde bağırarak ve çığlık atarak uyanabiliyor.
- Uyandığında kalbi hızlı atıyor, terliyor. Aynı zamanda korkmuş ve göz bebekleri büyümüş halde olabiliyor
- Çocuğun uyandırılması zor. Bilinci tam açık değil.
- Çocuğun teskin edilmesi mümkün değil.
- Gece terörünün süresi aynı çocukta bile her tekrarda değişiyor
- Çocuk 5-10 dakika sonra hiçbir şey olmamış gibi uykuya dalabiliyor.
- Sabah uykudan uyandığında hiçbir şey hatırlamıyor.
- Uyku terörü çok sık olmadıkça genellikle tedavi edilmiyor.
- Ailenin ve çocuğun ihtiyacına yönelik psikolojik yardım gerekebiliyor.
Bebeklerde Uyku Terörü
Bebeklerde uyku terörü 18. aydan itibaren görülebilen bir uyku bozukluğudur.
Gece terörü olarak da bilinir.
18. ayda görülmesi nadir olsa da bazı kaynaklara göre 4-12 yaş arasında karşılaşılan tipik bir sorundur. 5-7 yaş arası ise en sık karşılaşılan yaş aralığıdır.
Bebek gece uykusuna daldıktan sonraki 2-3 saat içinde, derin uykudan hafif uykuya geçişte gerçekleşir.
Bebek uykusundan korku içinde uyanıp çığlık atabilir, ağlayabilir.
Yatağın içinde oturur vaziyette, donuk gözlerle etrafına bakabilir.
Bebeğin gözleri açık olsa da bilinci açık değildir. Yüzünde genellikle korku veya panik ifadeleri görülür.
Terleme, sık nefes alma, kalp atışlarının hızlanması ise karşılaşılabilecek fizyolojik belirtilerdir.
Ebeveynleri korkutsa da uyku terörü atağının ardından bebek mışıl mışıl uykusuna devam eder ve sabah uyandığında geceye dair herhangi birşey hatırlamaz.
Uyku terörünün kesin nedeni hala bilinmese de gelişimsel, çevresel, organik, psikolojik ve genetik faktörlerin potansiyel etkileri belirlenmiş durumda.
Bebeklerde Gece Terörü Belirtileri
Gece terörü sırasında bir bebeğin neler yaşayabileceğini aşağıda bulacaksınız.
- Bebek yatakta oturup ağlıyor olabilir.
- Bebek çok korkmuş görünebilir ancak uyanık değildir.
- Bebek size tepki vermez.
- Bebek çığlık atabilir, ağlayabilir, bağırabilir ya da sağa sola sallanabilir.
- Bebeği uyandırmak mümkün değildir.
- Bebek amaçsızca yürüyebilir ya da yerde sürünebilir.
Gece terörü kısa sürebilir. Ancak bu durum bazen değişebilir. Çünkü gece terörünün bazı bebeklerde 45-90 dakikaya kadar sürdüğü görülebiliyor.
Bebek süresi ne olursa olsun gece terörünün ardında uykusuna devam edebilir. Sabah da geceyle ilgili genelde hiçbir şey hatırlamaz.
Bir bebek tam olarak uyandıktan sonra hala korkuyor görünüyorsa, ortada sorun edilecek başka bir durum olabilir.
Bebeğim Gece Terörü mü Yaşıyor?
Bebek sahibi ebeveynler olarak gece uyanmalarına mutlaka alışıksınızdır.
Bebeğim gece boyunca ağladı, sık sık uyandı, bezini değiştirdim olmadı, besledim yatırdım tekrar uyandı gibi ifadeler bebek sahiplerinin ağzından sık sık dökülür.
Haklı olarak bunların gece terörünün bir parçası olup olmadığını mutlaka merak ediyorsunuzdur.
Öncelikle bir konuda anlaşalım: Gece terörü kavramı küçük bebeklerde pek rastlanan bir durum değil. Ancak 18. aydan itibaren nadir de olsa gece teröründen söz edebiliriz.
Bebeğinizin ilk gece terörü deneyiminde muhtemelen kabus gördüğünü düşünmüşsünüzdür. Ancak şunu unutmayın: Gece terörü ve kabus çok farklıdır.
Gece terörü bebek
gece uykusuna yattıktan sonraki
2-3 saat içinde başlar.
Uyku döngüsünde derin uykudan hafif uykuya geçişte gerçekleşir.
Birkaç dakika sürebileceği gibi 45 dakikaya kadar uzayabilir.
Bebek o sırada bilinçli ve kendinde değildir. Sonrasında da hiçbir şey olmamış gibi uykusuna devam eder.
Bebeğinizin gece yaşadığı durumun terör olup olmadığını anlamak için aşağıdaki belirtilere dikkat ediniz:
- Çığlık, bağırma
- Terleme
- Huzursuzluk
- Korku
- Açık, donuk gözler
- Hızlı kalp atışları
- Hızlı nefes alışverişi
Bebek gece terörü sırasında
sakinleştirme girişimlerinize tepki vermez.
Sebebi, bebeğin açık gözlere rağmen hala uykuda olmasıdır.
Sabah uyandığınızda sizin geceye dair anımsadıklarınız ne kadar canlı ise bebeğinkiler bir o kadar yoktur. Yani bebek gece terörüne dair hiçbir şey hatırlamaz.
Bebeklerde Gece Terörü Olur mu?
Bazı uzmanlara göre gece terörü genellikle 3-7 yaş arasındaki çocuklarda görülür.
Bu yaş aralığındaki çocukların yaklaşık % 30’unun hayatlarında en az bir kez gece terörü yaşadığını araştırmalar söylüyor.
Bu arada gece terörünün 4-12 yaş aralığındaki çocuklarda yaygın olduğunu söyleyen kaynaklar da var.
Gece terörü bebeklerde de oluyor. Ancak çok nadir.
Bunun bir sebebi bebeklik dönemindeki bireylerde bu konudaki araştırmaların az olması. Yine de 18 aylık bebeğiniz gece terörü yaşarsa şaşırmayın. Çünkü araştırmalar en erken 18. ayda gece terörünün yaşanabileceğine işaret ediyor.
Bebeklerde Gece Terörü Kaç Yaşında Başlar?
Gece terörüne bebeklerde 18. aydan itibaren nadir de olsa rastlanabiliyor.
En çok 3-7 yaş arasındaki çocuklar gece teröründen muzdarip. Bazı kaynaklara göre de 4-12 yaş aralığındaki çocuklarda karşılaşılan tipik bir sorun.
Kısacası genel bir söylemle erken çocukluk dönemi ile ergenlik öncesi dönemde görülebiliyor.
Sık karşılaşılmasa da yetişkinlik döneminde gece terörü yaşayan bireyler de olabiliyor.
- Uykuda dolaşma
- Uykuda konuşma
- Uykudan çığlık atarak uyanma
- Kalp atışlarında hızlanma
- Hızlı soluk alıp verme
- Ağlama
- Terleme
- Uyku felci (yetişkinlerde görülen bir uyku bozukluğu belirtisi) gece terörünün belirtileri arasında.
Bebeklerde Gece Terörü Ne Kadar Sürer?
Bebeklerde gece terörü birkaç dakika ila 45 dakika arası sürebilir.
Bir bebeğin farklı gecelerde yaşadığı gece terörlerinin süresi de birbirinden farklı olabilir. Örneğin bir gece 10 dakika sürebilen gece terörü, aynı bebekte başka bir gece 25 dakika sürebilir.
Bebeklerde Gece Terörü Uykunun Hangi Evresinde Ortaya Çıkar?
Bebeklerde gece terörü uykunun non-REM evresinde, 3. ve 4. aşamalarda ortaya çıkar.
Bu aşamalar uykunun en derin bölümüdür.
Bebeklerde Uyku Döngüsü ile ilgili detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
Bebekler Ne Zaman Rüya Görmeye Başlar?
Bebek ve çocukların uykuya ihtiyacı çoktur. Ve doğru bir yönlendirmeyle ihtiyaçları olan uykuyu uyurlar.
Bebek ve çocuklar yetişkinlere göre daha çok REM uykusu uyurlar.
Rüyalar REM döngüsünde gerçekleşir.
Ancak bilim adamları henüz bebeklerin ne zaman rüya görmeye başladığını bilmiyor. Rüyaların içerikleri konusunda da bir görüşleri yok.
Bebeklerde Gece Terörü Neden Olur?
Bir çocuğun günlük yaşamı çok farklı uyaranlarla dolu.
Bir yetişkin olarak sizin gün içinde karşılaştığınız ve farkında bile olmadığınız pek çok şey bir çocuk için yeni, heyecan verici, korkutucu, tedirgin edici, tetikleyici, sevindirici, üzücü vs olabilir.
Bebeğin merkezi sinir sistemi hala gelişmekte olduğu için gün içinde karşılaştığı tüm uyaranlar, sinir sisteminin aşırı uyarılmasına yol açabilir.
Bu aşırı uyarılma hali, gece terörünün nedenlerinden biri olabilir.
Ayrıca ailenizdeki bireylerde gece terörü geçmişi varsa çocuğunuzun da bu konuda daha duyarlı olma olasılığı var.
Bazı uzmanlara göre ailedeki uyurgezerlik geçmişi de gece terörü riskini artırabilen unsurlardan.
Gece terörü olasılığını artırabilen diğer etkenlere bakacak olursak…
- Hastalık hali
- Bazı ilaç tedavileri
- Aşırı yorgunluk
- Stres
- Yeni uyku ortamı
- Zayıf uyku kalitesi sayılabilir.
Bebeklerde Gece Terörü Ne Zaman Başlar?
Bebeklerde gece terörü çok nadir rastlanan bir durum.
Bebekler gece uykularından uyanıp ağlarlar. Ne var ki bunun çoğunlukla gece terörüyle ilgisi yoktur.
Yaklaşık 18. ayda bebeklerde
gece terörü görülebilir.
En erken görülme yaşı genellikle budur.
Gece terörünün sık görüldüğü yaşlar genellikle okul öncesi dönemdir, yani 3-4 yaş arası.
Bazı uzmanlara göre ergenlik öncesi döneme yani 12 yaşına kadar gece terörüne sık rastlanır.
Çocuk gençlik yaşlarına erişince ve sinir sistemi daha iyi gelişince gece terörleri de genellikle sona erer.
Gece Terörü Sırasında Ne Yapılmalı?
Gece terörü sırasında ne yapılabileceği ya da ne yapılması gerektiği ailelerin en çok merak ettiği konulardan biri.
Ancak ne yazık ki bu sorunun net bir cevabı yok. Ya da şöyle söyleyelim maalesef ki gece terörü sırasında çocuğunuz için yapabilecekleriniz çok sınırlı.
Onu ancak sağa sola çarpmaktan, kendisine fiziksel bir zarar vermekten koruyabilirsiniz.
Biliyoruz, çocuğunuz zor birşeyin içinden geçerken izleyici konumunda olmak dayanılmaz. Şunu aklınıza getirmeniz belki işe yarar: Çocuk sabah uyandığında geceye dair hiçbir şey hatırlamayacak.
Yine de gece terörü sırasında dikkat edilmesi gerekenler olduğunu hatırlayalım:
- Gece terörü yaşayan çocuğunuzu asla uyandırmayın. Uyanan çocuğun kafası karışır ve uykuya geri dönmesi çok zor olur.
- Gece terörü yaşayan çocuğunuzu sadece izleyin. Evet bu çok zor ama inanın bu çocuğunuza yapabileceğiniz en büyük yardım.
- Çocuğun uyuduğu odada, yatağında, koridorda ona zarar verebilecek eşyalar ve objeler bulunmadığından emin olun.
Unutmayın, gece terörü tüm gece sürmeyecek. Çocuğunuz belki de birkaç dakika sonra uykusuna geri dönecek.
Önemli Not: Gece terörü deneyimi olan çocuğunuz, geceyi bir aile yakını ya da bakıcısıyla geçirecekse, ilgili kişiyi konuyla ilgili mutlaka bilgilendirin.
Gece Terörü Yaşayan Bebek Ne Zaman Doktora Gitmeli?
Gece terörü sizi korkutabilir ama paniğe kapılmamanız gerekir. Uzmanlar böyle söylüyor.
Çocuğunuzun doktoruyla görüşmeniz içinizin rahatlatması açısından önemli. Yaşadığınız sürecin tüm detaylarını not alın ve kaygılarınızı doktor görüşmenizde mutlaka dile getirin.
Çocuğun yaşadığı durumun gece terörü mü yoksa bir rahatsızlık mı olduğunu doktorunuzdan öğrenin.
Çocuk
- Gece terörü mü yaşıyor?
- Sorunlu uyku alışkanlıkları mı geliştirmiş?
- Geceleri korkuyor mu?
- Gündüz ve gece genellikle huzursuz hissettiği bir dönemden mi geçiyor?
Bunlar ve benzeri soruların cevapların çocuğunuzun geceleri ne yaşadığı konusunda aydınlatıcı olabilir. Ve size çocuğunuzla ilgili en doğru bilgileri her zaman onu takip eden doktoru verir.
Diğer yandan uyku konusuna hızlıca bir bakalım.
Uyku Kılavuzu bebeklerde uyku konusunda detaylı bir kaynak. Okumanızı öneririz.
Bebeğinizin uyku düzeni konusunda güçlük yaşıyorsanız bir uyku danışmanıyla çalışmak bebeğiniz özelinde bir düzen oturtmak, sorunun nereden kaynaklandığını bilmek açısından çok faydalı.
Sağlıklı bir uyku düzeni bebeğin genel sağlığını ve huzurunu belirleyen önemli bir etken. Dünyanın en iyi bebek monitörü İnvidyo ile bebeğinizin uyku düzenini kolaylıkla ve sağlıklı biçimde takip edebilirsiniz.
Gece terörünün kesin nedenleri bilinmese de
- aşırı yorgunluk
- düzensiz uykular
- huzursuzluk gibi faktörlerin etkili olabileceği biliniyor.
Bebeklerde Gece Terörü Önlenebilir mi?
Gece terörünün önlenebileceğine dair net veriler olmasa da uzmanlar, günlük rutinlerde bazı noktalara dikkat edilmesinin etkili olabileceğini söylüyor.
Öncelik tabii ki sağlıklı uyku düzeni oluşturmakta. Bu, her bebek ve çocuğun gelişimindeki temel noktalardan biri.
Sağlıklı uyku düzeninin temelinde uyku rutinleri yatıyor.
Uyku rutini nedir?
Uyku rutini iki bölümden oluşur:
- Çocuğu uykuya hazırlayan yatıştırıcı faaliyetlerde bulunmak
- Çocuğu her gün aynı saatlerde uykuya yatırmak
Uyku öncesi rutini basit ve uyaranlardan uzak olmalı.
Örneğin uyku öncesi rutininiz, diş fırçalamayı ve kitap okumayı içerebilir. Burada önemli olan bu faaliyetleri her gece yaklaşık olarak aynı saatlerde yapmak. Ayrıca rutinin çocuğu rahatlatıp gevşetmesi ve uykuya hazırlaması önemli.
En iyi sonuç için bebeğiniz uyku nedeniyle gözlerini ovuşturmadan; yorgunluk nedeniyle de huysuzlanmadan harekete geçmeniz gerekir.
Bebeklerde Gece Terörü Ne Zaman Biter?
Bebeklerde gece terörünün bitiş zamanıyla ilgili kesin bir zaman aralığı vermek mümkün değil.
Konuyu şöyle ele alalım: Gece terörü son derece öznel bir durum. Evet sık rastlanıyor ancak süresi, atakların frekansı, bir atağın ne kadar sürebileceği net değil. Bazı kaynaklarda 5-10 dakika olarak verilen bir gece terörü sekansı, bir başka kaynakta karşımıza 45 dakika olarak çıkabiliyor.
Bu konuda yapılan pek çok araştırma olsa da hala gece terörünün kesin nedenlerine, belirli bir tedaviye ulaşılmış değil. Evet, potansiyel nedenler ve bebeğe iyi gelebilecek, iyi geldiği görülmüş tavsiyeler çok şükür ki var.
Uzmanların gece terörünün en sık görüldüğü yaş aralığı ile ilgili görüşleri farklı olsa da bir konu net: Gece terörü en geç 12 yaşında, yani hemen ergenlik öncesi bitiyor.
Bazı çocuklarda en yoğun olarak 5-7 yaş arasında görülebiliyor.
Şunu da belirtmeden geçmeyelim: Yetişkinlik döneminde de gece terörü bir uyku bozukluğu olarak karşımıza çıkabiliyor.
Gece Terörünü Etkileyen Faktörler
Yapılan vaka incelemelerine göre gece terörünü tetikleyebilecek faktörler şöyle sıralanmış:
- Aşırı yorgunluk
- Hastalık
- Stres
- Bazı yeni ilaçların kullanımı
- Yeni bir uyku ortamı
- Alışık olunan ev ortamından uzak olmak
- Yeterli düzeyde uyku uyuyamamak
- Çok miktarda kafein almak (kafeinin sadece kahvede bulunmadığına dikkat edin)
Bebek Kaç Kere Gece Terörü Yaşar?
Bir bebek gecede sadece bir kez gece terörü yaşar.
Bazı bebeklerin hayatında gece terörü bir kez olabilir.
Ancak bazı bebeklerde gece terörü farklı gecelerde tekrarlayabilir.
Riski azaltmak için bebeğin ortamının sakin ve rahatlatıcı olmasına dikkat edin.
Uyku öncesi rutinlerinin uykuya hazırlık niteliğinde gevşetici olmasına çalışın.
Gün içindeki uyaranlara, bebeğin hal ve tavırlarına dikkat gösterin.
Uyku Terörü Nasıl Teşhis Edilir?
Uyku terörü, genellikle çocuğunuzu takip eden doktoru tarafından kolaylıkla teşhis edilir.
Doktor,
- Sizden çocuğun gece neler yaşadığını dinler.
- Çocuğun tıbbi geçmişini değerlendirir.
- Çocuğu fiziksel bir muayeneden geçirir.
Genellikle var olan bir uyku terörünün tespitinde bu veriler yeterli olur.
Ancak doktorunuzun başka sağlık sorunlarından şüphelenmesi durumunda aşağıdaki ek testler faydalı olabilir:
- EEG: Beyin aktivitelerini değerlendirir.
- Polisomnografi: Solunumda düzensizlik şüphesinde yapılır.
Bebeklerde Gece Terörü Nasıl Geçer?
Gece terörü ya da uyku terörü genellikle bir sağlık sorunundan kaynaklanmaz.
Ve gece terörüne son verecek bir tedavi ne yazık ki yok.
Ancak riski azaltmak için yapılabilecekler tabii ki var.
Şimdi bunlara bir bakalım:
- Uyku öncesinde bebeği mutlaka rahatlatın. Bunu yaparken kendinizin de farkında olun. Siz rahat ve huzurlu musunuz?
- Bebeğin uyku öncesi rutinlerini gözden geçirin. Hangi faaliyetler bebeğin rahatlayıp gevşemesine neden oluyor, hangi uyku öncesi aktiviteleri bebeği uykuya hazırlamakta daha etkili?
- Bebeğin akşam öğününde yediklerinin genel ruh halini nasıl etkilediğini takip edin. Hangi yiyecekleri yediği gece bebek uyku terörü yaşadı? Uykuya geçişte zorluklar oldu mu? Bunları mutlaka not alın.
- Aile içindeki stres seviyesinin farkında olun. Ortamınızda gerilim var mı? Bebekle yaşadığınız ortamda yetişkinler olarak sizin iç hava durumunuz nasıl?
- Bebeğin uyku ortamında, onun fiziksel olarak yaralanmasına ya da herhangi bir kaza yaşamasına yol açabilecek unsurlar var mı? Güvenlik açısından ortamı mutlaka gözden geçirin.
Uzmanlar gece terörü söz konusu olduğunda bebekle aynı odayı paylaşmanın riski azaltmada etkili olabileceğini söylüyor.
Amerikan Pediatristler Birliği’ne göre özellikle ilk 6 ay, tercihen de ilk 1 yıl, bebekle aynı odayı paylaşmak önemli. Ancak uzmanlar burada önemli bir noktaya da dikkat çekiyor: Bebekle odayı paylaşın ama güvenlik nedeniyle aynı yatağı paylaşmayın.
Çocuklarda Gece Terörü Nedir ve Neden Olur?
Pek çok çocuk gece terörü ya da uyku terörü olarak adlandırılan durumu yaşar.
Gece terörü kabustan farklıdır. Ve gece terörünün çocuk üzerinde uzun süreli etkisi yoktur.
medicalnewstoday uzmanlarına göre çocuklarda gece terörünü tetikleyen unsurlar,
- Yorgunluk
- Ateş
- Tuvalet ihtiyacı
- Dışarıdan gelen ani seslerdir.
Gece terörü sık rastlanan bir uyku sorunudur.
Çocuk uykunun en derin aşamasındayken gerçekleşir.
Gece terörü sırasında çocuk;
- Ağlayabilir
- Bağırabilir
- Panik yaşayabilir
- Ani hareketlerde bulunabilir.
Yapmanız gereken sakin kalmak ve çocuğu uyandırmamaktır.
Çocuk gece terörü bittiğinde uykusuna geri döner ve sabah da geceye dair hiçbir şey hatırlamaz.
Gece Terörü Sırasında Çocuk Neler Yaşar?
Gece terörü sırasında çocuk pek çok farklı halde olabilir.
Örneğin;
- Ağzından anlaşılmaz kelimeler dökülürken bağırabilir.
- Yatağın içinde kendini oradan oraya atabilir.
- Yatakta oturabilir.
- Ani hareketlerde bulunabilir.
- Yataktan atlayabilir.
- Panik içinde olabilir.
- Korku içinde olabilir.
- Terleyebilir.
- Kalbi hızlı hızlı atabilir.
Gece terörü sırasında çocuğu uyandırmaya çalışmak hem doğru değildir hem de mümkün.
O sırada çocukla konuşmaya çalışmak, size tepki vermesini beklemek de boş bir çabadan öteye gitmez. Hatta bu çabalar çocuğun tepkilerini daha da artırabilir.
Gece terörü sırasında gözleri açık olsa dahi, çocuk uyanık değildir.
Yaşadığı durumun hemen ardından uykusuna devam eder. Sabah geceyle ilgili hiçbir şey hatırlamaz.
Sık gerçekleşen gece terörleri uykunun kalitesini bozar. Bu nedenle çocuk ertesi gün normalden çok daha yorulabilir. Çünkü gece yeterince dinlenmemiştir.
Gece Terörü ile Kabusun Farkları
Gece terörü de kabus da uykunun kalitesini bozar ve sıkıntı yaratır. Ancak ikisi de farklı olaylardır. En büyük farkları uykunun farklı aşamalarında ortaya çıkmalarıdır.
İki tip uyku vardır ve bu ikisi birlikte bir uyku döngüsünü oluşturur: Hızlı göz hareketi (REM) ile Non-REM (REM olmayan uyku).
Non-REM uykunun ise kabaca üç aşaması bulunur:
- Uykuya dalma
- Hafif uyku
- Derin uyku
Rüyaların çoğu ve kabuslar uykunun REM aşamasında ortaya çıkar.
Bir çocuk kötü bir rüyadan uyanabilir, rüyasında ne gördüğünü hatırlayabilir ve bunu ebeveynlerine anlatabilir. Kabusların en önemli nedenleri endişeler ve korku verici deneyimlerdir.
Gece terörü ise gecenin ilk saatlerinde, Non-REM sırasında meydana gelir. Çocuk gece terörü sırasında gözleri açık olsa bile uyanık değildir.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Gece terörleri,
- Çocuğun uyku kalitesini düzenli olarak etkilemedikçe,
- 30 dakikadan uzun devam etmedikçe
- Çocuğun fiziksel zarar görmesine yol açmadıkça
- Ve giderek sertleşmedikçe genellikle tedavi gerektirmezler.
Ancak çocuğun yukarıdaki durumları yaşaması halinde bir çocuk doktoru ve çocuk psikoloğundan görüş ve yardım almak iyi olur.
Bir çocuğun yaygın uyku sorunu varsa, ilaç tedavisinden çok yaşamla ilgili yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulur.
Ancak bazı durumlarda, özellikle çok sık gerçekleşen gece terörü vakalarında, altta yatan tıbbi sorunlara bakılır. Bunlar, ateş, nefes alışverişinde sıkıntı gibi sorunlar olabilir.
Sözün özü, gece terörü çocuğun ve sizin yaşam kalitenize etki edecek bir seviyeye geldiyse ya da her koşulda içinizi rahatlatmak ihtiyacı içindeyseniz zaman kaybetmeden bir çocuk doktoruna ve çocuk psikoloğuna danışın.
Umarım size fayda sağlayan bir içerik okuduğunuzu düşünüyorsunuzdur ve yorumlarınızla katkıda bulunursunuz. Deneyimlerinizden faydalanmak bizi mutlu edecek ve kendimizi geliştirmemizi sağlayacaktır. Teşekkürler.
Kaynaklar: healthline.com, medicalnews.com, whattoexpect.com, babycenter.com, mayoclinic.org, raisingchildren.net.au, kidshealth.org, webmd.com
2 comments
Çocuklarda uyku bozuklukları hakkında araştırma yaparken sitenize ulaştım. Son günlerde sitenizde çok fazla zaman geçiriyorum. Yine çok detaylı ve kıymetli bilgiler vermişsiniz. Benim sizden öğrenmek istediğim 4 yaşında bir çocuğun günde 5 saat uykuyla yüksek enerjiye sahip olması normal mi? eşimde bende çok zor durumdayız. oğlumuz az uyuyor ve etrafında uyuyan birini gördüğünde muhakkak uyandırıyor. eşimle geceleri nöbetleşe bakmaya çalışıyoruz ama eşim yada benim uyumamızada müsade etmiyor. ben işe gidip çalıştığımda dinlenebiliyorum ama eşimin durumu daha zor. gittiğimiz doktorlardan bir sonuç alamadık. her akşam ailecek melisa çayı içiyoruz. ne yapacağımızı bilemiyoruz. gerçekten çok çaresiz hissediyorum.
Levent Bey merhaba, içtenlikle yazdığınız mesajınız için çok teşekkür ederiz. Her şeyden önce bir ebeveyn olarak ailecek yaşadığınız sorunun üzerinizdeki etkisini anlayabiliyorum. Kızımızı büyütürken biz de uykusuz dönemlerden geçtik, kendimizi tükenmiş hissettiğimiz oldu ve bunun ilişkimizdeki olumsuz etkilerini de yaşadık. 4 yaşındaki küçük bir çocuk için günde 5 saat uyku gerçekten çok az. Bu yaştaki bir çocuğun ortalama uykusunun 10 saatin üzerinde olması gerekir. Sizin çocuğunuz olması gerekenin yarısı kadar uyuyor. Bu durumun çocuğunuzun davranışları, gelişimi ve sizinle ilişkisi üzerinde mutlaka önemli etkileri var. Bir uzmandan yardım almanızı öneririm. Bir çocuk psikoloğuna danışmayı düşünür müsünüz? Yazılarımızda genel bilgiler veriyoruz, evet detaylı araştırma yapıyor ve kendi deneyim süzgecimizden de geçiriyoruz. Ancak hep değindiğimiz konu şu ki: Aile içinde sorun yaratan bir durum olduğunda çocuk özelinde bir değerlendirmeye gitmek gerekir. Çocuğun kişiliği, aile ortamı, anne-baba ilişkisi, annenin ve babanın çocukla kurduğu ilişki, sosyal yaşam ve beslenme dahil daha pek çok unsur özellikle 0-6 yaş arasında önemli. Çocuk gelişimine bütünsel bakabilen bir psikologdan yardım alabileceğinize inanıyorum. Sevgilerimle…
Comments are closed.